Kako je regija Evrope ušla u drugu zimsku sezonu u pandemiji, vlade država ponovo se suočavaju sa teškim izborom - kako držati infekciju pod kontrolom, sačuvati živote građana i zaštititi zdravstvene sisteme dok se istovremeno izbjegavaju stroge mjere restrikcije koje pogađaju ekonomije, ali i mentalno zdravlje ljudi.
Svjetska zdravstvena organizacija je izvijestila da je početkom novembra smrtnost od korona virusa porasla za 10 procenata u Evropi što je jedina regija na svijetu, pored srednje Azije, gdje su i slučajevi COVID-19 i smrtnost u porastu. Zašto?
Gotovo dvije trećine globalnih infekcija dolaze iz evropske regije. Broj smrtnih slučajeva od COVID-19 pao je za približno četiri posto širom svijeta dok je jedino u Evropi i srednjoj Aziji u porastu.
Na konferenciji za medije Svjetske zdravstvene organizacije (SZO/WHO) početkom novembra mjeseca, regionalni direktor za Evropu Hans Kluge je rekao:
"Prema pouzdanim projekcijama, ako ostanemo na ovoj putanji vidjećemo još pola miliona smrtnih slučajeva od COVID-19 u Evropi i srednjoj Aziji do početka februara naredne godine – 43 države iz naše regije suočiće se sa visokim, čak ekstremnim, pritiskom na bolnice u nekom trenutku ovog perioda".
Evropa je zabilježila porast od 50 posto slučajeva infekcije od oktobra bez obzira na veliku dostupnost vakcina protiv COVID-19.
Infekcije su ulaskom u novembar naglo porasle – sa 1.8 miliona slučajeva i 24.000 umrlih u regiji Evrope – što je 59 procenata ukupnih slučajeva infekcije na svijetu i 48 procenata ukupnih smrtnih slučajeva. Zbog ovih brojeva i statističkih projekcija, SZO je Evropu proglasila "epicentrom" pandemije.
Šta su razlozi porasta infekcije?
SZO navodi dva osnovna razloga zašto je Evropa, ali i srednja Azija, u ovako teškom stanju.
- Nedovoljna pokrivenost vakcinacijom
- Relaksiranje zdravstvenih i društvenih mjera restrikcije
Procenti vakcinacije su opali posljednjih mjeseci u Evropi, ali i jako variraju od države do države. Na primjer, u Španiji je vakcinisano gotovo 80 posto populacije, u Njemačkoj 66 posto a u Rusiji svega 32 posto do oktobra mjeseca.
Prosječno, svega 47 posto ljudi je potpuno vakcinisano. Osam država je prešlo 70 posto pokrivenosti vakcinacijom dok je u dvije države stopa niža od 10 posto.
Tamo gdje je vakcinacija na niskom nivou hospitalizacije su na visokom nivou kao što je slučaj u baltičkim državama, centralnoj i istočnoj Evropi i regiji Balkana.
Dok je više od 90 procenata odrasle populacije potpuno vakcinisano u Irskoj, na Malti i u Portugalu.
Zbog visokih brojeva hospitalizacije i primanja pacijenata na odjeljenja intenzivne njege Bugarska, Estonija, Latvija i Litvanija su označene kategorijom "vrlo visoke zabrinutosti" od strane Evropskih centara za prevenciju i kontrolu bolesti, agencije Evropske unije locirane u Štokholmu.
Vakcine su najmoćnije sredstvo u borbi protiv pandemije ako se koriste u kombinaciji sa drugim mjerama u koje spadaju nošenje zaštitnih maski, testiranje, praćenje kontakata, održavanje fizičke distance, provjetravanje zatvorenih prostorija.
SZO navodi da su to oprobane i testirane mjere koje omogućavaju da se život nastavi dok se virus drži pod kontrolom i izbjegavaju se raširena zatvaranja koja štete i ekonomiji i mentalnom zdravlju ljudi.
Projekcije pokazuju da ako se postigne 95 posto nošenje maski u Evropi i srednjoj Aziji moglo bi se sačuvati 188.000 života od projekcije smrtnih slučajeva od pola miliona koji bi se, prema navodima SZO, mogli izgubiti do početka februara 2022.
Treća doza i druge mjere
Tokom oktobra 23 države iz evropske regije Svjetske zdravstvene organizacije ponovo su uvele mjere javnog zdravlja kako bi ograničile širenje virusa dok se zaraznija delta varijanta širi po kontinentu.
Takođe je većina država EU počela sa administracijom treće doze vakcine za ranjive grupe koje su u većem riziku od infekcije, rekao je Marco Cavaleri, vođa strategije vakcinacije u Evropskoj agenciji za lijekove.
Sljedeće sredstvo s kojim države raspolažu za široku zaštitu svojih građana bilo bi davanje treće ili booster doze svima.
Pročitajte i ovo: Zašto COVID-19 vakcine imaju ograničeno djelovanje?Masovnije davanje treće doze za opštu populaciju mogao bi biti "vjerovatan sljedeći korak", rekao je Cavaler, kako prenosi magazin Politico.
Od septembra velik dio Evrope nudi treću vakcinu najranjivijim, starijim i osobama s oslabljenim imunitetom. Među državama koje nude treću dozu su Njemačka, Francuska, Velika Britanija, Belgija, Austrija i druge.
Jedna njemačka studija pokazala je 40 posto ljudi starijih od 70 godina nema antitijela šest mjeseci nakon vakcinacije.
Glavni cilj programa sa dozama pojačivačima je da se "produži zaštita i smanji mogućnost ozbiljnih oblika bolesti kako se ide u hladnije mjesece", rekao je Vei Šen Lim šef programa imunizacije od COVID-19 za Veliku Britaniju.