Rusija je olimpijska sila koja je u samom vrhu po broju medalja na svim ljetnjim Olimpijskim igrama od 1984. godine, kada je odlučila da ne učestvuje u znak protesta jer su se igre održavale u Los Angelesu.
Čak i na igrama u Tokiju 2021. godine, kada je ruski tim bio zvanično zabranjen, sportisti koji su se takmičili pod zastavom Olimpijskog komiteta Rusije uspjeli su da osvoje 71 medalju i da budu peti po broju osvojenih medalja.
Ali ovaj uspjeh se neće ponoviti u Parizu. Pozvan je samo mali broj ruskih sportista, a mnogi od njih su odbili da se takmiče. Zašto?
Na Olimpijskim igrama 2024. takmičiće se 15 ruskih sportista i zvanično će biti predstavljeni kao neutralni sportisti.
Ukupno na Olimpijadi u Parizu učestvuje više od 10.500 sportista iz oko 200 zemalja.
Međunarodni olimpijski komitet (MOK) pozvao je 36 ruskih sportista da učestvuju na Olimpijadi nakon što su prošli kvalifikacije za svoje sportove i proces provjera koji je kreiran kako bi se blokirao svako ko javno podržavao rat i ima bilo kakve veze sa vojskom.
Poređenja radi, na Olimpijadi u Tokiju, Olimpijski komitet Rusije je poslao 335 sportista da se takmiče.
U sličnom položaju je Bjelorusija iz koje na Olimpijadu u Pariz dolazi 17 sportista, dok ih je u Tokiju bilo 101.
- MOK suspendovao Olimpijski komitet Rusije zbog pripajanja ukrajinskih oblasti
- Savet Evrope traži zabranu učešća ruskih i beloruskih sportista na Olimpijadi
Rusija je istorijski slala velike reprezentacije na Olimpijadu, međutim, ove godine mali je broj njenih sportista koji su prihvatili učešće se takmiče pod oznakom AIN, što na francuskom znači individualni neutralni sportista – athlete individuele neuter.
Ovo su četvrte Olimpijske igre zaredom u kojima se ruski sportisti takmiče pod oznakom neutralnih sportista. Za neutralne sportiste nema himne, zastave i boja nacionalne reprezentacije.
I prije invazije na Ukrajinu u februaru 2022., Rusija je već bila sankcionisana na međunarodnoj sportskoj pozornici zbog doping skandala. Posljednji put su se ruski sportisti takmičili pod državnom zastavom 2016. godine u Rio de Žaneiru.
Prvi put u 40 godina ruska državna televizija neće prenositi Olimpijadu a već sada Rusija promoviše Igre prijateljstva koje su održane 1984. godine kao alternativa Olimpijadi u Los Angelesu koju je Rusija bojkotovala.
Tada je na Igrama prijateljstva učestvovalo oko 2.000 sportista, uglavnom iz Istočnog bloka i Sovjetskog Saveza, a Rusija se nada de će oživjeti ovu inicijativu 2025. godine. Na ovom takmičenju trebalo bi da učestvuje oko 2.500 sportista, što je broj jedne četvrtine učesnika na Olimpijadi.
Međunarodni olimpijski komitet je zabranio ruskim i bjeloruskim sportistima učešće nakon što je Rusija pokrenula invaziju na Ukrajinu 2022. Bjelorusija je saveznik Rusije i podržava rat u Ukrajini.
MOK je zbog toga odlučio da će se sportisti iz ove dvije države moći takmičiti kao neutralni ako budu ispunili stroge uslove. Odobrenje o učešću pojedinačnih sportista je obrazloženo "poštovanjem ljudskih prava" pojedinaca.
Uslovi koji se moraju ispuniti kako bi učestvovali na Olimpijadi su:
- Spotrista ne smije aktovno da podržava rat.
- Sportista ne smije da bude pod ugovorom sa ruskom ili bjeloruskom vojskom ili nekom od državnih sigurnosnih agencija (mnogi ruski sportski klubovi imaju direktne veze sa vojskom i sigurnosnim agencijama).
- Nisu dozvoljena takmičenja i učešće timova.
Sportisti su morali da se kvalifikuju za Igre, a zatim da prođu dvostruku provjeru, prvo od strane njihove međunarodne sportske federacije, a zatim od strane MOK-a, koji je uspostavio Individualni panel za procjenu kvalifikovanosti neutralnih sportista (AINERP) koji procjenjuje podobnost u odnosu na uslove.
Ako su prošli provjere, MOK ih je tada pozvao da učestvuju na Igrama.
AIN atletičara neće biti jer je Svjetska atletska organizacija zabranila učešće svih ruskih i bjeloruskih sportista u ovom polju.
Tim istražioca Panela fokusirao se na 15 ruskih i 17 bjeloruskih sportista koji su prošli kriterije i koji su prihvatili poziv MOK-a za učešće na Olimpijadi u Parizu. Međutim, advokatska kancelarija za ljudska prava optužila je Međunarodni olimpijski komitet za nemar nakon što je objavila dosije o 17 ruskih i bjeloruskih sportista koji su trebali da se takmiče u Parizu, navodeći kako su podržali rat u Ukrajini kršeći olimpijska pravila, napisao je Guardian.
Global Rights Compliance, sa sjedištem u Hagu i Kijevu, saopštio je da su sportisti ili pozitivno reagovali na postove na društvenim mrežama koji podržavaju invaziju na Ukrajinu ili su se takmičili na proratnim takmičenjima ili su bili članovi sportskih klubova povezanih sa vojskom.
Među sportistima koje su naveli iz advokatske kancelarije u čijim slučajevima bilježe kršenje pravila MOK-a spominje se biciklistkinja Alena Ivančenko (20), koja je lajkovala objavu sa fotografijom diktatora Josifa Staljina na Instagramu prosovjetskog profila u martu 2022., mjesec dana nakon početka invazije na Ukrajinu. Uz objavljenu fotografiju je pisalo: "Primirje sa neprijateljem moguće je tek nakon njegovog uništenja!"
Ivančenko je na svom Instagram nalogu lajkovala objavu iz septembra 2022. u kojoj Vladimir Putin najavljuje djelimičnu mobilizaciju civila kako bi zaštitio Rusiju i obezbijedio bezbjednost "oslobođenih teritorija" u Ukrajini.
Teniserka Diana Šnajder (20) lajkovala je dvije objave Margarite Simonjan, glavne i odgovorne urednice Russia Today, dva dana nakon što je Rusija pokrenula invaziju, kako su naveli iz advokatske kancelarije i kao dokaze ponudili fotografije. Svaka od objava je opravdavala invaziju Rusije na Ukrajinu.
Iz Međunarodnog olimpijskog komiteta su rekli da ne mogu da komentarišu pojedinačne sportiste i da je odluku o njihovoj valjanosti za učešće na Olimpijadi donio Panel.
Iako su bili pozvani, 10 hrvača je odbilo učešće, pozivajući se na "nesportski princip selekcije". Šef ruskog biciklističkog tijela rekao je da su uslovi ponižavajući. Nekoliko poznatih tenisera je takođe odlučilo da se ne pojavi, napisao je The Economist.
Ruski mediji koje sponzoriše država započeli su kampanju dezinformacija protiv Olimpijskih igara u Parizu, objavljujući članke i video zapise koji omalovažavaju Međunarodni olimpijski komitet i upozoravaju da igrama prijeti opasnost od terorizma.
Facebook Forum