Na mostu Mehmed paše Sokolovića u Višegradu, gradu u kom u ratu devedesetih godina ubijano na hiljade bošnjačkih civila, organizovana je bakljada na 9. januar, praznik koji se slavi kao Dan Republike Srpske (RS) uprkos tome što je proglašen neustavnim.
Bakljadu su u ovom gradu na istoku Bosne i Hercegovine organizovali navijači beogradskog kluba "Crvena Zvezda" iz Višegrada.
Oni su razvili i transparente na kojima je pisalo "Božija ruka jača od suda" i "Jedina Srpska si ti".
Tokom rata devedesetih godina je ubijeno oko 3.000 višegradskih Bošnjaka. U haškim presudama je istaknuto da je Višegrad bio podvrgnut "jednoj od najnemilosrdnijih kampanja etničkog čišćenja u bosanskom sukobu", te da je samo u maju i junu 1992. godine ubijeno više od 60 posto višegradskih Bošnjaka.
Za zločine u ovom gradiću na istoku BiH je do sada osuđeno 18 osoba na ukupno 247 godina zatvora, od čega troje pred Haškim tribunalom.
Centralna manifestacija obilježavanja Dana RS je održana u Istočnom Sarajevu.
Vlasti RS slave 9. januar, datum kada je 1992. godine u Sarajevu tadašnja Skupština srpskog naroda u BiH, donijela Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda BiH, kao nezavisne cjeline unutar Bosne i Hercegovine. Cilj je bio da se taj dio BiH potom pripoji Jugoslaviji, koja se tada raspadala.
Na čelu samoproglašene republike su bili Radovan Karadžić, Biljana Plavšić i Momčilo Krajišnik, koji su osuđeni u Haškom tribunalu zbog ratnih zločina. U donošenju deklaracije nisu učestvovali predstavnici Bošnjaka i Hrvata.
Ova dva naroda na 9. januar gledaju kao na početak rata u Bosni i Hercegovini, te početak etničkog čišćenja, ratnih zločina i genocida nad nesrpskim stanovništvom na teritoriji RS.
Ustavni sud BiH odlukom da je 9. januar kao Dan RS neustavan nije osporio pravo obilježavanja Dana RS, ali je utvrdio da "Dan RS" ne može biti 9. januar.
Zločini u Višegradu
Prije burnog raspada bivše Jugoslavije, opština Višegrad, u istočnoj Bosni i Hercegovini, bila je mirna multietnička zajednica, kako je konstatovao Tribunal za ratne zločine na području bivše Jugoslavije (ICTY).
Višegrad je nekoć bio poznat po čuvenom mostu podignutom za vrijeme otomanske imperije. Danas je poznat kao poprište nekih od najstrašnijih zločina počinjenih u ovom ratom razorenom regionu, naveo je taj sud.
Početkom 1992. godine, nekoliko mjeseci nakon što su etničke napetosti eskalirale u užasne sukobe u BiH, one su dostigle tačku ključanja u Višegradu. Počeli su sistematski napadi, ubijanja i mučenja muslimana u Višegradu, što je dovelo do ogromne promjene u broju stanovnika, odnosno gotovo potpunog nestanka muslimanskog stanovništva na tom području.
Istrage o tim zločinima rezultirale su krivičnim gonjenjem lica koja su lično počinila zločine navedene u optužnici.
Ovaj dokumentarni film daje uvid u istrage, krivično gonjenje i ishode sudskih postupaka u vezi s tim zločinima.
Kroz iskaze svjedoka iz prve ruke, presude pretresnih i Žalbenog vijeća, kao i razgovore s akterima, Zločini pred Tribunalom: Višegrad, donosi snažnu priču o odgovoru pravosuđa na val etničkog čišćenja koji je pomeo ovu opštinu.
