Fond za humanitarno pravo (FHP) saopštio je 20. novembra, povodom 32. godišnjice od zločina na poljoprivrednom dobru "Ovčara" kod Vukovara, da zahteva od institucija Srbije da procesuiraju oficire bivše Jugoslovenske narodne armije (JNA) koji su direktno doprineli izvršenju tog zločina.
Ova nevladina organizacija iz Beograda je takođe zatražila od institucija da „odustanu od podrške ratnim zločincima, okončaju višegodišnju potragu za posmrtnim ostacima žrtava i omoguće stvaranje dostojanstvene kulture sećanja na žrtve“.
FHP podseća da su za zločine na Ovčari su pred Međunarodnim krivičnim tribunalom za bivšu Jugoslaviju osuđeni pukovnik JNA Mile Mrkšić – komandant Operativne grupe (OG) Jug i Gardijske motorizovane brigade (Gmtbr) – na 20 godina zatvora i major JNA Veselin Šljivančanin – načelnik organa bezbednosti OG Jug i Gmtbr – na 10 godina zatvora.
"Pred pravosuđem Srbije, za ubistvo najmanje 200 ratnih zarobljenika na Ovčari procesuirani su samo neposredni izvršioci. Optužena su 24 pripadnika lokalne TO Vukovar i dobrovoljačke jedinice ’Leva Supoderica’, od kojih su dva preminula, dva dobila status svedoka saradnika, devet je pravnosnažno oslobođeno i 11 pravnosnažno osuđeno na kazne zatvora u rasponu od dve do dvadeset godina", podseća FHP.
Fond dodaje da je Veselin Šljivančanin, uprkos izrečenoj presudi danas član Glavnog odbora vladajuće Srpske napredne stranke i čest sagovornik medija gde nastupa u svojstvu analitičara.
"Umesto javne podrške počiniocima ratnih zločina, državni zvaničnici i institucije Srbije dužni su da svoju pažnju posvete žrtvama zločina na Ovčari i javno iskažu pijetet prema žrtvama i njihovim porodicama. Početni korak je obeležavanje lokacija u Srbiji na kojima su bili logori za civile i pripadnike hrvatskih snaga, zarobljene tokom opsade i nakon pada Vukovara, i učešće na komemorativnim skupovima koje u Srbiji već 32 godine održavaju nevladine organizacije", navodi FHP.
Fond za humanitarno pravo naglašava da je za efikasnu potragu za posmrtnim ostacima nužno otvaranje arhiva JNA i prikupljanje informacija od pripadnikâ vojske, dobrovoljačkih formacija i drugih lica koja su bila upoznata s događajima na Ovčari i čija saznanja mogu da ukažu na mesta na kojima se skrivaju posmrtni ostaci žrtava.
Nakon izricanja pravnosnažne presude u predmetu koji je vođen u Srbiji, FHP je u ime porodica ubijenih na Ovčari podneo tužbe za naknadu štete zbog smrti bliskog lica i zastupao žrtve tokom višegodišnjih procesa.
"Jedanaest postupaka je okončano u korist tužilaca, koji su ostvarili pravo na naknadu štete. Time je država Srbija i formalno priznala svoju odgovornost za zločin na Ovčari", navodi Fond.
Ova nevladina organizacija podseća da su pripadnici JNA neposredno po zauzimanju Vukovara 20. novembra 1991. godine izveli ranjenike, bolesnike, civile i pripadnike hrvatskih oružanih snaga iz vukovarske bolnice i odveli ih u hangare na poljoprivrednom dobru „Ovčara“, koje se nalazi oko pet kilometara jugoistočno od Vukovara.
Vaš browser nepodržava HTML5
Vukovar: Trideset godina traganja za sinom
Od trenutka kad su ih doveli na Ovčaru, pripadnici TO Vukovara i dobrovoljačke jedinice „Leva Supoderica“ zatočene Hrvate su premlaćivali, ponižavali i zlostavljali, u prisustvu pripadnikâ Vojne policije JNA.
U večernjim satima, pripadnici JNA su se, po naređenju pukovnika Mileta Mrkšića, povukli sa Ovčare, a pripadnici TO Vukovara i jedinice „Leva Supoderica“ su tokom noći između 20. i 21. novembra 1991. godine izvodili zatočenike iz hangara i odvodili ih, u grupama od po 10 do 20 ljudi, na lokaciju Grabovo.
Na toj lokaciji, ispred ranije pripremljene masovne grobnice, su streljali zarobljenike. Među njima su, uz ranjene pripadnike hrvatskih oružanih snaga, ubijeni i civili, dve žene i tri maloletnika, podseća FHP.
Iz masovne grobnice na lokalitetu Grabovo ekshumirano je 200 tela, a identifikovane su 193 žrtve. Posmrtni ostaci sedamnaest žrtava pronađeni su u okolnim grobnicama, dok se za posmrtnim ostacima ostalih žrtava još uvek traga.