Sjedinjene Države pozvale su sve činioce, a posebno političke lidere u Crnoj Gori da doprinesu stišavanju tenzija, navodi se u odgovoru State Departmenta na upit Glasa Amerike uoči ustoličenja mitropolita Srpske pravoslavne crkve (SPC) Joanikija na Cetinju.
"Javna bezbjednost je od suštinskog značaja i svi - posebno politički lideri - treba da učine svoj deo kako bi smanjili, a ne rasplamsali tenzije. Crna Gora je prepoznata po zagovaranju različitosti i tolerancije - svi njeni građani treba da doprinesu kako bi se održala ta ponosna tradicija", istaknuto je u odgovoru glasnogovornika State Departmenta, prenosi Glas Amerike.
Takođe, ukazano je da Sjedinjene Države podržavaju slobodu vjeroispovesti i izražavanja, uključujući mirno okupljanje i nesmetan rad novinara.
Mitropolija crnogorsko-primorska SPC je za nedjelju 5. septembar zakazala ustoličenje mitropolita Joanikija u Cetinjskom manastiru što danima izaziva negodovanje dijela javnosti.
Crnogorska nacionalna udruženja, gotovo kompletna opozicija predvođena Demokratskom partijom socijalista (DPS) te predstavnici opštine protive se ustoličenju u Cetinjskom manastiru i najavljuju da će 5. septembra protestvovati u tom gradu.
Pol Mekarti, iz Međunarodnog republikanskog instituta, za zaoštravanje tenzija uoči najavljenog vjerskog događaja u organizaciji SPC okrivljuje sve strane koje bi, kako poručuje, trebalo da ublaže retoriku, piše Glas Amerike.
Edvard Džozef, sa Univerziteta Džons Hopkins, u trenutnoj situaciji vidi nastavak pokušaja da se, uz podršku Beograda i Moskve, promijeni prozapadna orjentacija crnogorske vlade.
Zabrinutost zbog stanja bezbjednosti pred najavljeno ustoličenje mitropolita crnogorsko primorskog SPC Joanikija na Cetinju 5. septembra izrazilo je i Vijeće za nacionalnu bezbjednost Crne Gore.
Ranije su i iz kancelarije Ujedinjenih nacija (UN) u Crnoj Gori i Evropske unije (EU) u Briselu izrazili zabrinutost zbog rastućih tenzija, retorike podjela i netolerancije.
“Pozivamo sve, a posebno one na pozicijama autoriteta i uticaja, da svojim primjerom daju direktan doprinos smirivanju tenzija i izgradnji povjerenja”, saopštio je rezidentni koordinator Ujedinjenih nacija Piter Lundberg, u ime tima UN u Crnoj Gori.
I glasnogovornica Evropske komisije, Ana Pisonero poručila je da je izazivanje etničkih/vjerskih podjela i netolerancije “opasno za sigurnost i dobrobit svih građana”.
Na nekoliko lokacija na Cetinju u noći između 1. i 2. septembra polomljene su nadzorne kamere. Prvog septembra je došlo do incidenta između sveštenika i novinarske ekipe Televizije Crne Gore u Cetinjskom manastiru gdje je održan performans protiv mitropolita Joanikija ispred manastira.
U susret ustoličenju, 2. septembra zatvoren je jedini veći hotel na Cetinju zbog, kako je navedeno, propusta u poslovanju a ljekari opšte bolnice su dobili uputstvo da pacijente čije stanje to dozvoljava otpuste na kućno liječenje.
I dok iz Vlade upozoravaju na nepovoljnu bezbjednosnu situaciju povodom predstojećih događaja na Cetinju, ispred hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici u toku su pripreme za svečani doček patrijarha Srpske pravoslavne crkve Porfirija čiji je dolazak najavljen za subotu 4. septembra u popodnevnim satima.
Ustoličenje na Cetinju prisustvovaće patrijarh srpski Porfirije, episkopi i predstavnici crkvenih opština.
