Kineski predsjednik Si Đinping upozorio je u telefonskom razgovoru, američkog predsjednika Donalda Trumpa u ponedjeljak da “neki negativni faktori” nanose štetu američko-kineskim odnosima. Peking je prisustvo američkog ratnog broda u blizini spornog ostrva u Južnom kineskom moru nazvao "ozbiljnom vojnom i političkom provokacijom”.
Kina je odgovorila slanjem vojnih brodova i borbenih aviona na ostrvo.
Ne pominjući ovaj incident Bijela kuća je pak saopštila da je Trump razgovarao sa kineskim predsjednikom ali i sa premijerom Japana o Sjevernoj Koreji.
Bijela kuća je saopštila da je predsjednik SAD Donald Trump razgovarao telefonom sa liderima Kine i Japana i da je tokom sastanka reafirmisana zajednička obaveza saradnje po pitanju Sjeverne Koreje.
Nuklearni program Sjeverne Koreje rastuća prijetnja, naglasio Trump
Kako su naveli, tokom razgovora sa kineskim predsjednikom Si Đinpingom, Trump je naglasio da nuklearni i program balističkih raketa Sjeverne Koreje predstavljaju rastuću prijetnju. Saopšteno je i da je američki predsjednik ponovio u razgovoru sa Đinpingom, njegovu odlučnost da postigne balansiraniji odnos u trgovinskim odnosima sa partnerima.
Takođe je najavljeno da dvojica lidera isčekuju bilateralni susret na predstojećem samitu G20 u Hamburgu u Njemačkoj.
Aktuelni problem na koji je Peking burno reagovao u ponedjeljak ujutro nije pomenut u saopštenju.
Za razliku od Bijele kuće, zvanični Peking je naglasak stavio na upozorenje kineskog lidera američkom da su odnosi dvije zemlje “pogođeni nekim negativnim faktorima”.
Samo par dana nakon što je Trump odobrio američku isporuku oružja Tajvanu, kineski emitter CCTV je naveo da je Si apelovao na američkog predsjednika da se pridržava principa “jedne Kine” kada je riječ o ovom ostrvu sa samostalnom upravom koje Peking smatra svojom otcijepljenom provincijom.
Peking je takođe saopštio da je prisustvo američkog ratnog broda USS Stethem u blizni ostrva Triton, koji je dio argipelaga na kojeg Kina ali i neki drugi u regionu, polažu pravo “ozbiljna politička i vojna provokacija “.
Osim Kine na ostrvo Triton pravo polažu i Vijetnam i Tajvan.
Kina je odgovorila slanjem vojnih brodova i aviona na ostrvo. SAD su ranije više puta upozorile Kinu protiv okupacije i agresivnog uzimanja ostrva u problemtičnom Južnom kineskom moru.
Američki ratni razarač je uplovio je unutar 12 nautičkih milja kod Triton ostrva kao dio njihove operacije “sloboda navigacije“, objavile su agencije i Fox News citirajući američke odbrambene zvaničnike.
SAD naime sprovode pogram pod imenom “sloboda navigacije“ čime se konfrontiraju takozvanim “prekomjernim zahtjevima“ u svjetskim okeanima i u vazdušnom prostoru. Ovaj program je razvijen da bi se osiguralo poštovanje pravila Ujedinjenih nacija o pomorskim vodama.
Američki ratni brod u Južnom kineskom moru "ozbiljna provokacija" za Peking (ilustrativna fotografija)
Uslovi za novu konfrontaciju SAD-KINA
To pravilo UN kaže da svaka teritorija to jest država, može smatrati da su njene vode najviše do 12 nautičkih milja od njihove obale. Kako navodi BBC, uplovljavanje američkog ratnog razarača unutar ograničenja ukazuje da SAD ne priznaju ove teritorijalne pretenzije Kine.
Kako navodi Associated press (AP), Kina po svemu sudeći sada uzvraća na američki pritisak, čime se mogu stvoriti uslovi za potencijalno novu konfrontaciju.
Kinesko ministarstvo vanjskih poslova optužilo je SAD za kršenje kineskog suvereniteta i remećenje “mira, sigurnosti i reda u relevantnim vodama“.
Peking je takođe naveo da će uportrijebiti “sva neophodna sredstva da brani svoj nacionalni suverenitet i bezbjednost”.
Oni su takođe optužili SAD da “namjerno podstiču nevolje“ u regionu dok su Kina i njeni susjedi na jugoistoku Azije “spustili loptu i poboljšali situaciju”.
Kina je već neko vrijeme u konfliktu sa susjedima oko teritorijalnih pretenzija nad pomorskim vodama u Južnom kineskom moru.
Ministartsvo odbrane Kine je u ponedjeljak takođe saopštilo da će pojačati patroliranje i preduzeti mjere predostrožnosti podižući nivo borbene gotovosti za "očuvanje teritorijalnog integriteta".
Trump je nakon susreta sa kineskim predsjednikom na proljeće, u aprilu u SAD, nagovještavo popravljanje odnosa sa Kinom, koju je u kampanji oštro napadao. Osim regulisanja trgovinskih odnosa za koje Trump smatra da su na štetu Amerike, Kina je veoma važna za rješavanje nuklearnog spora sa liderom Sjeverne Koreje, Kim Džong Unom sa kojim je Peking ekonomski patner.
Kineski su mediji danas naveli da je “Si Đinping naglasio da su od njegovog susreta sa predsjednikom Trumpom u Mar-a-Lagu, (Trumpovom klubu na Floridi) kinesko-američki odnosi postigli važan rezultat“ ali da su u isto vrijeme „bilaterlani odnosi od aprila pogođeni nekim negativnim faktorima. Kina je o tome iskazala svoj stav SAD", navela je CCTV.
Svemu navedenom treba dodati da je američki State Department u izvještaju o krijumčarenju ljudima prošle sedmice veoma oštro kritikovao Kinu.