U Opštini Vukosavlje, koja se nalazi između dva bosanskohercegovačka entiteta, postoji samo jedan proizvodni pogon u kojem je zaposleno tek 50 radnika. U opštini nastanjenoj uglavnom Bošnjacima i Srbima nema ni ambulante. Iako u ovoj lokalnoj zajednici živi manje od deset hiljada žitelja, čini se da je politika jedini siguran posao. Ovdje je registrovano čak devet političkih stranaka.
U Vukosavlju živi oko 8.000 ljudi. Oko 95 posto stanovništva je bošnjačke i srpske nacionalnosti, a ostatak čine Hrvati i Romi. Većina mještana je bez posla.
Ovdje radi samo jedan manji pogon u kojem se proizvodi obuća i čiji je vlasnik jedan poduzetnik iz Italije. Smješten je u objektu u kojem je nekad bila kafana, a unutrašnjost ove fabrike liči na tekstilne firme karakteristične za zemlje trećeg svijeta. Pored sadašnje firme gradi se nova hala, u kojoj radnici očekuju bolje uslove za rad. Trenutno je ovdje zaposleno 50 ljudi, kaže poslovođa Mevludin Mujanović:
„Posla imamo non-stop, redovne plate, sve redovno. Plate su oko 500, 550 maraka", navodi Mujanović.
Iako sa platom od 500 maraka nije lako preživjeti mjesec dana u BiH, zaposleni ističu da su sretni što imaju posao. Dodaju da su uslovi života u Vukosavlju izuzetno teški.
O tome pričaju Anka Miletić, koja živi u Novom naselju, nastanjenom Srbima sa područja današnje Federacije BiH, i Nermina Bećirović, povratnica u selo Jakeš:
„Ja radim ovdje već pet godina, super je, slažemo se dobro i nemam nikakvih problema. Poslije svega šta smo svi ovdje preživjeli, ja mislim da treba svi da se slažemo. Meni je ovdje super s njima, stvarno", kaže Anka Miletić.
„Ovo je jedina firma u Vukosavlju koja zapošljava pravoslavne radnike i Bošnjake. Ali uslovi u Jakešu su veoma loši. Već tri godine mi čekamo vodu, izrovili su, putevi su katastrofalni", navodi Nermina Bećirović.
Opština Vukosavlje nastala je nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma. Formirana je na području koje je prije bosanskohercegovačkog rata pripadalo opštinama Odžak i Modriča. Vukosavlje adminstrativno pripada entitetu Republika Srpska, objašnjava opštinski načelnik Elvir Hadžiomerović:
„Neko je donio odluku da dva bošnjačka i jedno hrvatsko naselje koji su bili na opštini Modriča budu dodijeljeni opštini Vukosavlje. Slična je situacija sa Odžakom. Mi imamo podijeljenih pet mjesnih zajednica. Samo su tri mjesne zajednice kompletno svojom teritorijom na teritoriji opštine Vukosavlje", navodi Hadžiomerović.
I dok su stanovnici Vukosavlja suočeni sa nezaposlenošću i brojnim infrastrukturnim problemima, na ovom ruralnom području čini se da jedino lokalnim političarima ne fali posla.
U jednoj od najmanjih opština u BiH registrovano je desetak političkih stranaka. Odbornik SNSD-a Rajko Božić kaže da vjerovatno u čitavoj Evropi u jednoj maloj opštini poput Vukosavlja ne postoji toliko političkih stranaka:
„Nema nikakvih nacionalnih tenzija. Bijeda je sve ubila, pa onda je čovjek kad su džepovi prazni ljut sam na sebe, a ne na komšiju, bez obzira kojoj naciji ili vjeroispovijesti pripada. Imam vrlo korektne odnose i sa predsjednikom Skupštine koji je Hrvat, i sa načelnikom opštine koji je Bošnjak", navodi Božić.
Božić živi u Novom naselju gdje su raseljeni Srbi sa prostora koji danas pripadaju Zeničko-dobojskom, Tuzlanskom i Posavskom kantonu u Federaciji BiH dobili placeve za izgradnju kuća.
Među njima je i Boro Vešić koji je prije rata živio u Odžaku, gdje su ga polovinom 1992. godine uhapsili i premlaćivali pripadnici HVO-a. Bio je zatvoren u fabrici Strolit u Odžaku i skladištu nekadašnje beogradske robne kuće Tulek u Bosanskom Brodu. Vešić kaže da se zbog toga nije vratio u svoj predratni dom, te ističe da Vukosavlje danas predstavlja primjer tolerancije u BiH:
„Vukosavlje može poslužiti za primjer tolerancije. Korektni su odnosi prilično , ne kažem da smo izuzetno bliski, ali odnosi su zadovoljavajući", kaže Vešić.
Mladi u Vukosavlju ipak više žive jedni pored drugih nego jedni sa drugima, kaže stanovnik Novog naselja Borislav Radić:
„Postoje neke razdvojenosti. Društva su nas razdvojila - da li su to roditelji u pitanju, da li je to generalna politička slika u BiH, ja ne znam i ne bih da ulazim u to, ali meni je drago što živim na području ove opštine. Nadam se da će se ona razvijati. Bošnjaci mogu tražiti pomoć u Federaciji, u ljudima koji sjede u Vladi FBiH, mi možemo zajedno da djelujemo s onima u Banjaluci", zaključuje Radić.
