Grupa poznata kao Cyberpartisans kaže da je hakovala kompjutere i sigurnosne sisteme velikog bjeloruskog državnog proizvođača azotnih jedinjenja i đubriva i zahtijeva oslobađanje radnika koji su uhapšeni tokom protesta protiv spornih predsjedničkih izbora 2020.
Grupa tvrdi da je preuzela kontrolu nad svim internim e-mail nalozima fabrike Hrodna Azot u regiji Homel, kao i stotinama kompjutera, servera koji pripadaju objektu, te sigurnosnim sistemom i sigurnosnim kamerama u zgradama fabrike. Osim toga, centar grijanja u elektrani prestao je s radom zbog sajber napada.
Hakeri kažu da će poništiti svoj rad u zamjenu za oslobađanje svih radnika ustanove zatvorenih zbog učešća u protestima 2020. protiv zvaničnih rezultata predsjedničkih izbora na kojima je autoritarni vladar Aleksandar Lukašenka proglašen pobjednikom. Hakeri također zahtijevaju oslobađanje 75 drugih političkih zatvorenika sa zdravstvenim problemima.
Web stranica Hrodna Azota nije dostupna od 17. aprila.
Zaposlenik u fabrici rekao je za RSE 18. aprila, pod uslovom da ostane anoniman, da je dan ranije "u fabrici bila velika gužva".
"Ljudi su o tome razgovarali. Svi znaju šta se dogodilo i ko je to uradio. Ali ne znam u kojoj mjeri je napad uticao na rad", rekao je zaposlenik.
Zvanični predstavnici Hrodna Azota odbili su da komentarišu i spustili su slušalicu kada su se ih nazvali dopisnici RSE da traže komentar.
Yulyana Shametavets iz grupe Cyberpartisans rekla je za RSE 18. aprila da je sajber napad pripreman nekoliko mjeseci.
"Napad je bio dovoljno ogroman i možda je uticao ne samo na dokumentaciju i mreže, već i na proizvodnju rezultata", rekla je Shametavets, dodajući da je napad otkrio slabost elektronskih sistema koje koriste industrijska postrojenja u Bjelorusiji.
Neutvrđeni broj radnika ove ustanove uhapšen je tokom i nakon skupova 2020. godine, a mnogima su kasnije izrečene duže zatvorske kazne.
Pročitajte i ovo: Bjeloruska opozicija želi obnoviti proteste protiv LukašenkaU februaru 2023. godine, sud u regiji Homel osudio je 10 aktivista Radničkog pokreta (Rabochy rukh) koji čine radnici Hrodna Azota zbog optužbi za veleizdaju i stvaranje ekstremističke grupe. Pokret Rabochy rukh nastao je 2020. godine usred protesta širom zemlje protiv spornog reizbora Lukašenka.
Tada su Aleksandar Kapshul i Vladimir Zhurauka osuđeni na po 15 godina zatvora; Syarhey Shelest, Andrey Paheryla i Alyaksandr Hashnikau na po 14 godina zatvora; Syarhey Dzyuba, Ihar Mints, Valyantsin Tseranevich i Syarhey Shametska na po 12 godina zatvora; i Hanna Ablab, jedina žena u grupi, na 11 godina zatvora.
Kapshul je također osuđen za nedozvoljenu upotrebu vatrenog oružja, dok su Shelest, Zhurauka i Paheryla dodatno proglašeni krivima za klevetu.
Svi članovi grupe, kojoj je suđenje počelo u novembru 2023. godine, tada su se izjasnili da nisu krivi.
Pokret je pokušao da organizuje proteste u Hrodna Azotu i još jednoj fabrici, Beloruskoj čeličani (BMZ), koja se takođe nalazi u jugoistočnoj regiji Homel.
Istražitelji tvrde da su aktivisti prikupljali osjetljive informacije i prosljeđivali ih predstavnicima i organizacijama stranih zemalja, uključujući Sjedinjene Države i Litvaniju.
Lukašenko, 69, je pooštrio svoju kontrolu nad zemljom od izbora u avgustu 2020. uhapsivši, ponekad nasilno, desetine hiljada ljudi. U strahu za svoju sigurnost, većina opozicionara pobjegla je iz zemlje.
Zapad je odbio da prizna rezultate izbora i ne smatra Lukašenka legitimnim liderom zemlje. Mnoge zemlje su uvele nekoliko rundi sankcija protiv njegovog režima kao odgovor na suzbijanje neslaganja u zemlji.
Vaš browser nepodržava HTML5
Novinar RSE Ihar Losik godinu dana bez komunikacije u bjeloruskom zatvoru