Prema podacima dobijenim istraživanjem javnog mnijenja, koje je provela Direkcija za evropske integracije BiH, gotovo 90 posto građana Bosne i Hercegovine podržava članstvo države u Evropskoj uniji.
Ono u čemu se slažu analitičari jeste da veliki broj građana vidi EU kao rješenje nagomilanih problema u zemlji i iluzorno vjeruje da bi oni samim ulaskom i nestali.
Kada se govori o procesu evropskih integracija, takođe se najčešće spominju mogućnosti i prava, a mnogo rjeđe obaveze koje svaka država treba da ispuni kako bi postala članica.
Proslava povodom ulaska u "bijeli šengen", decembar 2010.Građane smo pitali šta bi ulazak BiH u EU značio na opštem, kao i na ličnom planu.
„Mislim da se ulaskom BiH u EU mogu promijeniti mnoge stvari, pa da se, ako ništa drugo, malo uredi način života u Bosni i Hercegovini. Vjerovatno će značiti to da mogu da putujem, naravno, ako budem imao novaca."
„Bojim se da mi ne budemo samo tržište na koje će Evropska unija izvoziti svoje proizvode, a praksa je do sad pokazala da mi nismo mogli nešto mnogo da uradimo, da izvezemo. Postoje brojne barijere koje sprečavaju proizvode iz BiH da istinski zažive na evropskom tržištu i mislim da bi to mogao biti veliki problem za BiH, bez obzira što svi priželjkujemo taj ulazak u EU.“
„Ako Evropska unija primi BiH, to će biti najveća propast za Evropsku uniju, jer mi, ovakvi kakvi smo, razbucaćemo je, kao što smo i dojč mark razbucali.“
Ekspert za evropske integracije Zekerijah Smajić kaže da visok procenat građana BiH opredijeljenih za EU svakako ohrabruje, posebno u svjetlu činjenice da na tlu evropskog kontinenta, interes građana za Uniju, kao ekonomsko-političku tvorevinu – slabi. Jačanje desnice, jačanje euroskepticizma zbog ekonomske krize, neefikasnost Unije u rješavanju pojedinih problema, ali i njen loš marketing – uzroci su ove pojave.
S druge strane, visok postotak građana BiH opredijeljenih za evropske integracije treba posmatrati i iz jednog drugog ugla – objašnjava Smajić.
„Naime, kada se anketiraju građani, ne postavlja se obični nijedno suštinsko problemsko pitanje koje se tiče procesa evropskih integracija. I naravno da će ljudi u tom slučaju odgovoriti pozitivno: „Da, mi jesmo za Evropsku uniju, mi jesmo za bolje, mi jesmo za promjene, mi jesmo za ovo, za ono“, a pritom, zapravo u svojoj podsvijesti imaju u prvom planu ukidanje viza, eventualno neke fondove, ili da eventualno nečije dijete ode na školovanje na neki evropski univerzitet“, navodi Smajić.
Od toponima u funkcionalnu državu
Građani BiH nisu svjesni težine procesa evropskih integracija, napominje Zekerijah Smajić - od 100.000 stranica evropskog zakonodavstva koje se mora implementirati u domaće, preko stepena odgovornosti njegove primjene koji podrazumijeva poseban nadzor i sankcije za neprimjenjivanje, do činjenice da je evropsko zakonodavstvo jurisdikcijski iznad domaćeg.
Sve je to nepoznato građanima Bosne i Hercegovine, čija je slika Unije idealizovana, zahvaljujući i demagogiji domaćih političkih elita. Upravo političari, i najčešće pred izbore, plasiraju priču o Evropskoj uniji kao o Diznilendu u koji će povesti građane.
„S druge strane, EU se ovdje gleda ustvari kroz dvije različite dioptrije, potpuno pogrešno. Ili je fetišizirana, ili se na nju gleda kao na nekog monstruma, na neko čudo, neku odrođenu nadmoć od nas - male, ratom razrušene, ovakve, onakve, ili je, na drugoj strani, potpuno marginalizirana“, kaže Smajić.
Profesor na banjalučkom Filozofskom fakultetu, Miodrag Živanović, smatra da najveći dio građana Bosne i Hercegovine zapravo nema izgrađen stav o Evropskoj uniji.
„Mi imamo jednu amorfnu masu sluđenih ljudi, izgubljenih ljudi, koji jednostavno ne znaju šta da rade sa sobom, i koji, bar po mom sudu, ne znaju šta bi trebalo uraditi sutra, tako da BiH predstavlja, u odnosu na EU, i danas, a vjerovatno će to biti i u jednom dužem narednom periodu, nešto što možda ne bi niti trebalo da uđe u EU niti u bilo kakve oblike integracija sa svijetom dok se naše stvari, naši veliki problemi iznutra ne riješe“, ocjenjuje Živanović.
Teško jeste zamisliti razjedinjenu Bosnu i Hercegovinu u ujedinjenoj Evropi. Dok se njene zemlje bore sa euroskepticizmom, domaći skepticizam, godinama podgrijavan političkim konfrontacijama, usporava put BiH ka Evropskoj uniji.
Razloga za optimizam građani nemaju dok god BiH, kako kaže ekspert za evropske integracije Zekerijah Smajić, od toponima ne preraste u funkcionalnu državu.
Program Na vratima Evrope - svake nedjelje od 15 sati možete slušati u našem radijskom programu. Sadržaji iz ovog programa nalaze se i na našoj internet stranici.
