Predstavnicima Kancelarije visokog predstavnika u Bosni i Hercegovini (OHR) nije dopušteno da prisustvuju posebnoj sjednici Skupštine Republike Srpske koja je zakazana za petak, 10. decembar.
Ovo je za Radio televiziju Republike Srpske (RTRS) izjavio potpredsjednik Narodne skupštine Republike Srpske (NSRS) Denis Šulić.
"OHR se obratio naredbodavnim zahtjevom da će oni prisustvovati sjednici Narodne skupštine RS, iako nisu dobili poziv za tu sjednicu. Narodna skupština RS od marta 2020. godine ne poziva vanjske saradnike zbog epidemioloških mjera. To je jedan razlog što nismo pozvali nikoga na ovu sjednicu, a drugi je taj što OHR za nas više ne postoji, visoki predstavnik ne postoji", rekao je Šulić i dodao:
"SNSD je tačno i jasno rekao, ali i Narodna skupština RS je jasno rekla šta misli o imenovanju novog tzv. visokog predstavnika koji nije imenovan po zakonu i nema legitimitet da bude visoki predstavnik. Tako da za nas nema prostora da dopustimo OHR-u da prisustvuje Narodnoj skupštini Republike Srpske i kako su se oni nama obratili sa naredbodavnim jezikom da oni nas samo obavještavaju da će doći", kazao je Šulić.
On je dodao da je Skupština RS dozvolila Kancelariji Evropske unije u BiH da prisustvuje sjednici.
"Kancelarija EU nam se obratila sa molbom da prisustvuje sjednici i Kolegij je uvažio moje mišljenje da oni prisustvuju sjednici, jer su svojim dopisom uvažili instituciju Skupštinu Republike Srpske I Republiku Srpsku", poručio je Šulić za RTRS.
Narodna skupština Republike Srpske u petak (10. decembra) će raspravljati o deklaraciji kojom se nalaže Vladi da pripremi novi Ustav tog bh. entiteta, koji predviđa prenos nekih od nadležnosti države BiH na RS kao entitet.
Prenos nekih od nadležnosti koje po Ustavu i Dejtonskom sporazumu pripadaju državi BiH - na RS najavljivao je posljednjih mjeseci član Predsjedništva BiH iz RS Milorad Dodik, a nakon što je zakonom u BiH zabranjeno negiranje genocida.
Političari iz RS su se, naime, usprotivili ovom zakonu, koji je nametnuo bivši viski predstavnik u BiH Valentin Inzko i krenuli sa blokadom rada državnih institucija BiH.
U Deklaraciji o ustavnim principima o kojoj će Narodna skupština RS u petak raspravljati nalaže se Vladi da pripremi tekst Ustava "kojim će se potvrditi sve nadležnosti Republike Srpske, osim onih koje po Ustavu BiH pripadaju Bosni i Hercegovini".
Na dnevnom redu posebne sjednice su pojedinačne informacije o prenosu nadležnosti u oblasti indirektnog oporezivanja, pravosudnih institucija BiH, te prenosu nadležnosti u oblasti odbrane i bezbjednosti.
U dokumentu se precizira da su "svi akti koje je nametnuo visoki predstavnik neustavni".
Narodna skupština RS već je krajem jula usvojila zakon kojim je odlučeno da se ne primjenjuje odluka bivšeg visokog predstavnika u BiH Valentina Inzka o zabrani negiranja genocida.
U Deklaraciji, koja je dostavljena Narodnoj skupštini, navodi se i da bi novim Ustavom Banjaluka trebalo da postane glavni grad, a Pale prijestonica tog entiteta.
Zahtjev za održavanje posebne sjednice na kojoj će se raspravljati o prenosu nadležnosti sa RS na BiH najavio je lider SNSD-a Milorad Dodik 8. novembra. Dodik je to saopštio nakon sastanka stranaka vladajuće koalicije u Banjaluci i istakao da će se nakon razmatranja informacije o prenosu nadležnosti, pripremiti i akcioni plan za njihovo vraćanje na nivo RS.
U članu III tačka 1. Ustava Bosne i Hercegovine nabrojane su nadležnosti koje pripadaju institucijama Bosne i Hercegovine:
- vanjska politika, vanjskotrgovinska politika, carinska politika, monetarna politika, finansiranje institucija i međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine, politika i regulisanje pitanja imigracije, izbjeglica i azila, provođenje međunarodnih i međuentitetskih krivičnopravnih propisa, uključujući i odnose sa Interpolom, uspostavljanje i funkcionisanje zajedničkih i međunarodnih komunikacijskih sredstava, regulisanje međuentitetskog transporta i kontrola vazdušnog saobraćaja.
Nadležnosti koje po Ustavu BiH nisu izričito dodijeljene institucijama BiH pripadaju entitetima.
U članu III, međutim, navedeno je da BiH može preuzeti nadležnosti s entiteta ukoliko bude saglasnosti za tako nešto:
"Bosna i Hercegovina će preuzeti nadležnost u onim stvarima u kojima se o tome postigne saglasnost entiteta; stvarima koje su predviđene u Aneksima 5 – 8 Opšteg okvirnog sporazuma; ili koje su potrebne za očuvanje suvereniteta, teritorijalnog integriteta, političke nezavisnosti i međunarodnog subjektiviteta Bosne i Hercegovine, u skladu sa podjelom nadležnosti među institucijama Bosne i Hercegovine. Dodatne institucije mogu biti uspostavljene prema potrebi za vršenje ovih nadležnosti", piše u Ustavu.
Na osnovu ovog člana je Parlament BiH 2005. godine usvojio i Zakon o odbrani BiH, te su formirane Oružane snage BiH.
Prema Ustavu BiH, entiteti Republika Srpska i Federacija BiH ne mogu samostalno vraćati nadležnosti koje su u proteklom periodu prenesene na državu.
Ustavom je takođe predviđeno da entiteti imaju pravo da uspostavljaju posebne paralelne odnose sa susjednim državama, u skladu sa suverenitetom i teritorijalnim integritetom Bosne i Hercegovine”, kao i da “svaki entitet može također sklapati sporazume s državama i međunarodnim organizacijama uz saglasnost Parlamentarne skupštine”.
