Zapadni Balkan je decenijama predmet pažnje i ulaganja Sjedinjenih Država i tako će ostati sve dok se ne ostvari cilj da dobije punu transatlantsku strukturu, kazao je viši zvaničnik Biroa za evropska i evroazijska pitanja u američkom Stejt Dipartmentu Filip T. Riker (Philip T. Reeker).
“Naša strategija nacionalne bezbjednosti uključuje i naš interes da Evropa bude snažna i slobodna. A što je Zapadni Balkan snažniji, to je snažnija Evropa i naše transatlansko partnerstvo”, rekao je Riker tokm učešća na 2BS Forumu u organizaciji Atlantskog saveza Crne Gore.
Prema njegovim riječima, nedavni izbori u Crnoj Gori donijeli su značajnu političku promjenu.
“Cijenimo posvećenost premijera Zdravka Krivokapića zajedničkim evroatlanstkim vrijednostima, namjeru da ostane na tom kursu kao članica NATO-a i da poduzme potrebne reforme u Crnoj Gori kao zemlji aspirantu ka Evropskoj uniji”, rekao je Riker.
Nova skupštinska većina, 4. decembra, je izglasala Vladu premijera Zdravka Krivokapića, koja je prva vlada bez Demokratske partije socijalista (DPS) koja je vršila vlast u Crnoj Gori prethodne tri decenije.
Kao one koji pokušavaju da opstruiraju ili uspore evroatlanske integracije država Zapadnog Balkana, Riker je označio Rusiju i Kinu.
“Dok Rusija pokušava da sije politički haos i profitira od njega, Kina pokušava da kupi lojalnost regiona kroz strateške investicije, opterećene zajmovima koji će biti teret za buduće generacije”, naveo je američki zvaničnik.
Na pitanje kako će SAD obnoviti povjerenje prema regionu koje je, prema nekim ocjenama, narušeno tokom mandata administracije Donalda Trampa, Riker je odgovorio da SAD i EU dijele zajedničku viziju prema Zapadnom Balkanu.
“To je vizija regiona integrisanog u evroatlantsku zajednicu i ona nije narušena ni prethodnih godina, o čemu govore Prespanski sporazum, sporazum o izbornoj reformi u Albaniji, izborima u Mostaru, te sporazum u Vašingtonu i dijalog Srbije i Kosova”, naveo je Riker.
“A kada je riječ o Srbiji i Kosovu, status quo je neodrživ”, smatra američki zvaničnik i dodaje da je sporazum koji su dvije zemlje potpisale u Bijeloj kući 4. septembra, primjer liderstva kakav treba regionu.
Povodom blokiranja pregovora EU sa Sjevernom Makedonijom, što je zbog imena jezika učinila Bugarska, Riker je ocijenio da su i Sjeverna Makedonija i Albanija preduzele važne i teške korake na putu evropskih integracija.
“Razočaravajuće je vidjeti odlaganja nekim birokratskim koracima koja opet dovode u pitanje pristupne pregovore i postavljaju pitanje kredibilnosti EU u regionu”, kazao je Riker.
Iako SAD nema pravo glasa u EU, ima glas kojim podržava napore tih zemalja u pristupnim pregovorima, ocjenjuje Riker.
“Zato smatramo da EU ne treba dozvoliti da bilateralne nesuglasice zaustave zasluženo napredovanje u integracijama. Smatramo da se ta pitanja trebaju riješiti van procesa pristupnih pregovora, jer je Skoplje više nego zaslužilo tu šansu”, zaključuje Riker.
