Predsjednik Ukrajine, Volodimir Zelenski, rekao je okupljenim evropskim liderima u Granadi u Španiji da je uvjeren u nastavak američke podrške, te je tražio za nastavak njihove pomoći i više oružja u borbi protiv ruske agresije.
U emotivnom govoru, Zelenski je rekao da djeca koja idu u školu u Harkivu na istoku Ukrajine moraju da uče onlajn, ili da pohađaju nastavu u stanicama podzemne željeznice zbog vazdušnih napada.
"Dok ne budemo imali sasvim efikasan sistem protivvazdušne odbrane, djeca ne mogu ići u školu", poručio je u četvrtak, 5. oktobra, na Samitu Evropske političke zajednice, koji se održava u Granadi, oko 4.000 km zapadno od Harkiva.
Istakao je da je uvjeren u nastavak američke podrške uprkos, kako je rekao, "političke oluje" u SAD-u nakon što pomoć Ukrajini nije ostala dio sporazuma Kongresa postignutog u zadnjim trenucima roka prije "zatvaranja" američke vlade.
Takođe je dodao da ruskom predsjedniku Vladimiru Putinu ne bi trebalo dozvoliti da ojača svoju vojsku, inače bi Rusija do 2028. godine mogla napasti i nekoga drugog, sem Ukrajine.
Evropski lideri istakli da su 'uz Ukrajinu'
Oko 50 evropskih lidera je iskoristilo samit na jugu Španije da istaknu da su uz Ukrajinu, u vrijeme kada odlučnost Zapada djeluje blago oslabljena po tom pitanju. Zelenski je istakao da je održavanje tog jedinstva "ključni izazov".
Zelenski je rano ujutro došao na Samit, formiran nakon ruske invazije na Ukrajinu u februaru 2022, koji je drastično resetovao politiku u Evropi i iz osnova izmjenio dugo održavano vjerovanje u mir i stabilnost na kontinentu.
Uprkos političkoj, ekonomskoj i vojnoj podršci, napori da se ruske trupe izbace sa ukrajinske teritorije su došli do zastoja. U međuvremenu, prošlogodišnja čvrsta opozicija Putinu je pokazala pukotine, zbog unutrašnjih sukoba kako u SAD, tako i u Evropskoj uniji.
Prošlog vikenda u Slovačkoj je proruski kandidat Robert Fico bio veliki pobjednika na izborima, dok mađarsko odbijanje da u potpunosti podrži Ukrajinu baca dodatnu sjenu na evropsku podršku – što je pogotovo značajno u Evropskoj uniji, gdje većinu odluka jednoglasno donosi svih 27 članica.
Ipak, upozorava evropski šef diplomatije Žozep Borelj (Josep Borrell), američka pomoć je nezamjenjiva po pitanju Ukrajine.
"Svako ko ne želi da Putin dobije ovaj rat traži načine da se SAD ponovo fokusira na ovaj problem i nastavi podršku Ukrajini. Mi možemo učiniti mnogo, ali SAD su nezamjenjive po ovom pitanju", istakao je Borelj.
Zelenski je naglasio da se Putinovi napori da podijeli Zapad neće prestati, putem dezinformisanja.
Šta je Evropska politička zajednica?
Evropska politička zajednica predstavlja neformalan skup, tako da su zvanične odluke isključene, ali lideri žele da iskoriste ovaj sastanak da bi došli do boljih odnosa te riješili sporove jedni između drugih.
Zato je naročito razočaranje što je Ilham Alijev, predsjednik Azerbejdžana, otkazao svoj dolazak u posljednji trenutak, jer se očekivalo da je moguć sastanak na samom samitu između Alijeva i Nikola Pašinjana, jermenskog premijera, dok se odvija egzodus više od 100 hiljada Jermena iz Nagorno-Karabaha, dijela Azerbejdžana, nakon brutalne vojne operacije koju je Baku izveo prošlog mjeseca.
Takođe se očekivao sastanak na marginama između predsjednika Srbije, Aleksandra Vučića, i predsjednice Kosova, Vjose Osmani, nakon dešavanja u Banjskoj, ali je Osmani rekla da ne želi da se sastaje sa njim dok mu se ne uvedu sankcije zbog dešavanja u toj opštini na sjeveru Kosova.
