Dobro jutro poštovani čitaoci,
Piše vam Asja Hafner, novinarka Radija Slobodna Evropa.
Pročitajte i pogledajte naš izbor tema i sadržaja za danas:
Važno za danas
- Crnogorska policija saopštila je da je uhapsila Igora Krstovića koji je osumnjičen za krivična djela stvaranje kriminalne organizacije, krijumčarenje narkotika, pranje novca i nedozvoljeno držanje oružja. Specijalni tužilac mu je odredio pritvor nakon saslušanja, tokom kojeg je Krstović negirao krivicu. Uhapšeni Krstović je bio na potjernici Interpola Podgorica od prošle godine, a lociran je i uhapšen u Budvi 26. marta.
- Policija u Srbiji je prvi put aktivirala sistem "Pronađi me" (Amber Alert), kojim se javnost hitno obaveštava o nestanku djeteta. Pogledajte fotografije potrage za dvogodišnjom devojčicom u Srbiji - Potraga koja je počela 26. marta za nestalom dvogodišnjom devojčicom Dankom Ilić iz okoline Bora na istoku Srbije je obustavljena a policija nastavlja istragu.
Balkan na RSE
Moguće odlaganje Plana rasta za Zapadni Balkan zbog sporenja u EU - Evropski parlament i Savjet Evropske unije još nisu uspjeli da se usaglase oko konačnog teksta odluka o Planu rasta za Zapadni Balkan. Ako do saglasnosti ne dođe do naredne nedelje, postoji rizik da se za usvajanje Plana rasta za zemlje regiona čeka do zime.
Zajednica opština i američki izbori mogući katalizatori prijevremenih izbora na Kosovu - Opozicija Kosova nema konsenzus o tome kako ići na prijevremene izbore, ali podržava održavanje izbora zbog, kako smatra, kontinuiranih promašaja Vlade Kosova, bilo na unutrašnjem ili vanjskopolitičkom planu.
Šta je IBAR koji Crna Gora očekuje u junu? - Crna Gora ima još mjesec dana za ispunjenje privremenih mjerila u oblasti vladavine prava da bi ispunila uslov za dobijanje IBAR-a Evropske komisije. IBAR (Interim Benchmark Assessment Report) predstavlja ocjene koliko je država kandidat ispunila od privremenih mjerila u poglavljima 23 - Pravosuđe i temeljna prava i 24 - Pravda sloboda i bezbjednost.
Ko 'lomi kosti' novinarima iz Novog Sada? - Na stotine pretnji upućene su tokom prethodne dijve nedelje novinarima i čelnicima Nezavisnog društva novinara Vojvodine (NDNV), Dinku Gruhonjiću i Ani Lalić. Kako je Radio Slobodna Evropa utvrdio u provjeri poruka pristiglih društvenim mrežama, prijetnje i uvrede slali su korisnici Facebook-a iz Srbije, Republike Srpske, Švedske, Francuske.
Skup podrške profesoru i novinaru Dinku Gruhonjiću u Novom Sadu - Više od stotinu studenata, profesora i građana okupilo 27. marta ispred Filozofskog fakulteta u Novom Sadu da bi podržali profesora i novinara Dinka Gruhonjića koji je poslednjih nedelja na meti pretnji i uvreda različitih desničarskih organizacija. Povod je, kako su naveli, šovinistička hajka na Gruhonjića, koji je izložen pretnjama nakon što se na društvenim mrežama pojavio montirani snimak u kojem navodno veliča ustaškog zločinca Dinka Šakića. U međuvremenu, grupa studenata Filozofskog fakulteta iz organizacije Studentski parlament zatražila je i njegovu smenu, uz pretnju da će fakultet biti blokiran.