**************
Program Pred licem pravde - Suđenja za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije pripremaju Radio Slobodna Europa i Institut za ratno i mirnodopsko izvještavanje (IWPR).
Svake nedjelje od 18.30 do 19.00 i od 22.30 do 23.00 sata - samo u našem radijskom programu i na internet stranici.
U Vukosavlju živi oko 8.000 ljudi. Oko 95 posto stanovništva je bošnjačke i srpske nacionalnosti, a ostatak čine Hrvati i Romi. Većina mještana je bez posla.
Ovdje radi samo jedan manji pogon u kojem se proizvodi obuća i čiji je vlasnik jedan poduzetnik iz Italije. Smješten je u objektu u kojem je nekad bila kafana, a unutrašnjost ove fabrike liči na tekstilne firme karakteristične za zemlje trećeg svijeta. Pored sadašnje firme gradi se nova hala, u kojoj radnici očekuju bolje uslove za rad. Trenutno je ovdje zaposleno 50 ljudi, kaže poslovođa Mevludin Mujanović:
„Posla imamo non-stop, redovne plate, sve redovno. Plate su oko 500, 550 maraka", navodi Mujanović.
Iako sa platom od 500 maraka nije lako preživjeti mjesec dana u BiH, zaposleni ističu da su sretni što imaju posao. Dodaju da su uslovi života u Vukosavlju izuzetno teški.
O tome pričaju Anka Miletić, koja živi u Novom naselju, nastanjenom Srbima sa područja današnje Federacije BiH, i Nermina Bećirović, povratnica u selo Jakeš:
„Ja radim ovdje već pet godina, super je, slažemo se dobro i nemam nikakvih problema. Poslije svega šta smo svi ovdje preživjeli, ja mislim da treba svi da se slažemo. Meni je ovdje super s njima, stvarno", kaže Anka Miletić.
„Ovo je jedina firma u Vukosavlju koja zapošljava pravoslavne radnike i Bošnjake. Ali uslovi u Jakešu su veoma loši. Već tri godine mi čekamo vodu, izrovili su, putevi su katastrofalni", navodi Nermina Bećirović.
Opština Vukosavlje nastala je nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma. Formirana je na području koje je prije bosanskohercegovačkog rata pripadalo opštinama Odžak i Modriča. Vukosavlje adminstrativno pripada entitetu Republika Srpska, objašnjava opštinski načelnik Elvir Hadžiomerović:
„Neko je donio odluku da dva bošnjačka i jedno hrvatsko naselje koji su bili na opštini Modriča budu dodijeljeni opštini Vukosavlje. Slična je situacija sa Odžakom. Mi imamo podijeljenih pet mjesnih zajednica. Samo su tri mjesne zajednice kompletno svojom teritorijom na teritoriji opštine Vukosavlje", navodi Hadžiomerović.
I dok su stanovnici Vukosavlja suočeni sa nezaposlenošću i brojnim infrastrukturnim problemima, na ovom ruralnom području čini se da jedino lokalnim političarima ne fali posla.
U jednoj od najmanjih opština u BiH registrovano je desetak političkih stranaka. Odbornik SNSD-a Rajko Božić kaže da vjerovatno u čitavoj Evropi u jednoj maloj opštini poput Vukosavlja ne postoji toliko političkih stranaka:
„Nema nikakvih nacionalnih tenzija. Bijeda je sve ubila, pa onda je čovjek kad su džepovi prazni ljut sam na sebe, a ne na komšiju, bez obzira kojoj naciji ili vjeroispovijesti pripada. Imam vrlo korektne odnose i sa predsjednikom Skupštine koji je Hrvat, i sa načelnikom opštine koji je Bošnjak", navodi Božić.
Božić živi u Novom naselju gdje su raseljeni Srbi sa prostora koji danas pripadaju Zeničko-dobojskom, Tuzlanskom i Posavskom kantonu u Federaciji BiH dobili placeve za izgradnju kuća.
Među njima je i Boro Vešić koji je prije rata živio u Odžaku, gdje su ga polovinom 1992. godine uhapsili i premlaćivali pripadnici HVO-a. Bio je zatvoren u fabrici Strolit u Odžaku i skladištu nekadašnje beogradske robne kuće Tulek u Bosanskom Brodu. Vešić kaže da se zbog toga nije vratio u svoj predratni dom, te ističe da Vukosavlje danas predstavlja primjer tolerancije u BiH:
„Vukosavlje može poslužiti za primjer tolerancije. Korektni su odnosi prilično , ne kažem da smo izuzetno bliski, ali odnosi su zadovoljavajući", kaže Vešić.
Mladi u Vukosavlju ipak više žive jedni pored drugih nego jedni sa drugima, kaže stanovnik Novog naselja Borislav Radić:
„Postoje neke razdvojenosti. Društva su nas razdvojila - da li su to roditelji u pitanju, da li je to generalna politička slika u BiH, ja ne znam i ne bih da ulazim u to, ali meni je drago što živim na području ove opštine. Nadam se da će se ona razvijati. Bošnjaci mogu tražiti pomoć u Federaciji, u ljudima koji sjede u Vladi FBiH, mi možemo zajedno da djelujemo s onima u Banjaluci", zaključuje Radić.
**************
Program Pred licem pravde - Suđenja za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije pripremaju Radio Slobodna Europa i Institut za ratno i mirnodopsko izvještavanje (IWPR).
Svake nedjelje od 18.30 do 19.00 i od 22.30 do 23.00 sata - samo u našem radijskom programu i na internet stranici.