Indija je porinula u petak, 2. septembra, u more prvi nosač aviona domaće proizvodnje, u nastojanju da se suprotstavi mnogo većoj i rastućoj floti Kine, njenog glavnog regionalnog rivala, i proširi sopstvene kapacitete brodogradnje.
Nosač aviona "Vikrant", što na sanskritskom znači "moćan" ili "hrabar", drugi je operativni nosač aviona u Indiji, koji se pridružio INS Vikramaditia iz sovjetskog doba kupljenom od Rusije 2004. za odbranu Indijskog okeana i Bengalskog zaliva.
Dugačak je 262 metra i izgrađen je u brodogradilištu Kočin na jugu zemlje.
Porinuću novog nosača prisustvovao je premijer Narendra Modi, u sklopu obeležavanja 75. godišnjice nezavisnosti Indije od britanske vladavine.
Modi je naglasio da se Indija svrstala među retke države koje mogu da naprave nosač aviona i da je to "istorijski dan i značajno dostignuće".
"To je primer vladinog nastojanja da se indijski odbrambeni sektor može oslanjati na sopstvene snage," kazao je indijski premijer.
Nosač je najveći ratni brod koji je izgrađen u toj zemlji, a može da nosi posadu od oko 1.600 ljudi i upravlja flotom od 30 letelica, među kojima su i borbeni avioni i helikopteri, saopštila je mornarica.
Ratni brod od 47.400 tona nosivosti biće u potpunosti operativan do kraja 2023. godine, nakon što prođe prva ispitivanja za sletanje sa indijskim borbenim avionom MiG-29K ruske proizvodnje.
Više od 75 odsto komponenti novog indijskog nosača aviona je domaćeg porekla, sa nekoliko velikih i preko 100 manjih preduzeća koja obezbeđuju opremu i mašine, navelo je Ministarstvu odbrane.
Kašnjenje završetka od šest godina izazvalo je šestostruko prekoračenje cene na trenutno 200 milijardi rupija (2,5 milijarde dolara), ističu stručnjaci za odbranu.
Indija planira da opremi nosač sa više od 20 novih lovaca, a trenutno se razmatraju Rafal-M francuskog Dassaulta i F/A-18 Block III Super Hornet koje je pravi Boeing.
Do tada će se oslanjati na ruske avione pozajmljene od drugog indijskog nosača, rekao je Rahul Bedi, stručnjak za odbranu.
Poslednjih godina Kina je proširila svoje prisustvo u Indijskom okeanu, zapadnom Pacifiku i šire.
U avgustu je njen brod uplovio u luku u Šri Lanki koju je Peking izgradio, uprkos zabrinutosti Nju Delhija, s obzirom da je u blizini indijske obale.
Peking je tvrdio da je reč o istraživačkom brodu, ali mnogi veruju da je reč o špijunskom i Indija strahuje da bi mogao da se koristi za nadgledanje regiona.
Kao odgovor na zabrinutost zbog rastuće samopouzdanja Kine, indijska mornarica je prošle godine poslala četiri ratna broda u jugoistočnu Aziju, Južno kinesko more i Indo-Pacifik na vežbe sa pripadnicima druge grupe "Quad" nacija — Sjedinjenih Država, Japana i Australije.
Modi je u petak rekao da su bezbednosni problemi u Indo-pacifičkom regionu i Indijskom okeanu predugo ignorisani.
"Ali, danas je ova oblast za nas veliki odbrambeni prioritet zemlje. Dakle, radimo u svim pravcima, od povećanja budžeta za mornaricu do povećanja njenih kapaciteta", rekao je on.
U ovom velikom pomorskom regionu je sve veća napetost zbog nesuglasica Kine sa susedima, uključujući Tajvan, Filipine, Indoneziju, Vijetnam, Japan i Južnu Koreju. Oni se spore oko celog ili delova strateški važnog plovnog puta sa podmorskim nalazištima nafte i gasa.
Kina modernizuje svoju mornaricu kako bi postala globalna pomorska sila, za šta je ključno posedovanje nosača aviona.
Kina raspolaže sa 355 brodova, uključujući podmornice, prema američkom ministarstvu odbrane, koje procenjuje da će njene snage narasti na 420 brodova do 2025. i 460 do 2030. godine.
Poseduje dva nosača aviona i u junu je porinula treći za koji se veruje da ima elektromagnetni sistem kakav Sjedinjene Države koriste na svojim novim nosačima.
Indijski nosač koristi tradicionalni sistem tipa "skijaški skok" da lansira svoj avion.
Indijska flota sada ima dva nosača aviona, 10 razarača, 12 fregata i 20 korveta.
Stariji indijski nosač aviona, INS Vikramaditija, izgrađen je u Sovjetskom Savezu 1987. Služio je u sovjetskoj mornarici pod imenom Admiral Gorškov, a kasnije i u ruskoj mornarici pre nego što je povučen 1996. Indija ga je kupila 2004. za 2,35 milijarde dolara.
