Haos i konfuzija suština je izvještaja koji je Pentagon objavio kasno u ponedjaljek, 9. maja, a koji svjedoči o borbama za Kunduz prošlog septembra, u kojima su kao pomoć avganistanskim snagama u sukobu sa talibanima učestvovale i američke trupe.
Tom prilikom je došlo do greške u kojoj je u bombardovana bolnica Ljekara bez granica (Medecins sans frontieres) i ubijeno 42 ljudi.
U značajno redukovanom izvještaju koji je objavio Pentagon, američki vojnici koji su radili kao savjetnici avganistanskih snaga bezbjednosti na prvoj liniji fronta izjavili su da su se našli zaglavljeni u neprijateljskoj vatri.
Talibani su u septembru 2015. nakratko osvojili Kunduz, a američke Zelene beretke, snage za specijalne operacije, kao i pripadnici ostalih trupa koji su učestvovali, svjedočili su da su avganistanske snage bile u haosu, što ih je prisililo da im pomognu u sukobu sa talibanima.
"Postojao je određeni nivo sofisticiranosti i koordinacije sa druge strane sa kojim se niko od nas ranije nije suočio", navodi se u svjedočenju neidentifikovanog vojnika pod zakletvom, koji se pominje u izvještaju od 700 strana.
"Postojali su izvještaji, sada i potvrđeni, o značajnoj umiješnosti sa strane i to iz nekoliko različitih zemlja. Desetine, do desetina hiljada serija hitaca su ispaljeni na nas tokom naših pokušaja da vratimo kontrolu nad gradom", istakao je pripadnik američkih snaga koji je direktno učestvovao u borbama, te dodao:
"Kako niko od nas nije poginuo ili ranjen, pravo je čudo."
Taj vojnik je kritikovao, kako je rekao, potpuni nedostatak strategije u američkim snagama u Avganistanu koji je omogućio da cijela sutuacija preraste u haos.
I ostali učenici borbe za Kunduz su kritikovali nekoordinaciju u komandnom lanacu svojih trupa.
Drugi je pripadnik specijalnih snaga rekao da je neprekidno tražio od svojih komandanata uputstvo "koliko daleko da idu" u pomaganju avganistanskim snagama, odgovor nije dobio.
"Koliko daleko želiš" nije pravi odgovor na pitanje "Koliko daleko možemo ići?", ustvrdio je vojnik. On je, takođe, zaključio i da "to nije strategija već recept za katastrofu u takvoj vrsti okruženja u kojoj su se nalazili".
Ipak, nijedan vojnik nije ustvrdio da je pogrešno bombardovanje bolnice Ljekara bez granica u Kunduzu, 3. oktobra, bilo rezultat konfuzije u lancu komandovanja.
U ranijem izvještaju Pentagona navedeno je da je tragedija, koja je uzrokovala smrt 42 pripadnika medicinskog osoblja i pacijanata, bila rezultat "serije grešaka tokom žestoke i grozničave borbe koja je uzrokovala da posada borbenog aviona AC-130 greškom zamijeni bolnicu za zgradu koju su okupirali talibani".
Pentagon je zbog tragičnog incidenta disciplonski kaznio 16 vojnika i oficira ali su saopštili da to nije ratni zločin jer bombardovanje nije bilo namjerno.
Zbog bombardovanja bolnice u Kunduzu prilikom borbi da se grad vrati pod kontrolu avganistanskih snaga, humantirana organizacija Ljekari bez granica tražila je da posebno nezavisno tijelo, formirano pod patronatom Ženevske konvencije, obavi istragu američkog bombardovanja njihove bolnice 3. oktobra 2015.
Ljekari bez granica su tada tvrdili da je bolnica dobro poznata i da njeno bombardovanje nije bila greška. Ova organizacija, koja je 1999. bila dobitnik Nobelove nagrade za mir, saopštila je da u ovom slučaju polaze od pretpostavke da je napad bio ratni zločin.
Do istrage traženog nezavinskog tijela pod patronatom Ženevske konvencije nije došlo, ali je osim Pentagona istragu o ovom otvorilo američko Ministarstvo pravde, NATO-a i jedan američko-avganistanski tim.