RSE intervju
Smatram da je rusko nasilje u Ukrajini genocidnog karaktera, kaže za Radio Slobodna Evropa, Ernesto Verdeja, profesor Univerziteta Notre Dame i direktor Instituta za studije genocida sa sedištem u Njujorku. "Nije riječ samo o terorisanju civila na koje bacaju bombe i gađaju raketama. Nisu samo napadi na područja od vojnog značaja, niti radnje koje ukazuju na nedostatak razlikovanja između ukrajinskih boraca i civila. Na djelu je i pokušaj potkopavanja i poricanja bilo koje vrste kulturne kohezije i identiteta, osejćaja samog ukrajinstva zato što ruske vlasti negiraju postojanje Ukrajinaca. To je zaista ključno za kvalifikaciju o genocidu jer ruske vlasti govore da su ti ljudi (Ukrajinci) zapravo Rusi i da ih treba nasilno vratiti pod okrilje Rusije. Dakle, da će učiniti sve što treba, uključujući i ubijanje ljudi, da bi ih natjerali da ponovo budu Rusi. To je u suštini genocidno", smatra Verdeja.
Rat u Ukrajini
UN izvještaj optužuje Rusiju za pogubljenje ukrajinskih ratnih zarobljenika - U novom izvještaju Ujedinjenih nacija navodi se da je Rusija navodno ubila najmanje 32 ukrajinska ratna zarobljenika od decembra 2023. do februara ove godine. Kancelarija Visokog komesara za ljudska prava (OHCHR) 26. marta je rekla da je u ta tri mjeseca primila izvještaje o pogubljenjima najmanje 32 ratna zarobljenika, kao i da su potvrdili ubistvo sedam zarobljenih ukrajinskih vojnika. U izvještaju OHCHR-a dodaje se da su ukrajinski ratni zarobljenici ubijeni nakon što su položili oružje ili tokom ispitivanja.
Svijet
'Ni mrava ne bi zgazio': Rođaci Tadžikistanaca osumnjičenih za napad kod Moskve pričaju o njihovim životima - Majka Tadžikistanca koji se sumnjiči da je navodno upetljan u smrtonosni teroristički napad u Rusiji rekla je za Radio Slobodna Evropa da "cijela porodica osjeća posljedice" nakon optužbi da je njen sin imao učešća u masakru u kojem je poginulo 140 ljudi. Tadžikistanski zvaničnici su priveli i ispitivali porodice osumnjičenih. RSE je posjetio gradove odakle dolaze i razgovarao sa članovima njihovih porodica i prijateljima kako bi saznao više o njihovim životima. Kako kažu članovi porodice Fahrudin Šamsidin, osumnjičeni terorista, nije praktikovao islam, pio je alkohol i nikada se nije molio niti je posti. Drugog osumnjičenog, rodbina je opisala kao "kukavicu".
Industrija čokolade u krizi, cijene kakaa lete u nebo - Svijet se suočava sa najvećim deficitom u snabdijevanju kakaom u posljednjih 60 godina što znači da će kupci to osjetiti kroz porast cijena tokom ove i 2025. godine. Međunarodna organizacija za kakao je predvidjela deficit od 374.000 tona za sezonu 2023-24., što je porast od 405 posto u odnosu na deficit od 74.000 u prethodnoj sezoni. Slab prinos kakaovca uzrokovali su loši vremenski uslovi u zapadnoj Africi, bolesti i rušenje stabala, pišu svjetski mediji.
Šta ima još…
- Kosovo napravilo korak naprijed ka članstvu u Savjetu Evrope
- MUP Srbije naložio pojačan nadzor prijave prebivališta u Beogradu
- Vučić se sastao sa ambasadorima Kvinte
- Završen protest rudara u Sarajevu, ministar obećao plate naredne sedmice
- Uhapšeni zbog kupovine nekretnina u Srbiji zaradom od droge i oružja u Danskoj
Toliko za danas. Pišite nam i podijelite vaše priče sa nama na slobodnaevropa@rferl.org
Srdačan pozdrav do sutra ujutru,
Asja Hafner
Dnevno@RSE dolazi besplatno u vaš inbox. Prijavite se, uštedite vrijeme, informišite se