Istaknuta književna grupa PEN America otkazala je svoju ceremoniju dodjele književnih nagrada za 2024. samo sedmicu dana prije njenog održavanja.
Odluka je donesena nakon višemjesečnih eskalirajućih protesta zbog odgovora te organizacije na rat u Gazi, koji je kritikovan kao pretjerano naklonjen prema Izraelu i koji je doveo do povlačenja gotovo polovine nominovanih za nagradu, pišu svjetski mediji.
Otkazivanje ceremonije
PEN America, koja je posvećena slobodnom izražavanju, objavila je u ponedjeljak, 22. aprila da otkazuje ceremoniju dodjele nagrada sljedeće sedmice nakon što se devet od 10 pisaca povuklo iz nominacije za glavnu nagradu PEN-a, javio je BBC.
Odluka je, ukazuje britanski javni servis, ujedno odraz sve većeg protestnog pokreta u SAD u znak podrške Gazi.
Pročitajte i ovo: Najbolji američki fakulteti se bore sa sve većim propalestinskim protestimaOd 61 autora i prevodioca nominovanih za nagradu koja je trebala biti dodijeljena 29. aprila u Gradskoj vijećnici u Njujorku, 28 je povuklo svoje knjige iz razmatranja, navodi se u saopštenju grupe.
"Veoma poštujemo to što su pisci slijedili svoju savjest, bez obzira da li su odabrali da ostanu nominovani u svojim kategorijama ili ne", kazala je direktorica književnog programa PEN-a, Clarisse Rosaz Shariyf.
Niz otvorenih pisama koje su potpisali kandidati PEN-a posljednjih sedmica kritikovao je grupu zbog, naglasio je BBC, navodnog odabira strane protiv Gaze u ratu koji je započeo nakon napada Hamasa na Izrael 7. oktobra.
"U kontekstu tekućeg rata Izraela u Gazi, vjerujemo da je PEN America izdao iskazanu posvećenost organizacije miru i jednakosti za sve, te slobodi i sigurnosti pisaca posvuda", navodi se u jednom pismu koje je prošlog mjeseca potpisalo nekoliko poznatih pisaca, uključujući Michelle Alexander, Naomi Klein i Zain Arafat, koji tvrde da je grupa djelovala kao "kulturni front za američku izuzetnost" i da je bila saučesnik u "normalizaciji genocida".
S druge strane, PEN kaže da osuđuje gubitak života u Gazi i da je kreirao fond od 100.000 dolara za palestinske pisce.
Višemjesečno nezadovoljstvo PEN-om
Nezadovoljstvo sa PEN-om u Americi se gomilalo od početka ove godine, ističe Washington Post dodajući da su autori otkazivali nastupe u programima i odbijali da budu u žiriju za dodjelu nagrada zbog onoga što smatraju neadekvatnim odgovorom organizacije na nevolje palestinskih pisaca, novinara i aktivista.
Mnogi su se također posebno usprotivili fizičkom uklanjanju autorice Rande Jarrar dok je protestovala protiv diskusije koju je sponzorisao PEN u januaru o memoarima komičara Moshea Kashera "Subkulturni lešinar", događaju na kojem je učestvovao glumac Mayim Bialik.
Bialik je otvoreni pristalica Izraela i protivnik primirja u Gazi; dok su Jarrar i drugi demonstranti iz grupe 'Pisci protiv rata u Gazi' uzvikivali preko razglasa imena palestinskih pisaca ubijenih u Gazi.
U martu se oko dvadesetak pisaca povuklo sa PEN World Voices Festivala, zakazanog za maj. Više od hiljadu potpisalo je otvoreno pismo tražeći da PEN Amerika "nađe isti žar i strast koju imaju prema zabranjenim knjigama u SAD da govore o stvarnim ljudskim bićima u Palestini".
