Izrael i Hamas za sada poštuju prekid vatre koji je stupio na snagu u petak (21. maja), uprkos sukobu koji je nekoliko sati nakon prekida vatre izbio između izraelske policije i Palestinaca u blizini džamije Al-Aksa.
I Izrael i Hamas su u petak proglasili pobedu nakon što su njihove snage završile borbe koje su trajale 11 dana, ali humanitarni zvaničnici upozoravaju da će biti potrebne godine da se obnovi šteta u Gazi, piše agencija Rojters (Reuters).
Blinken i Abas o obnovi Gaze
Američki državni sekretar Entoni Blinken razgovarao je sa predsednikom Palestinske uprave Mahmudom Abasom o merama za osiguranje prekida vatre koji je stupio na snagu između Palestinaca i Izraelaca, saopštio je Stejt department.
Blinken je Abasu rekao da su Sjedinjene Države posvećene saradnji sa Palestinskom upravom i Ujedinjenim nacijama u pružanju brze humanitarne pomoći i mobilizaciji međunarodne podrške za obnovu Gaze, navodi se u saopštenju Stejt departmenta.
Sukobi kod Al-Akse
Samo nekoliko sati nakon početka prekida vatre u blizini džamije Al-Aksa u Jerusalemu ponovo su izbili sukobi između izraelske policije i Palestinaca.
Portparol izraelske policije Micky Rosenfeld kazao je da su kamenice bacane prema policajcima koji su se nalazili na jednoj od kapija na ulazu u sveto mjesto, prenosi Reuters.
„Jedinice su odgovorile i ušle su u regiju Brda Hrama u cilju suzbijanja napetosti“, dodao je.
Svjedoci su za agenciju Reuters kazali da su Palestinci bacali kamenice i Molotovljeve koktele ka policajcima u blizini kompleksa Al-Akse, koji se nalazi na platou Starog grada u Jerusalemu, među muslimanima širom svijeta poznatom kao Al-Haram Al-Šarif, ili Plemenito svetište, a među Jevrejima kao Brdo hrama.
Policija je također bacala bombe za ošamućivanje na grupu Palestinaca koja je marširala kroz teren kompleksa, jedne od najosjetljivijih lokacija u bliskoistočnom sukobu.
Gomilanje napetosti u blizini kompleksa tokom maja je i podstaklo sukob Izraela i Hamasa, kada je ta naoružana grupa počela ispaljivati rakete iz Gaze kao odgovor, a Izrael je uzvratio zračnim napadima.
Palestinci će tužiti Izrael
Neposredno nakon što je stupilo na snagu primirje između Izraela i palestinske grupe Hamas palestinski premijer Muhamed Štajeh najavio je da će Palestinska uprava tužiti Izrael Međunarodnom krivičnom sudu u Hagu zbog ratnih zločina u vojnoj operaciji u pojasu Gaze.
U saopštenju Palestinske uprave koja vlada drugom palestinskom teritorijom Zapadnom obalom, navodi se da su čitave pordice gotovo sasvim uništene uz veliko razaranje u izraelskim vazdušnim udarima na Gazu, prenijeli su izraelski mediji.
Primirje između Izraela i palestinske grupe Hamas stupilo je na snagu rano u petak ujutro 21. maja. Dogovorenim primirjem okončana su bombardovanja koja su trajala 11 dana, a u kojima je poginulo više od 230 ljudi, većinom u Gazi.
I Izrael i Hamas su proglasili pobjedu u međusobnom konfliktu.
Guterres traži da se spor riješi trajno
Nakon okončanja sukoba, generalni sekretar Ujedinjenih nacija (UN) Antonio Guterres zatražio je od Hamasovih vladara Gaze da poštuju primirje i kazao je da međunarodna zajednica mora razviti paket razvojne pomoći „koji podržava palestinski narod i jača njegove institucije“.
On je novinarima rekao kako „izraelski i palestinski zvaničnici imaju odgovornost širu od obnove primirja, na pokretanju ozbiljnog dijaloga koji bi se bavio iskorjenjivanjem uzroka sukoba“.
Guterres je istaknuo da je UN spreman da sarađuje s Izraelom, Palestincima, i regionalnim i međunarodnim partnerima na dvodržavnom rješenju zasnovanom na teritorijalnim linijama uspostavljenim prije Bliskoistočnog rata iz 1967. godine.
Kazao je da je Pojas Gaze pod vladavinom Hamasa „integralni dio buduće palestinske države i ne treba štedjeti napora na ostvarenju istinskog nacionalnog pomirenja koje ukida podijele“ sa suparničkim Palestinskim vlastima pod vodstvom Fataha koji vlada Zapadnom obalom, prenosi AP.
Izraelska vojska je u petak (21. maja) objavila da je tokom 11 dana vojne operacije nazvane "Čuvari zida" ubila oko 200 pripadnika ekstremističkih organizacija Hamas i Islamski džihad i uništila oko 100 kilometara podzmenih tunela koje ekstremisti između ostalog koriste za napade na Izrael.
Američki predsjednik Joe Biden je pozdravio primirje sklopljeno između Izraelaca i Palestinaca uz posredovanje Egipta, te je naglasio kako će SAD nastaviti sa "tihom i neumoljivom diplomacijom koja će donijeti istinsku priliku za napredak".
Državni sekretar SAD Antony Blinken objavio je na svom Tviteru da će "narednih dana" posjetiti Bliski istok, poslije stupanja na snagu primirja između Izraela palestinskog Hamasa u pojasu Gaze.
I predsjednica Evropske komisije (EK) Ursula von der Leyen je pozdravila dogovor o prekidu vatre između Izraela i Hamasa i pozvala obje strane da ga nadograde i da se situacija dugoročno stabilizuje.
U Gazi su ubijene najmanje 232 osobe, uključujući više od 100 žena i djece, dok izraelska strana tvrdi da je među ubijenim najmanje 150 militanata. Hamas svoje podatke nije objavio.
U Izraelu je ubijeno 12 osoba uključujući dvoje djece, a izraelske vlasti tvrde da je na njihov teritorij ispaljeno oko 4.000 projektila.
