U ovom izdanju programa Pred licem pravde u cjelini govorimo o paravojnim formacijama u Srbiji. Riječ je, naravno, o periodu u kojem su vođeni posljednji ratovi na Balkanu.
Ko su bili vođe tih formacija, a ko sljedbenici, kome su odgovarali, čija naređenja slušali, da li su regularne snage nekadašnje JNA, potom SR Jugoslavije, imale veze sa paravojnim formacijama, jesu li mogle utjecati na njihovo rasformiranje ili su sarađivali s njima, gdje su i što rade danas članovi i vođe paravojnih „tigrova, beretki“ i sličnih, zašto nema optužnica, pa samim tim i procesa protiv članova paravojnih formacija za koje postoje i dokazi o zločinima - sve su to pitanja na koja vam danas odgovore nudi specijalni program Pred licem pravde.
Deset godina po okončanju poslednjeg rata u Tužilaštvu za ratne zločine u Srbiji nemaju precizan spisak paravojnih formacija koje su po zlu ostale upamćene u Hrvatskoj, BiH i na Kosovu. Kako nam je objašnjeno, tako nešto ne bi treablo ni očekivati, jer se istrage vode „protiv pojedinaca, a ne protiv grupa“.
Do sada od suđenja pred sudovima u Srbije najviše pažnje privukle su presude pripadnicima „Škorpiona“ (ubice iz Trnova), kao i paramilitarcima osuđenim za egzekucije na Ovčari kod Vukovara. U toku su istrage protiv pripadnika formacija „Dušan Silni“ i „Šakali“. Ipak, nema se utisak da pravosudni organi tragaju za objašnjenjem jednog od najtežih poglavlja u novoj istoriji Srbije.
To je ono koje se odnosi na puteve formiranja i komandovanja formacijama, odnosno njihovih veza sa državnim organima - od najčešće pominjanih Arkanovih tigrova, pa do takozvanih Šakala na Kosovu. Od ovih imena i danas se svima u regionu ledi krv u žilama, svugde, ali još uvek ponajmanje u Srbiji.
Mnogi su uvereni da se sve zna, ali čitavu deceniju nema dovoljno dokaza. Za njima tragaju u Tužilaštvu za ratne zločine Srbije na kom je zadatak raskrinkavanje mreže funkcionisanja čitavog niza formacija koje su tokom devedesetih za sobom ostavljale tragove najtežih zločina, pljački i pustošenja, a onda u jednom danu (očigledno uspešno) uklonili mnoge dokaze koji ih dovode u vezu sa najvišim ljudima u tadašnjoj vlasti. Kako navodi zamenik tužioca Bruno Vekarić, onog popodneva oktobra 2000. dok su demonstranti u centru Beograda spaljivali tadašnje zdanje Skupštine Jugoslavije, svega nekoliko ulica niže, službenici tajne policije, spaljivali su dokumente daleko značajnije od onih pronađenih u Skupštini:
„U zgradi DB-a je maletene izbio požar koliko su palili te predmete i koliko su mi informisani, najviše upravo dokaza za eventulane počinioce ratnih zločina u strahu od Haga je bilo spaljeno.“
Istorija paravojnih formacija ovim je definitivno postala tajna, čije dokumentovano izvođenje pred sud postaje daleko teže i neizvesnije.