Usred niza dodatnih najava pisaca na društvenim mrežama koji su odustali od dodjele nagrada ili festivala, romanopisac Salman Rushdie i osam drugih bivših predsjednika PEN America napisali su zajedničko pismo pozivajući autore da "zadrže vjeru u zajednicu koju smo zajedno izgradili".
Predsjednica PEN Americe Jennifer Finney Boylan je također izdala saopštenje 18. aprila u pokušaju da ublaži napetost najavivši stvaranje radne grupe koja će ispitati aktivnosti neprofitne organizacije kako bi "osigurala da smo usklađeni s našom misijom i da damo preporuke o tome kako ćemo odgovoriti na buduće sukobe".
Zatražene ostavke
U nizu otvorenih pisama kritike koje je PEN America primio posljednjih mjeseci, pisci su zahtijevali da organizacija podrži trenutni prekid vatre, kao što su to učinila njegova globalna matična organizacija PEN International, ističe The New York Times.
U pismu koje je rukovodstvo PEN America primilo sredinom aprila, 30 od 87 nominovanih pisaca i prevodilaca kritikovalo je "sramotnu neaktivnost" grupe u vezi sa situacijom u Gazi.
Također je zatražena ostavka dugogodišnje izvršne direktorice grupe Suzanne Nossel i njene predsjednice, spisateljice Jennifer Finney Boylan, zajedno sa ostavkom Izvršnog odbora grupe.
Prema pisanju New York Timesa, od početka rata u Gazi mnoge kulturne i književne organizacije (uključujući 92NY i Artforum) su se suočile sa oštrom kritikom, a ponekad i unutrašnjim preokretima zbog svog odgovora.
PEN America, koji ima više od 4.500 članova, često izlazi u javnost saopštenjima u kojima poziva organizacije da ne otkazuju događaje ili govornike i pozivajući na maksimalan prostor za izražavanje kritike i debate.
U odgovorima na vlastite kritičare, PEN se često pozivao na činjenicu da članstvo uključuje ljude sa širokim spektrom mišljenja o trenutnom ratu u Gazi i široj temi Izraela i Palestinaca. Ali se također približio poziciji nekih svojih kritičara, istakao je list dodajući da je PEN America 20. marta, u saopštenju nakon povlačenja desetina pisaca sa World Voices Festivala, pozvao na "trenutni prekid vatre i oslobađanje talaca".
'Strastvena zagovornica prava Palestinaca'
Naomi Klein, kolumnistkinja Guardiana, bila je među istaknutom grupom pisaca, uključujući Michelle Alexander i Zainu Arafat, koji su prošlog mjeseca potpisali otvoreno pismo PEN America u kojem su objavili svoju odluku da ne učestvuju na ovogodišnjem PEN World Voices Festivalu.
Esther Allen, koja je prevela The Silentiary i Zama Antonija di Benedetta, kao i pisci kratkih priča Nick Mandernach i Kelly X Hui, također su se povukli iz godišnjih nagrada.
Devet od 10 autora nominovanih za glavnu nagradu PEN/Jean Stein, uključujući Mayu Binyam i Camonghne Felix, povuklo se iz razmatranja, dok je Soil Camille Dungy bila jedina preostala kandidatkinja za Steinovu nagradu, precizira Guardian.
Kćerke pokojne američke autorice i urednice Jean Stein, Katrina I Wendy van den Heuvel, te književni agent Bill Clegg izdali su saopštenje u ime fondacije i Steinove književne imovine.
"Jean Stein je bila strastvena zagovornica prava Palestinaca; koja je objavljivala, podržavala i slavila palestinske pisce i vizuelne umjetnike", navedeno je u saopštenju. Također je zatraženo da PEN America donira nagradu od 75.000 dolara Palestinskom fondu za pomoć djeci.
Književne nagrade PEN America prepoznaju glasove u književnosti, uključujući pisce fikcije, poezije, književnosti za djecu i drame, napisao je Guardian uz napomenu da nagrade piscima i prevodiocima ukupno iznose skoro 350.000 dolara.