U periodu od 2007. godine do danas, Vlada RS potrošila je na lobističke i advokatske firme više od 20 miliona maraka. Na otvaranje predstavništva tog entiteta u inostranstvu takođe se troše milionski iznosi. Očekivani efekti trebalo bi da budu strane investicije u RS, kao i njen poboljšan politički imidž.
Iako entitetska vlada uvjerava da su kompanije koje lobiraju za RS dobro odradile posao, investicije, kao i bolji politički imidž izostali su. Izostali su i izvještaji Parlamentu o poslovima koje lobisti rade za Republiku Srpsku, kako bi se jasno utvrdilo na šta su potrošene desetine miliona maraka poreskih obveznika.
Sve ono što je provedeno tokom 2011. godine bilo je kvalitetno provedeno, a zadaci postavljeni pred advokatske i lobističke kuće u potpunosti su ispunjeni - saopštila je nedavno ministarka za ekonomske odnose i regionalnu saradnju RS Željka Cvijanović. Koji su to zadaci i šta je kvalitetno provedeno, ministarka nije željela da podijeli sa javnošću.
„U pitanju su ugovori koji nose oznaku interno, dakle imaju određeni stepen tajnosti. Za prošlu godinu su planirana sredstva u ukupnom iznosu od šest miliona KM, a za ovu godinu 5,6 miliona KM“, navela je ona.
Efekat ovih, višemilionskih suma trebalo bi da budu pozitivan politički imidž Republike Srpske i strana ulaganja.
„Ne može se niko oteti utisku da u posljednjih nekoliko godina izvještaji koje podnosi State Departement ne izgledaju nimalo dobro - da ne govorim o izvještajima koji se razmatraju u Savjetu bezbjednosti i na koje očigledno te lobističke kuće, koje se ovako masno plaćaju, nemaju nikakvog uticaja. Vrlo je slična situacija i sa brojnim zaključcima koje je donosio Evropski parlament, koje su donosile Parlamentarna skupština Savjeta Evrope i Evropska komisija, tako da se generalno postavlja pitanje šta ustvari rade te lobističke kuće kad troše toliko novaca“, kaže predsjednik Demokratske partije Dragan Čavić.
Za Republiku Srpsku lobiraju kompanije “Hill & Knowlton International” iz Belgije, koja to radi na području Evrope, i “Quinn Gillespie Associates” na području Sjednjenih Američkih Država. Analitičari podsjećaju da ugovori sa lobističkim firmama koji uključuju trošenje novca poreskih obveznika ne mogu nositi oznaku interno jer su u pitanju javna sredstva. Opozicija takođe napominje da pred Narodnu skupštinu RS nikada nije stigao nijedan izvještaj lobističke kompanije o poslovima koje je uradila za taj entitet.
Porazni statistički pokazatelji
Istovremeno, dio javnosti smatra da su sva lobiranja u interesu pojedinih dijelova Bosne i Hercegovine - uludo potrošen novac.
„To lobiranje je slika i prilika jednog ekscentričnog mehanizma, gdje svaki dio BiH može da funkcionira bez bilo kakvih državnih ili zajedničkih organa“, ocjenjuje profesor s banjalučkog Filozofskog fakulteta Miodrag Živanović.
Ilustracija
Umjesto sitnog političkog profita za dio Bosne i Hercegovine, treba gledati kako poboljšati imidž cijele države u svijetu, zaključuje Živanović.
Zoran Tomić, profesor sa Sveučilišta u Mostaru i stručnjak za odnose s javnošću, kaže da nije jasno koji su ciljevi Vlade RS - ako su to strana ulaganja, onda bi se oni mogli opravdati.
„Međutim, ako su oni čisto politički, da se mijenja politički imidž RS, odnosno da se jača politički imidž RS na uštrb političkog imidža BiH, onda bih ja rekao da je to promašena politika“, smatra Tomić.
I u Srpskoj demokratskoj stranci smatraju da su milioni za lobističke firme uzaludno potrošeni. Građani RS ne osjećaju nikakve efekte sredstava potrošenih na lobiranje, kaže Zoran Latinović, član ekonomskog savjeta SDS-a.
„Čini se da je on više bio usmjeren na izgradnju jednog kulta ličnosti prema pojedinim političkim ličnostima u RS i na stvaranje imidža uspješne vlasti u RS, ali, nažalost, život nam donosi sasvim druge relacije i porazne rezultate ako ćemo pratiti statističke pokazatelje“, kaže Latinović.
Ministarka za ekonomske odnose i regionalnu saradnju Željka Cvijanović ipak je dala neke primjere lobističkih poslova. Riječ je, između ostalog, o izvještajima Savjetu bezbjednosti upućivanim iz RS, kao i o stavovima o kršenju ljudskih prava u BiH - od čega se većina odnosi na postupanje visokog predstavnika. Strana ulaganja ili poboljšan imidž Republike Srpske, kao rezultat lobiranja, resorna ministarka nije ni spomenula.
