Stotinjak ekoloških aktivista se 7. decembra okupilo u Opštini Konjic, na protestu protiv mini hidrocentrala koji je simbolično počeo u "pet do dvanaest".
Protest je organizovala neformalna skupina građana, a podržalo ga je nekoliko ekoloških udruženja, među kojima i Fondacija Atelje za društvene promjene - ACT.
Pod sloganom "Vratimo Kraljuščicu" skup je održan na istoimenoj rijeci u selu Kralupi, gdje su nedavne poplave i klizišta teško oštetile brojne domove i imanja, te oštetile cijevi i infrastrukturu malih hidroelektrana "Kraljuščica 1" i "Kraljuščica 2".
Pedesettrogodišnji Mirsad Čakširan je jedan od mještana koji se aktivno protivi namjerama vlasnika ovih hidrocentrala, građevinske firme "Amitea" iz Mostara, da obnovi ove hidrocentrale.
Poplave su teško oštetile cijevi hidrocentrala "Kraljuščica 1" i "Kraljuščica 2".
"Investitor je 2013. izgradio cjevovod preko privatnih imanja, a mi smo kasnije saznali da nije imao ni saglasnost svih vlasnika, zbog čega smatramo da nije poštovan zakon pri izdavanju dozvola", kaže Čakširan za Radio Slobodna Evropa (RSE).
On dodaje da je izgradnjom pet kilometara pristupnog puta do hidrocentrala, investitor u korito Kraljušćice gurnuo milione metara kubnih zemlje, te da su time uzrokovali bujične nanose koji početkom oktobra zatrpali brojne domove nizvodno.
"Sjećam se da su 1989. godine bilo puno obilnije padavine, uključujući i klizišta, ali nije bilo ni približno ovoliko bujičnih nanosa kao početkom oktobra, i tvrdim da je investitor skrivio 90 posto ove štete u dolini Kraljuščice", kaže Čakširan za RSE.
Bujična poplava je početkom oktobra nosila nanose zemlje i kamena i oštetila brojne kuće duž korita rijeke Kraljuščice.
Dodaje da se na jednom od okolnih brda pojavio rasjed, koji se širi i prijeti da se odroni u korito i napravi zemljanu branu, što bi uzrokovalo katastrofalne posljedice po stanovnike koji žive nizvodno.
"Zvali smo inspekciju da zaustavi radove dok geolozi ne ispitaju stanje i utvrde stepen opasnosti, ali jedino što su naveli u svom izvještaju je da rijeka Kraljuščica teče svojim koritom i ništa više", kaže Čakširan i dodaje da su mještani odlučni u namjeri da zaustave ponovno trpanje Kraljuščice u cijevi.
Iz Fondacije ACT također smatraju da bi rad teške mehanizacije u koritu rijeke mogao izazvati nove katastrofalne posljedice po lokalne stanovnike, navode iz fondacije, te napominju da se radi o novoformiranim aktivnim tektonskim rasjedima koji se gotovo svakodnevno šire brdima iznad rijeke.
"Pozivamo inspekcijske organe da hitno postupe po podnesenim zahtjevima za vršenje inspekcijskog nadzora, izađu na teren i zaustave izvođenje radova na obnovi mini hidrocentrala na Kraljuščici", dok stručnjaci ne utvrde da li je bezbjedno provoditi ove radove.
Investitor se o protestima nije oglašavao na internet stranici ovog preduzeća, a na navedene telefonske brojeve firme Amitea niko nije odgovarao.