Uz tvrdnje da predstavnici iz RS u državnim institucijama BiH ne štite interese tog entiteta, vladajuća koalicija bez podrške opozicije u entitetskoj Narodnoj skupštini usvojila je zaključke kojim ih obavezuje da za sve traže mišljenje u institucijama RS. Analitičari tvrde da je posebna sjednica bila pokušaj diskvalifikacije stranaka iz RS koje dijele vlast na nivou BiH, uz želju da dodje do prekompozicije koalicije na državnom nivou.
Ionako loši odnosi vlasti i opozicije u Republici Srpskoj dodatno su eskalirali, naročito nakon usvajanja zaključka na posebnoj sjednici Narodne skupštine kojim se entitetska Vlada obavezuje da u roku, ne dužem od 90 dana, dostavi prijedlog izmjena i dopuna Krivičnog zakona Republike Srpske kojima bi bila utvrđena odgovornost za neovlašteni prenos nadležnosti na državni nivo, odnosno uzurpiranje entitetskih nadležnosti od institucija BiH. To je biodirektan pokušaj obračuna sa opozicijom, mišljenja je profesor javnog mijenja Mladen Mirosavljević.
“Vladajuća koalicija, a prije svega SNSD na čelu sa Miloradom Dodikom, i dalje potajno priželjkuje smjenu Saveza za promjene sa vlasti na nivou BiH, i ne želi da se odrekne takve jedne mogućnosti. Umjesto da se raspravlja o nezakonitom uzimanju kredita, o prevelikom zaduživanju i drugim suštinskim problemima u RS, vladajuća struktura želi skrenuti pažnju na druge stvari kao što je to odnos između RS i nivoa BiH. Zbog toga je, takođe, organizovano ovo skupštinsko zasijedanje kao jedna vrsta obračuna sa opozicijom. S obzirom da se bliže i lokalni izbori, i vladajućoj strukturi nimalo nije nevažno kakav status ima Savez za promjene među biračima u RS”, ističe Mirosavljević.
Politikolog Vlade Simović kaže da je legitimno da Narodna skupština može da traži poštovanje stavova iz RS. Istovremeno je potuno legitimno i da poslanici iz RS-a u Parlamentu BiH ne moraju da ih prihvate. No po njemu bi se eventualne izmjene entitetskog Krivičnog zakonakosile i sa ustavnim uređenjem BiH.
“Poslanici u državnom parlamentu su birani po modelu slobodnog mandata i oni se ponašaju kako oni misle da je potrebno i kako to zahtijevaju njihovi stranački i lični interesi. Jedini koji mogu da sankcioništu njihovo ponašanje jesu birači na sljedećim opštim izborima. Isto tako, nije obavezno da Skupština BiH ili Predstavnički dom odgovaraju Narodnoj skupštini RS. Ustavom to nije tako definisano. Čak Predstavnički dom je više tijelo od Narodne skupštine. Ovde postoji supremacija državnog nad entitetskim ustavima, a samim tim i supremacija parlamenata na državnom nivou u odnosu na entitetske jer oni na državnom nivou imaju mogućnost da donestu Ustav BiH kojim bi moglo da se promijeni i faktičko stanje u ustavima entiteta. Znači oni imaju kao tijelo zakonodavno veću nadležnost nego entiteti zato što mogu najdirektnije da odlučuju o Ustavu”, rekao je Simović.
Lider NDP-a Dragan Čavić najavio je zbog zaključaka i mogućnost borbe protiv vlasti i mimo skupštinskih klupa.
“Vi više ne zaslužujete da se čovjek sa vama parlamentarno i demokratski bori, nego ovim moram da vam najavim da ću ja biti jedan od zagovornika vanparlamentarne borbe protiv aparthejda i progona političkih neistomišljenika. Ovo je najveća sramota koja se mogla pojaviti u ovim zaključcima Narodne skupštine”, riječi su Čavića.
Ministar vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH Mirko Šarović takođe je upozorio na štetne efekte posebne sjednice direktno se obraćajući entitetskoj premijerki Željki Cvijanović:
“Uvažena premijerko, ja mislim da Vi morate da radite više. Nemojte da Vam priča o izdajnicima bude alibi za loše rezultate Vlade RS. Organizovanje ove sjednice je loša ideja, i dalje će pogoršati naše odnose. Još više se bojim poteza koji se, možda, planiraju u narednim sedmicama. I dobro razmislite o tim potezima."
Vladajuća koalicija je usvajanje zaključaka obrazložila time da predstavnici Saveza za promjene nisu dali jasan odgovor ni na jednu od 34 zamjerke na njihovo djelovanje a kojim se kako se tvrdi krše nadležnosti i prava Republike Srpske.Entitetska premijerka Željka Cvijanović.
“Ovdje se nalaze stvari koje itekako diraju RS, njene institucije, njene građane. Ovo nisu izmišljene priče”, istakla je Cvijanovićeva.
Analitičari procjenjuju da trenutni odnos dva sukobljena bloka, SNSD-a sa koalicionim partnerima i Saveza za promjene, neće moći izazvati neke veće posljedice u funkcionisanju institucija. Odnosi su zategnuti još od posljednjih izbora, a žestok verbalni rat će, očigledno je, puniti novinske stupce najmanje do lokalnih izbora u BiH iduće godine.
