Šta je utvrdio sud?
Stanišić i Simatović su osuđeni na 12 godina zatvora zbog pomaganja i podržavanja progona, ubistva, deportacije i prisilnog premeštanja Muslimana i Hrvata iz Bosanskog Šamca, s proleća 1992. godine. Utvrđeno je da je zločine u toj opštini počinila specijalna jedinica srpskih snaga – Crvene beretke, koja je bila pod kontrolom Stanišića i Simatovića.
U prvostepenoj presudi se navodi da je pretresno veće utvrdilo da tužilaštvo nije dokazalo krivicu Stanišića i Simatovića za zločine u još pet opština u Bosni i Hercegovini, kao i u Hrvatskoj, odnosno Kninskoj Krajini i Istočnoj Slavoniji od 1991. do 1995. godine.
U prvostepenoj presudi se navodi da nije dokazano da su Stanišić i Simatović bili učesnici u udruženom zločinačkom poduhvatu čiji je cilj bilo trajno i nasilno uklanjanje nesrpskog stanovništva sa velikih delova teritorija Hrvatske i Bosne i Hercegovine.
Sud je utvrdio da su Stanišić i Simatović znali za to zločinačko udruženje, ali da tužioci nisu dokazali da su oni delili zločinačku nameru sa ostalim učesnicima zločinačkog poduhvata. Po presudi je, međutim, utvrđeno da su drugi politički, vojni i policijski zvaničnici Srbije, Republike Srpske Krajine i Republike Srpske bili učesnici u zločinačkom poduhvatu.
Haški sud je utvrdio da su srpske snage u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini sprovodile kampanju progona nesrpskog stanovištva činjenjem brojnih zločina.
Pogledajte izricanje presude Stanišiću i Simatoviću:
Prve reakcije iz BiH na presudu
Amir Mehmedović, predsednik Udruženja logoraša iz Bosanskog Šamca u sjeveroistočnoj Bosni, za RSE kaže kako se nadao ovakvom ishodu presude. Sud je jedino za zločine u Bosanskom Šamcu utvrdio krivicu Stanišića i Simatovića.
"Značiće nam mnogo, bar da neka pravda postoji, mada to nije ništa za ono što je narod doživio, ali eto, bar smo nešto doživjeli", kaže Mehmedović.
Murat Tahirović, predsjednik Udruženja žrtava i svjedoka genocida, presudu Simatoviću i Stanišiću pratio je u sudnici u Hagu. Za RSE kaže da je najvažnije da su Stanišić i Simatović osuđeni na zatvorske kazne.
"Za ono drugo za šta ih je Tužilaštvo teretilo, navodno nije bilo dokaza, ali mi smo se čuli sa gospodinom Bramercom i ići će žalba Tužilaštva u vezi s ostalim tačkama optužnice za koje su oslobođeni. Ono što je najbitnije u svemu tome je da je kroz ovu presudu dokazano da je Srbija počinila agresiju na BiH", smatra Tahirović.
Munira Subašić, predsjednica Udruženja "Pokret majki enklava Srebrenica i Žepa" u Hagu je takođe prisustvovala izricanju presude. Za RSE kaže da je ključno to što je dokazana uloga Srbije u ratnim zločinima, iako Stanišić i Simatović nisu osuđeni za zločin nad zarobljenim Srebreničanima.
O zločinima srpskih snaga na području opštine Bosanski Šamac u Bosni i Hercegovini, gde je utvrđena odgovornost Simatovića i Stanišića, pročitajte u arhivskom tekstu RSE: