Završena su iskopavanja u dvorištu Fate Orlović u Konjević-polju, mjestu u istočnoj Bosni, na lokaciji gdje se nalazila bespravno sagrađena, a potom srušena pravoslavna crkva.
Tokom pretrage terena u srijedu 13. aprila nije pronađena nikakva masovna grobnicana tom lokalitetu. Iskopavanja su počela kako bi se provjerile informacije o njihovom eventualnom postojanju.
Glasnogovornica Instituta za nestale osobe Bosne i Hercegovine BiH Emza Fazlić kazala je za novinsku agenciju FENA da je informacija o posmrtnim ostacima ispod temelja crkve do Instituta došla u nekoliko navrata iz različitih izvora.
Provjera tih navoda nije bila moguća zbog postojanja same crkve.
“Nakon što je ona uklonjena, podnesen je zahtjev za ekshumaciju kako bi se ovi navodi provjerili, kako bi se provjerila svaka sumnja u postojanje grobnice bošnjačkih žrtava na ovom lokalitetu”, kazala je Fazlić.
Napomenula je da su u ranijem periodu provjeravali teren oko same crkve posebnim sondama kojima se ispitivalo tlo na tom mjestu.
“Tada nisu utvrđene promjene u sastavu tla koje bi ukazivale da se tu nalaze posmrtni ostaci, odnosno grobnica”, navela je Fazlić.
Fazlić je kazala da je današnjim provjerama "završeno iskopavanje zemljišta ispred kuće nane Fate Orlović, te nema potrebe za daljim nastavkom aktivnosti".
Orlović (79), poznata i kao nana Fata, vodila je dugogodišnju pravnu bitku s vlastima Republike Srpske, jer je u dvorištu njene kuće u Konjević Polju ilegalno izgrađena pravoslavna crkva.
Crkva je napravljena 1998. godine, u vrijeme kada je ona bila u izbjeglištvu. Do početka rata u BiH 1992. godine, imanje je pripadalo Fatinom suprugu, koji je sa još 20 članova porodice ubijen u genocidu u Srebrenici 1995.
Imovina porodice Orlović je oduzeta u korist Crkvene opštine Drinjača, a Orlovići u tom trenutku nisu ništa znali o postupku eksproprijacije.
Nakon rata u BiH, u skladu s provedbom Aneksa 7 Dejtonskog mirovnog sporazuma, koji podrazumijeva vraćanje imovine prijeratnim vlasnicima, porodici Orlović je imovina vraćena, osim parcele na kojoj je izgrađena crkva.
Fata Orlović je, nakon što crkva nije uklonjena ni nakon mnogobrojnih tužbi, ročišta i sudskih presuda, pomoć potražila i na Evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu.
Taj sud je u oktobru 2019. godine donio odluku u kojoj je naloženo uklanjanje crkve sa imanja porodice Orlović, sa krajnjim rokom za izvršenje presude 1. aprila 2020. godine.
Nakon presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu, u februaru 2020. godine, crkva je ispražnjena. No, sve je stalo zbog pandemije korona virusa.
Iako se govorilo o preseljenju crkve na neku lokaciju u Bratuncu, onaje srušena 5. juna 2021.
