Dostupni linkovi

Regionalna rehabilitacija kulturnog evropskog naslijeđa


Helenistički grad Daorson kod Stoca
Helenistički grad Daorson kod Stoca
Sinoć je, u još razrušenoj zgradi sarajevske Vijećnice otvorena izložba „Ljubljana proces - Rehabilitacija našeg zajedničkog evropskog naslijeđa“.

Na izložbi su predstavljene fotografije 25 spomenika kulture iz zemalja jugoistočne Evrope koje su Vijeće Evrope i Evropska komisija stavili u fokus za rehabilitaciju. Izložba započinje u Sarajevu, a nakon BiH, biće postavljena i u ostalim zemljama regiona.

„Integrisana rehabilitacija naslijeđa - Procjena stanja graditeljskog i arheološkog naslijeđa“ projekat je Vijeća Evrope i Evropske komisije koji se provodi od 2003. godine.

Cilj projekta je približavanje zaštite i konzervacije naslijeđa u zemljama jugoistočne Evrope normama i standardima zemalja Evropske unije. Izložba je dio promotivne aktivnosti projekta.

„Izložba počinje u Sarajevu budući da je BiH jedna od zemalja koja je ostvarila najbolje rezultate u projektu. Od spomenika u BiH to su tri
Aladža džamija u Foči
projekta/spomenika: Vijećnica - Nacionalna i univerzitetska biblioteka u Sarajevu, Aladža džamija u Foči i arheološko područje - helenistički grad Daorson kod Stoca“,
kaže Mirela Mulalić - Handan, izvršna dužnosnica Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika i koordinatorica ovog projekta za BiH.

Na izložbi je predstavljeno 25 objekata i lokaliteta kulturnog naslijeđa iz regije jugoistočne Evrope koje je Vijeće Evrope potvrdilo kao prioritete za rehabilitaciju i naslijeđe od značaja za izgradnju evropskog identiteta.

Arheološko područje helenističkog grada Daorson, grada starih Ilira u Ošanićima kod Stoca, proglašeno je nacionalnim spomenikom BiH 2003. godine. Grad je nastao na prahistorijskom utvrđenom naselju koje je tu postojalo od početka 17. vijeka p.n.e. do kraja kasnog bronzanog doba - 9. vijek p.n.e. Inače, od 167. godine p.n.e. Neretva je bila sjeverozapadna granica starog Rima na Balkanu, pa i granica Daorsa koji su u okviru te države uživali svojevrsnu autonomiju.

Aladža džamija, po nekima Šarena ili Džamija Hasana Nezira, izgrađena je 1549. godine u Foči. Ona je prva džamija u Bosni i Hercegovini izgrađena u klasičnom osmanskom stilu, i imala je izvorno sačuvanu unutrašnju dekoraciju. U proteklom ratu džamija je srušena do temelja.

Imovinsko-pravni status prepreka potpunoj rekonstrukciji

Sarajevska Vijećnica predstavlja najreprezentativniji objekat iz austrougarskog perioda građen u pseudo-maurskom stilu. Tokom 1992. godine objekat je zapaljen, a u vatrenoj stihiji nestalo je 80 posto knjižnog fonda i dokumenata koji svjedoče o historiji BiH.
Vijećnica u Sarajevu Foto: Midhat Poturović


„Cijelu rehabilitaciju Vijećnice povodi Gradska uprava Sarajeva, koja je već od 2003. godine formirala koordinaciono tijelo koje implementira projekat. Iz pretpristupnih fondova Evropske unije već je obećano četiri miliona eura za rehabilitaciju naslijeđa. Također, biće osigurana sredstva neophodna i za potpunu rehabilitaciju Vijećnice. To je i najveći značaj ove izložbe“, pojasnila je Mulalić - Handan.

Neriješen imovinsko-pravni status Vijećnice koči realizaciju njene potpune rekonstrukcije. Važno je da se to pitanje napokon riješi, kaže Vildana Jakić, koordinatorica na projektu obnove Vijećnice iz Gradske uprave Sarajeva:

„Ukoliko ne dođe do toga, moglo bi doći do blokiranja radova i daljeg procesa obnove. Već tokom aprila trebali bi početi prvi radovi na fasadi Vijećnice, koji bi trajali oko godinu i pol dana. Radovi će se fazno izvoditi. Uporedo s ovim radovima moguće je izvoditi i radove unutar objekta, koji će krenuti kada budu odobrena sredstva iz Unije. Taj tender bi trebao biti raspisan krajem godine, a radovi bi trebali početi odmah ili početkom 2011. godine.“

Specijalna predstavnica generalnog sekretara Vijeća Evrope Caroline Ravaud ističe značaj ovog projekta:

„Projekat je razvio vrlo uspješnu saradnju s Evropskom komisijom i, što je najvažnije, ojačao saradnju lokalnih i regionalnih tijela u jugoistočnoj Evropi. Povećana je društvena i ekonomska vrijednost kulturnog naslijeđa. Izložba zorno prikazuje raznolikost i bogatstvo naslijeđa jugoistočne Evrope i podsjeća nas da, kao Evropljani, svi trebamo osjećati odgovornost za ovo zajedničko naslijeđe i ponositi se njime.“
XS
SM
MD
LG