Naselje Brđani u severnoj Mitrovici jedno je od četiri multietnička naselja u ovom delu grada u kome su do konflikta na Kosovu zajedno živeli Srbi i Albanci.
Nakon 1999. godine u ovom naselju, koje je prilično udaljeno od centra grada, ostali su samo Srbi. Polovinom 2009. godine Albanci iz ovog mesta započeli su sa obnovom kuća uništenih tokom sukoba na Kosovu 1999. godine.
Početak obnove kuća u vlasništvu kosovskih Albanaca obeležili su svakodnevni protesti Srba protiv ove akcije i incidenti između Srba iz ovog dela grada i pripadnika Kosovske i međunarodne policije.
Brđani, foto: Jasmina Šćekić
Srbi su se već uselili u novoizgrađene stanove, dok je većina kuća u vlasništvu mitrovačkih Albanaca i dalje neuseljiva, zbog radova koji su još u toku.
Radovi koje su Albanci započeli u naselju Brđani u severenom delu Mitrovice poslednji put su obustavljeni prethodne nedelje, 20. marta, nakon razgovora gradonačelnika severnog i južnog dela grada, Gorana Rakića i Agima Bahtirija.
Rakić je u izjavi novinarima rekao da je dogovoreno da se svi radovi u ovom naselju obustave i da će se za nedelju dana o ovom problemu razgovarati na višem nivou.
Rakić je precizirao da Albanci koji su započeli sa izvođenjem građevinskih radova u ovom naselju nemaju dozvole Opštine i da je to klasičan primer nepoštivanja ranijih opštinskih odluka o zabrani izvođenja građevinskih radova na ovom području.
Bageri koji su počeli radove na ravnanju zemlje i pripreme za gradnju kuća su povučeni, a u međuvremenu je ovo naselje napustila i kosovska policija.
Adrijana Hodžić, foto: Jasmina Šćekić
Šefica Administrativne kancelarije Severne Mitrovice Adrijana Hodžić kazala je u izjavi za RSE da je u ovom trenutku najvažnije očuvati mir i stabilnost u Mitrovici.
“Stavovi Opštine Severna Mitrovica jesu da nijedna aktivnost koja može da remeti bezbednost građana, bez obzira na to koje su nacionalnosti osobe koje je provode, ne može biti tek tako podržana. Naime, u naselju Brđani postoji velika zabrinutost i negodovanje srpske zajednice koja ovde živi, a koja smatra da se u Brđanima grade kuće za ljude koji nikada nisi živeli u tom naselju. Sa druge strane, zahtevi građana albanske nacionalnosti jesu da se oni, zapravo, vrate na svoja ognjišta i u svoje kuće koje su zapaljene za vreme rata”, kazala je ona.
Adrijana Hodžić je naglasila da je prioritet lokalne samouprave očuvanje bezbednosti, javnog reda i mira za svakog građanina, bez obzira na nacionalnu i versku pripadnost.
“I pitanje Brđana, i pitanje glavnog mosta na Ibru i sva ostala teška pitanja koja se tiču naših života, a koja se uporno politizuju, mogu se rešiti unapređenjem ekonomske situacije i u južnoj i u severnoj Mitrovici. Potencijalno rešenje bi moglo biti da se južna i severna Mitrovica proglase bescarinskom zonom, da bi na neki način sam grad predstavljao atrakciju za sve“, zaključila je ona.
Nikola Mitrović sa suprugom i dvoje dece živi u Brđanima. Kaže da je bezbednosna situacija za sada loša i da nikakve komunikacije između Srba i Albanaca još uvek nema.
Brđani, foto: Jasmina Šćekić
“Znate, oni su jako zatvoreni…a i mi gledamo svoja posla. Svi mi koji ovde živimo čekamo na potez države Srbije, šta može ona da uradi povodom novonastale situacije, da li može da izdejstvuje neki normalan život ovde. Jer, znate, ja iz Mitrovice i sa Kosova išao ne bih. Opet, u kakvim uslovima živimo, ne mogu ništa ni da isplaniram, vidite i sami kakva je situacija. Ako baš dođe do toga da se Albanci dosele ovde i budu većina, onda zaista ne znam...neću biti prvi koji će otići odavde, ali neću biti ni poslednji”, kazao je Mitrović.
Sa druge strane, portparol Opštine Južna Mitrovica Hisni Sula za RSE demantuje optužbe pojedinih predstavnika Srba iz Severne Mitrovice, ali i tvrdnje pojedinih građana srpske nacionalnosti iz Brđana, da Albanci gradnjom kuća i doseljavanjem u severni deo grada žele da promene etničku strukturu naselja.
“To apsolutno nije tačno. Odgovorno tvrdim da se radi o obnovi i izgradnji kuća u vlasništvu kosovskih Albanaca koji su i pre rata 1999. godine živeli u Brđanima, znači u Severnoj Mitrovici. Do sada je, prema zvaničnim podacima, obnovljeno i sagrađeno 80 kuća u vlasništvu Albanaca u Brđanima, dok na obnovu i izgradnju čeka još oko 60 kuća. Ono što je bitno da kažem jeste da je u ovom momentu u planu obnova šest kuća, međutim, ostalo je sve na planovima jer su radovi trenutno obustavljeni. A obustavljeni su zato što konstantno određena grupa Srba protestuje i ne dozvoljava nastavak radova na sanaciji kuća u vlasništvu Albanaca u Brđanima”, kazao je Sula za RSE.