Zajednica/Asocijacija opština sa srpskom većinom, uklanjanje barikade sa mitrovačkog glavnog mosta, te smetnje u sprovođenju sporazuma o energetici, biće glavne teme razgovora tokom predstojeće runde dijaloga Kosova i Srbije zakazane za sledeću nedelju.
Kosovska ministarka za dijalog Edita Tahiri izjavila je za RSE da će se razgovori na tehničkom nivou održati 24. avgusta, a da će se premijeri sastati dan kasnije.
„Na tehničkom nivou vrše se pregovori o temama o kojima diskutujemo, postižu se dogovori, a ona pitanja o kojima ne možemo postići dogovor na tehničkom, prelaze na nivo premijera. O svim ovim temama razgovaraćemo na tehničkom nivou, a potom sutradan se nastavlja sastanak premijera“, kazala je ona.
Jedno od glavnih pitanja predstojeće runde, a o kojoj premijeri na poslednjoj nisu mogli da se slože, svakako jeste Zajednica/Asocijacija opština sa srpskom većinom na Kosovu.
Dan ranije, gradonačelnici deset opština zatražili su od vlada u Prištini i Beogradu da postignu dogovor o njenom formiranju, a oni su tu podršku u četvrtak pružili u Beogradu i Vladi Srbije, gde su se sastali sa direktorom kancelarije za Kosovo Markom Đurićem.
Đurić je tom prilikom izjavio da se u Brisel ide sa ozbiljnim namerama da se izbori stvaranje Zajednice srpskih opština, te dodao kako Beograd neće izneveriti poverenje ljudi na Kosovu.
„Zajednica srpskih opština nije uperena protiv bilo koga na Kosovu i Metohiji. Zajednica srpskih opština će biti instrument i faktor stabilnosti i faktor zbližavanja na Kosovu i Metohiji, i svi ovi ljudi koje vidite i svi ovi ljudi koji učestvuju u pregovorima, na pregovore gledaju kao na sredstvo zbližavanja Srba i Albanaca na Kosovu a ne kao na sredstvo dalje produbljavanja podela, ili kao na sredstvo za izazivanje novih nemira i nestabilnosti”, istakao je on.
Đurić je dodao da se srpska strana bori za to da Zajednica srpskih opština bude direktno finansirana iz Beograda, što znači da funkcioniše kao deo srpskog sistema. Đurić je dodao kako cilj Beograda nije da se remeti sistem na Kosovu, već da se pruži politička i ekonomska snaga srpskom narodu kako bi mogao da opstane.
“Na putu smo da se izborimo za to da oni koji rade u Zajednici srpskih opština imaju status koji će im omogućiti da sprovode ovlašćenja koja budu predviđenja statutom te zajednice. Na putu smo da osiguramo da ona može da obavlja onu vrstu komercionalnih aktivnosti koja će joj omogućiti da pruža usluge ljudima i da ima odgovarajuću vrstu dohodka. Ona će moća da obavlja mnoge poslove koje su od koristi za naš narod na KiM, i iznad svega, ona će biti telo koje će odlučiviti o pozicijama koje će Srbi zauzimati unutar različitih tela, organizacija, agencija, ustanova koja funkcionišu u okviru sistema u pokrajini, što će joj dati dodatnu političku težinu”, objasnio je on.
Kosovska ministarka Tahiri, međutim, naglašava da ova Asocijacija ne može i neće imati izvršna ovlašćenja, te da će biti osnovana u skladu sa zakonima i Ustavom Kosova.
„Kosovski zakon o lokalnoj samoupravi predviđa da na Kosovu, pored asocijacije opština sa albanskom većinom, može da postoji više asocijacija. Na osnovu ovog zakona, ali i Ustava, asocijacije ne mogu imati izvršna ovlašćenja, niti mogu biti treći nivo vlasti na Kosovu. To je zakonski podržan stav i Asocijacija opština sa srpskom većinom može se osnovati samo bez izvršnih ovlašćenja. To je jasno i tako će i biti. Što se tiče samog rada ove asocijacije, njena je uloga da pomogne i koordiniše rad opština na lokalnom nivou. Pojedinci ili druga strana, u ovom slučaju Srbija, mogu imati kakve god zahteve, ali naš stav i naša spremnost za postizanje dogovora tiče se samo onog koji je u skladu sa Ustavom i zakonima Kosova. Asocijacija ne može i neće imati izvršna ovlašćenja“, dodala je kosovska ministarka za dijalog Edita Tahiri.
S druge strane, zamenik kosovskog premijera Branimir Stojanović izjavio je u Beogradu da je osnivanje Zajednice srpskih opština najvažniji momenat u poslednjih 15 godina za Srbe na Kosovu.
„Osim što će objedinjavati sve Srbe koji u poslednjih 15 godina vrlo često plaćali visoku cenu svoga nejedinstva, sada, kroz ovo jedinstvo koje imamo dalje nadograđeno kroz Zajednicu, biće takođe i most izgradnje boljih odnosa između Srba i Albanaca na Balkanu“, kazao je on.
Inače, predstavnici opozicionog pokreta Samoopredeljenje najavili su radikalne mere protiv Asocijacije srpskih opština.
Zvaničnici ovog pokreta kažu da bi Kosovo, formiranjem Asocijacije, ušlo u jednu fazu defunkcionalizacije, jer to formiranje vodi ka etničkoj, nefunkcionalnoj i besperspektivnoj podeli.