Podsetićemo na neke od najpoznatajih i po zlu upamćenih organizovanih paramilitarnih grupa:
Tigrovi
Knindže
Škorpioni
Šakali
Šešeljevi dobrovoljci
Dušan silni, Beli orlovi, Srpski sokolovi
Paravojne formacije - Epilog
*****
Program Pred licem pravde - Suđenja za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije pripremaju Radio Slobodna Europa i Institut za ratno i mirnodopsko izvještavanje (IWPR). Svake nedjelje od 18.30 do 19.00 i od 22.30 do 23.00 sata - samo u našem radijskom programu i na internet stranici. (Autori programa Pred licem pravde: Merdijana Sadović, Sabina Čabaravdić)
Ko su bili vođe tih formacija, a ko sljedbenici, kome su odgovarali, čija naređenja slušali, da li su regularne snage nekadašnje JNA, potom SR Jugoslavije, imale veze sa paravojnim formacijama, jesu li mogle utjecati na njihovo rasformiranje ili su sarađivali s njima, gdje su i što rade danas članovi i vođe paravojnih „tigrova, beretki“ i sličnih, zašto nema optužnica, pa samim tim i procesa protiv članova paravojnih formacija za koje postoje i dokazi o zločinima - sve su to pitanja na koja vam danas odgovore nudi specijalni program Pred licem pravde.
Deset godina po okončanju poslednjeg rata u Tužilaštvu za ratne zločine u Srbiji nemaju precizan spisak paravojnih formacija koje su po zlu ostale upamćene u Hrvatskoj, BiH i na Kosovu. Kako nam je objašnjeno, tako nešto ne bi treablo ni očekivati, jer se istrage vode „protiv pojedinaca, a ne protiv grupa“.
Do sada od suđenja pred sudovima u Srbije najviše pažnje privukle su presude pripadnicima „Škorpiona“ (ubice iz Trnova), kao i paramilitarcima osuđenim za egzekucije na Ovčari kod Vukovara. U toku su istrage protiv pripadnika formacija „Dušan Silni“ i „Šakali“. Ipak, nema se utisak da pravosudni organi tragaju za objašnjenjem jednog od najtežih poglavlja u novoj istoriji Srbije.
To je ono koje se odnosi na puteve formiranja i komandovanja formacijama, odnosno njihovih veza sa državnim organima - od najčešće pominjanih Arkanovih tigrova, pa do takozvanih Šakala na Kosovu. Od ovih imena i danas se svima u regionu ledi krv u žilama, svugde, ali još uvek ponajmanje u Srbiji.
Mnogi su uvereni da se sve zna, ali čitavu deceniju nema dovoljno dokaza. Za njima tragaju u Tužilaštvu za ratne zločine Srbije na kom je zadatak raskrinkavanje mreže funkcionisanja čitavog niza formacija koje su tokom devedesetih za sobom ostavljale tragove najtežih zločina, pljački i pustošenja, a onda u jednom danu (očigledno uspešno) uklonili mnoge dokaze koji ih dovode u vezu sa najvišim ljudima u tadašnjoj vlasti. Kako navodi zamenik tužioca Bruno Vekarić, onog popodneva oktobra 2000. dok su demonstranti u centru Beograda spaljivali tadašnje zdanje Skupštine Jugoslavije, svega nekoliko ulica niže, službenici tajne policije, spaljivali su dokumente daleko značajnije od onih pronađenih u Skupštini:
„U zgradi DB-a je maletene izbio požar koliko su palili te predmete i koliko su mi informisani, najviše upravo dokaza za eventulane počinioce ratnih zločina u strahu od Haga je bilo spaljeno.“
Istorija paravojnih formacija ovim je definitivno postala tajna, čije dokumentovano izvođenje pred sud postaje daleko teže i neizvesnije.
Podsetićemo na neke od najpoznatajih i po zlu upamćenih organizovanih paramilitarnih grupa:
Tigrovi
Knindže
Škorpioni
Šakali
Šešeljevi dobrovoljci
Dušan silni, Beli orlovi, Srpski sokolovi
Paravojne formacije - Epilog
*****
Program Pred licem pravde - Suđenja za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije pripremaju Radio Slobodna Europa i Institut za ratno i mirnodopsko izvještavanje (IWPR). Svake nedjelje od 18.30 do 19.00 i od 22.30 do 23.00 sata - samo u našem radijskom programu i na internet stranici. (Autori programa Pred licem pravde: Merdijana Sadović, Sabina Čabaravdić)