U Skelanima, prvom naseljenom mestu opštine Srebrenice, kada se iz Bajne Bašte pređe na levu obalu Drine, radi veliki broj arheologa iz Užica, Beograda i Banje Luke, na lokalitetu nekadašnjeg rimskog administartivnog centra. Ovde je otkriveno više rimskih objekata iz 2. i 3. veka. Istraživanja su počela 2008. godine, a ove nastavljena. Skelanski rimski grad Minucipijum Malvezacijum prvi je otkrio Karl Pač, austougarski istoričar. On je tom prilikom pronašao tri lokacije, kaže direktorka Arheološkog muzeja u Skelanima, Svjetlana Marković:
“Od 1896. do 1898. godine Karl Pač, austrijski arheolog i istoričar, a u to vrijeme i ministar finansija Austrougarske, je istraživao i pronašao ova nalazišta na kojima se sada trenutno nalazimo, a 1898. godine je bila velika poplava i sve je pomjerila, tako da je on odustao, ali je zato precizno napravio skice i dokumentaciju i sve ostavio u Zemaljskom muzeju u Sarajevu. Nakon 112 godina, ustvari, 2008. godine prvi put arheolog Mirko Babić i direktorica Narodne biblioteke u Srebrenici po tim skicama su pošli da istražuju. Radili su jedno pet sedmica i posle toga su pronašli ova tri lokaliteta. Pretpostavlja se da je to bio administativni centra Municipija Malvezacijuma- privredni centar je bio gdje je rudnik Sase, a ovde administrativni. Pretpostavlja se da je bilo ovdje oko 40 000 carinika koji su pratili taj put novca koji se kovao i koji je išao rimskim putevima prema Višegradu, i dalje prema Dubrovniku. Znači, bio je to jedan veliki grad koji je imao svoje uređene i puteve, sve, čak je u to vrijeme na Drini imalo čak 17 mostova”, kaže direktorka Marković.
Lokalitet se za sada prostire na 900 kvadrata, na 100 kvadrata su prekrasni mozaici, ali ima još nekoliko važnih objekata, dodaje direktorka Marković:
“Oko sto kvadrata je mozaik, u solidnom stanju, očivani su motovi, zatim rimske terme ili kupatila kako su oni tada pravili-podzemne prostorije sa ložištima, rimski zid sa ciglom i kamenom koji je korišćen u tom periodu, 2. i 3. vek. Pretpostavlja se da je taj objekat bio objekat nekog gradonačelnika s obzirom na kvalitet mozika, veličinu prostorija. Do sada je otkriveno 900 kvadrata, ali se golim okom vidi da ima još mozaika, da je lokalitet mnogo veći”, objasnila je direktorica muzeja Svjetlana Marković.
Otkriveni rimski grad u Skelanima jako je važan za dalji razvoj ovog dela srebreničke opštine posebno za turističku ponudu. Danas mesna zajednica Skelani ima oko 1500 stanovnika, pre rata 1992. imala je preko 7000 meštana. Odbornik lokalnog parlamenta, Dragić Glišić, istoričar:
“Pa, s obzirom da je ovo bio političko- administativni centar regij, čak od Rudog do Valjeva, do Bjeljine i da je ovde nekada živelo 40 000 ljudi i da je ovo imalo svu tu infrastrukturu, podno grejanje, vodovod, kanalizaciju, govori samo o značaju ovog grada. Centralni podni mozaici govore o veličini, i sjaju tog administativnog centra i da su svo to kamenje koje je ovde ugrađivano u podove donosili iz Afrike i Azije. To takodje govori da su Rimljani odabirali najlepša mesta za život kao što je u ovom slučaju leva obala Drine. Danas mi želimo da vratimo značaj Skelana u turističkoj ponudi.”, rekao je Glišić.
