Hapšenja socijalista uzdrmala vladajuću koaliciju u RS

Hapšenje dva funkcionera Socijalističke partije na visokim funkcijama zbog optužbi za korupciju u samo mjesec dana, prvo direktora Šuma Srpske Srđana Ljubojevića, a prije par dana i načelnika opštine Brod Milovana Čereka, dobro je uzdrmao vladajuću koalciju koju u Republici Srpskoj čine SNSD-SP-DNS. Socijalisti smatraju da je moguće da se tim hapšenjima provodi vrlo smišljena akcija SNSD-a u jeku predizborne kampanje, te da policija ima razloga da se bavi korupcijom i u drugim strankama.

Pojedini analitičari ta dešavanja povezuju i sa odnosima predsjednika RS Milorada Dodika i premijera Srbije Ivice Dačića.

Predizborna kampanja za lokalne izbore u Republici Srpskoj protiče neočekivano jer je, pored iznošenja prljavog veša između vladajućih i opozicionih stranaka, u tom entitetu na vidjelo izbila i netrpeljivost i u vladajućoj koaliciji SNSD, SP i DNS nakon hapšenja članova Socijalista. Sve je veći broj članova Socijalističke partije koji traže istupanje te stranke iz koalicije sa SNSD-om i DNS-om.

Lider Socijalista Petar Đokić smatra da je i previše nelogičnosti kod hapšenja njihova dva istaknuta člana, Srđana Ljubojevića i Milovana Čereka. Đokić sumnja da je posljednje hapšenje dio akcije kojom se želi spriječiti da uhapšeni Milovan Čerek bude ponovo izabran za načelnika opštine Brod, jer mu je jedini protivkandidat iz SNSD-a.

„Ima razloga govoriti o svemu tome. Previše je slučajnosti za jedan mjesec“, ocjenjuje Đokić.

Dok Đokić najavljuje da će se koalicija sa SNSD-om biti tema rasprave iza izbora, pojedini analitičari smatraju da je hapšenjima pokazano da SNSD želi da se riješi Socijalističke partije. Novinar magazina BUKA Dragan Bursać mišljenja je da je cijela situacija rezultat i odnosa predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika i premijera Srbije Ivice Dačića.

„Očigledno se vidi pritajeni sukob na relaciji Ivica Dačić, prvi čovjek Socijalista u Srbiji, i Milorad Dodik, prvi čovjek SNSD-a u RS. A na neki način Milorad Dodik preko institucija pokazuje svoju snagu u RS, a s druge strane Ivica Dačić jasno poručuje da Dodik ne treba da se miješa u bilo kakva unutrašnja pitanja R Srbije“, smatra Bursać.

Bursaćevom stavu ide u prilog i to što se srbijanski premijer Dačić tokom posjete Banjaluci, u nedjelju 16. avgusta, sastao samo sa entitetskim premijerom Aleksandrom Džombićem, ali ne i sa Miloradom Dodikom, što je ranije bio običaj kada su u Republiku Srpsku dolazili visoki funkcioneri iz Srbije.

Iako hapšenja jesu utemeljena na realnosti, vidljivo je i da su dijelom politički motivisana, kaže Bursać.

„Vladajući režim na čelu sa SNSD-om, kako se čini, ciljano hapsi ljude iz te stranke. To se može jednostavno zaključiti iz razloga zato što čisto sumnjam da ljudi koji su pripadnici drugih političkih partija takođe nisu imuni na novce. I kada bi se zašlo po raznoraznim institucijama, kada bi se krenulo u ispitivanje dosijea raznoraznih funkcionera iz drugih partija, takođe bi se našli vrlo lako dokazi da su ti ljudi primali mito i mogli bi biti procesuirani“, navodi Bursać.

Kontekst predizborne kampanje

Petar Đokić je, braneći uhapšene kolege, javno govorio o izbjegavanju istraga zloupotreba i korupcije.

„Tamo gdje se radi o zaključenim višemilionskim ugovorima na štetu budžeta ili nekih javnih preduzeća i institucija RS - dovoljno je otvoriti samo jednu stranicu ugovora i vidjeti da nema obezbjeđenja za onoga ko eventualno ne plati preuzetu robu i da vidite da su u pitanju zloupotreba položaja ili nesavjestan rad. A to tužilaštvo ne radi“, istakao je Đokić.

Đokić bi morao o svojim saznanjima da obavijesti policiju, a policija bi trebala ozbiljno da pristupi istrazi navoda lidera Socijalista s obzirom da on obavlja i funkciju ministra u Vladi RS, smatra izvršni direktor Transparency Internationala Srđan Blagovčanin.

„Kontekst u kojem se sve to dešava, dakle kontekst predizborne kampanje, i sa druge strane situacija u kojoj su ova hapšenja zbog navodne korupcije potpuno usamljeni slučajevi u RS i u radu Specijalnog tužilaštva, ostavlja ogroman prostor za spekulacije u vezi sa motivima i sa tajmingom takvih hapšenja.“

Predsjednik Republike Srpske i lider SNSD-a Milorad Dodik izbjegao je bilo kakvo političko komentarisanje cijelog slučaja i svu odgovornost je prebacio na policiju i tužilaštva:

„Ne vidim zašto to ima veze u kojoj partiji se nalaze. Ako je lokalni tužilac odlučio da provede istragu i ako je našao elemente za to, to pitajte tužioca, nemojte mene pitati.“
Specijalno tužilaštvo Republike Srpske i zvanično je podiglo optužnicu protiv sada već bivšeg direktora Šuma Srpske Srđana Ljubojevića koji je 15. avgusta uhapšen zbog primanja mita od 10.000 maraka. 15. septembra uhapšen je, zajedno sa još dvoje saradnika, i načelnik opštine Brod Milovan Čerek zbog uzimanja mita od 100.000 maraka. Pored hapšenja te boravka u pritvoru, Čerek ostaje kandidat za načelnika, osim, kako kažu u Centralnoj izbornoj komisiji, ako ne bude donesena pravosnažna presuda sa zatvorskom kaznom dužom od šest mjeseci.