Vladimir Putin objavio je u srijedu 12. septembra da je Rusija identifikovala muškarce koje Britanija sumnjiči za trovanje bivšeg ruskog duplog špijuna Sergeja Skripalja i njegove kćeri sa nervnim agensom novičok i ustvrdio - da su civili. Time je oponirao tvrdnjama britanskih vlasti da su osumnjičeni Aleksandar Petrov i Ruslan Boširov pripadnici ruske vojne obavještajne službe poznate pod akronimom GRU.
Istočni ekonomski forum u Vladivodstoku na ruskom Dalekom istoku, panel na kojem su moderator foruma Sergej Briljov i ruski predsjednik Vladimir Putin razmijenili sljedeći dijalog o tome što Britanija potražuje dvojicu ruskih građana koje sumnjiči za trovanje nervnim agensom novičok, Sergeja Skripalja i njegovu kćer Juliju 4. marta u Salsburiju u Engleskoj:
Putin: Naravno, mi smo provjerili ko su ti ljudi. Naravno, mi već znamo ko su. Našli smo ih. Vidite, nadam se da će sami izaći u javnost i progovoriti. To bi bilo najbolje za sve. Nema ništa posebno i ništa kriminalno u tome. Mogu vas u to uvjeriti. Ali vidjećemo to uskoro.
Briljov: Da li su civili?
Putin: Šta?
Briljov: Da li su civili?
Putin: Ne čujem vas?
Briljov: Civili?
Putin: Naravno da su civili.
Vaš browser nepodržava HTML5
Putin nije dao nikakvih naznaka da bi Rusija mogla pomoći Britaniji da se domognu osumnjičenih, ali, kako prenose agencije, njegovo "lice pokeraša" tokom ove razmjene nagovijestilo je da neće. Rusija kategorički odbacuje umiješanost u trovanje, koje je dodatno doprinijelo zatezanju i onako loših odnosa između Rusije i Zapada.
Putinova objava stiže sedam dana nakon što je Britanija saopštila da su optužili dvojicu ruskih muškaraca, identifikovanih kao Aleksandra Petrova i Ruslana Boširova, da su izveli napad trovanjem nervnim agensom 4. marta u Engelskoj.
Pročitajte i ovo: May: Osumnjičeni za napad novičokom pripadnici GRU-aOni se terete da su prokrijumčarili nervni agens novičok, proizveden u sovjetskim vojnim laboratorijama 1970-tih, u Britaniju u lažnoj parfemskoj boci Nina Ricci Premier Jour i raznijeli dio supstance na vrata kuće Skripaljevih u gradu Salzburiju, gdje je bivši špijun GRU-a, ruske vojne obavještajne službe bio smješten nakon velike razmjene špijuna 2010. između Zapada i Rusije, akcije izvedene u stilu iz vremena Hladnog rata.
I Serjeg (67) i Julija (34) Skripalj bili su u kritičnom stanju, ali su uspjeli da se oporave nakon nekoliko sedmica u bolnici. Novičokom su nešto kasnije krajem juna preko odbačene, a lažne parfemske boce, zaraženi dvoje britanskih građana od kojih je jedna osoba umrla: Charlie Rowley je uspio da se oporavi nakon tretmana u bolnici, ali je njegova partnerka Dawn Strugess umrla 8. jula.
Pročitajte i ovo: Novi trag u istrazi o trovanju nervnim agnesom novičokBritanske vlasti su saopštile da su izdali Evropi nalog za hapšenje za dvojicom ruskih građana, za koje, međutim, sumnjaju da koriste lažna imena. Putin danas nije komentarisao da li su imena Petrova i Boširova zaista njihova.
Britanski ministar unutrašnjih poslova Sajid Javid je rekao u nedjelju da će Britanija uhvatiti dvojicu muškaraca i izvesti ih pred lice pravde ako ikad zakorače izvan Rusije. Nazivajući trovanje "odvratnim i nedostojnim" napadom, Javid je rekao da je "neupitno, kristalno jasno da je ovo bila akcija ruske države - dva ruska državljanina su poslana u Britaniju sa samo jednim ciljem a to je izvršenje nesmotrenog pokušaja ubistva". Javid je GRU nazvao "veoma disciplinovanom organizacijom" koja "će djelovati isključivo po naređenjima sa najvišeg nivoa ruske vlasti".
Britanski ministar za bezbjednost Ben Wallace je prošle sedmice rekao da Putin na kraju snosi odgovornost za trovanja jer je "njegova vlada ta koja kontroliše, finansira i usmjerava vojnu obavještajnu službu."
Trovanje je uzrokovalo to da su Britanija, EU i SAD, kao i još neke druge zemlje preduzele mjere protjerivanja ruskih diplomata i uvele nove finansijske sankcije protiv Moskve. I Rusija je uzvratila protjerivanjem određenog broja diplomata.
To je dodatno naštetilo i onako ozbiljno zategnutim odnosima Rusije i Zapada, ali je i bilo razlog solidarne reakcije mnogih zemalja u vrijeme kada, po ocjenama zapadnih zvaničnika, Moskva intenzivno radi na tome da izazove poremećaje u odnosima među zapadnim saveznicama.