(Autor programa: Gordana Sandić-Hadžihasanović)
Ono u čemu se slažu analitičari jeste da veliki broj građana vidi EU kao rješenje nagomilanih problema u zemlji i iluzorno vjeruje da bi oni samim ulaskom i nestali.
Kada se govori o procesu evropskih integracija, takođe se najčešće spominju mogućnosti i prava, a mnogo rjeđe obaveze koje svaka država treba da ispuni kako bi postala članica.
„Mislim da se ulaskom BiH u EU mogu promijeniti mnoge stvari, pa da se, ako ništa drugo, malo uredi način života u Bosni i Hercegovini. Vjerovatno će značiti to da mogu da putujem, naravno, ako budem imao novaca."
„Bojim se da mi ne budemo samo tržište na koje će Evropska unija izvoziti svoje proizvode, a praksa je do sad pokazala da mi nismo mogli nešto mnogo da uradimo, da izvezemo. Postoje brojne barijere koje sprečavaju proizvode iz BiH da istinski zažive na evropskom tržištu i mislim da bi to mogao biti veliki problem za BiH, bez obzira što svi priželjkujemo taj ulazak u EU.“
„Ako Evropska unija primi BiH, to će biti najveća propast za Evropsku uniju, jer mi, ovakvi kakvi smo, razbucaćemo je, kao što smo i dojč mark razbucali.“
Ekspert za evropske integracije Zekerijah Smajić kaže da visok procenat građana BiH opredijeljenih za EU svakako ohrabruje, posebno u svjetlu činjenice da na tlu evropskog kontinenta, interes građana za Uniju, kao ekonomsko-političku tvorevinu – slabi. Jačanje desnice, jačanje euroskepticizma zbog ekonomske krize, neefikasnost Unije u rješavanju pojedinih problema, ali i njen loš marketing – uzroci su ove pojave.
S druge strane, visok postotak građana BiH opredijeljenih za evropske integracije treba posmatrati i iz jednog drugog ugla – objašnjava Smajić.
„Naime, kada se anketiraju građani, ne postavlja se obični nijedno suštinsko problemsko pitanje koje se tiče procesa evropskih integracija. I naravno da će ljudi u tom slučaju odgovoriti pozitivno: „Da, mi jesmo za Evropsku uniju, mi jesmo za bolje, mi jesmo za promjene, mi jesmo za ovo, za ono“, a pritom, zapravo u svojoj podsvijesti imaju u prvom planu ukidanje viza, eventualno neke fondove, ili da eventualno nečije dijete ode na školovanje na neki evropski univerzitet“, navodi Smajić.
Od toponima u funkcionalnu državu
Građani BiH nisu svjesni težine procesa evropskih integracija, napominje Zekerijah Smajić - od 100.000 stranica evropskog zakonodavstva koje se mora implementirati u domaće, preko stepena odgovornosti njegove primjene koji podrazumijeva poseban nadzor i sankcije za neprimjenjivanje, do činjenice da je evropsko zakonodavstvo jurisdikcijski iznad domaćeg.
Smajić: EU se ovdje gleda ustvari kroz dvije različite dioptrije, potpuno pogrešno. - ili je fetišizirana ili je potpuno marginalizirana.
Sve je to nepoznato građanima Bosne i Hercegovine, čija je slika Unije idealizovana, zahvaljujući i demagogiji domaćih političkih elita. Upravo političari, i najčešće pred izbore, plasiraju priču o Evropskoj uniji kao o Diznilendu u koji će povesti građane.
„S druge strane, EU se ovdje gleda ustvari kroz dvije različite dioptrije, potpuno pogrešno. Ili je fetišizirana, ili se na nju gleda kao na nekog monstruma, na neko čudo, neku odrođenu nadmoć od nas - male, ratom razrušene, ovakve, onakve, ili je, na drugoj strani, potpuno marginalizirana“, kaže Smajić.
Profesor na banjalučkom Filozofskom fakultetu, Miodrag Živanović, smatra da najveći dio građana Bosne i Hercegovine zapravo nema izgrađen stav o Evropskoj uniji.
„Mi imamo jednu amorfnu masu sluđenih ljudi, izgubljenih ljudi, koji jednostavno ne znaju šta da rade sa sobom, i koji, bar po mom sudu, ne znaju šta bi trebalo uraditi sutra, tako da BiH predstavlja, u odnosu na EU, i danas, a vjerovatno će to biti i u jednom dužem narednom periodu, nešto što možda ne bi niti trebalo da uđe u EU niti u bilo kakve oblike integracija sa svijetom dok se naše stvari, naši veliki problemi iznutra ne riješe“, ocjenjuje Živanović.
Teško jeste zamisliti razjedinjenu Bosnu i Hercegovinu u ujedinjenoj Evropi. Dok se njene zemlje bore sa euroskepticizmom, domaći skepticizam, godinama podgrijavan političkim konfrontacijama, usporava put BiH ka Evropskoj uniji.
Razloga za optimizam građani nemaju dok god BiH, kako kaže ekspert za evropske integracije Zekerijah Smajić, od toponima ne preraste u funkcionalnu državu.
Na vratima Evrope
Program Na vratima Evrope - svake nedjelje od 15 sati možete slušati u našem radijskom programu. Sadržaji iz ovog programa nalaze se i na našoj internet stranici.
(Autor programa: Gordana Sandić-Hadžihasanović)
