Umro Nobelovac, kineski disident Liju Sjaobo

Liju Sjaobao, raniji arhivski snimak

Dobitnik Nobelove nagrade za mir, kineski disident Liju Sjaobo je umro, javile su vlasti provincije Liaoning, gdje se nalazio u bolnici zbog raka jetre.

Kineska pravosudna kancelarija saopštila je da je Nobelovac umro tri dana nakon što je prebačen na intenzivnu njegu zbog otkazivanja više organa. Imao je 61. godinu.

Nobelov komitet je saopštio da Kina snosi veliku odgvornost za smrt Lijua Sjaoboa, a šef Ujedinjenik nacija za ljudska prava Zeid Ra'ad al Hussien je irayio duboku tugu zbog njegove smrti.

On je pozvao kineske vlasti da garantuju njegovoj supruzi slobodu i da joj omoguće izlazak iz zemlje.

Bolnica u koju je bio prebačen iz zatvora kada mu je 23. maja dijagnostifikovan rak jetre u terminalnoj fazi, ranije je saopštila da je njegovo stanje kritično zbog otkazivanja pluća.

Kineske vlasti su odbile brojne pozive grupa za ljudska prava i stranih vlada da mu se omogući liječenje u inostranstvu. On je umro nešto više od mjesec dana nakon što je iz zatvora prebačen u bolnicu zbog raka.

Njemačka je ponudila lijčenje Lijua, pozivajući Kinu "na signal humanosti". SAD su takođe navele da su spremne da ga prihvate, ali su kineske vlasti odbile sve ponude i saopštile da ga liječe najbolji kineski doktori.

Lekari u Šengjangu, na sjeveroistoku Kine, u srijedu su objavili da je neophodno priključiti ga na aparat za disanje, ali da je njegova porodica odbila neke tretmane, navela je agencija AP.

Liju Sjaobo, najpoznatiji politički zatvorenik u Kini, koji se zalagao za zaštitu ljudskih prava i demokratije, uhapšen je 2009. godine zbog navodne umiješanosti u akcije za rušenje vlade i osuđen na 11 godina zatvora.

Uhapšen je jer je 2008. godine bio koautor "Povelje 08" peticije koja je pozivala na zaštitu osnovnih ljudskih prava i reformu kineskog političkog sistema.

Nobelovu nagradu za mir dobio je 2010., "za dugu i nenasilnu borbu za osnovna ljudska prava u Kini".

Odluka o dodjeli nagrade zatekla ga je u zatvoru.

Liju je prvi doobitnik Nobelove nagrade koji je umro u zatavoru nakon, njemčkog pacifiste Carla von Ossietzkog, koji je takođe umro u bolnici dok su ga čuvali nacisti 1938.