Fridom haus (Freedom House), nevladina organizacija čije je sedište u Sjedinjenim Američkim Državama objavila je godišnji izveštaj o stepenu slobode u 192 države sveta i na 13 spornih teritorija.
Na listi koju je ova organizacija nazvala "Najgore od najgoreg" – osam država u kojima nema gotovo nikakvih sloboda su Burma, Kuba, Libija, Severna Koreja, Sudan, Sirija, Turkmenija i Uzbekistan. Države i sporne teritorije ocenjivane su prema stepenu političkih i građanskih sloboda i to ocenama – "slobodna", "delimično slobodna" i "neslobodna". Ocenjivane su brojevima od 1 – najbolje do 7 – najgore. Tek na korak iznad onih osam sa liste "Najgore od najgoreg" su među ostalima: Belorusija, Kina, Saudijska Arabija, Somalija i Zimbabve. Ipak, generalni pravac je pozitivan, odnosno sve više je država u kojima se povećava stepen političkih i građanskih sloboda.
Ove godine je gotovo polovina (46%) država i teritorija ocenjeno kao "slobodne", dok je nešto manje od trećine (30%) rangirano kao "neslobodno". Ostalo su područja u koja nije preporučljivo ići, osim ako ste avanturista. Pored navedenih osam država-parija tu su još rangirane kao sporne teritorije Tibet i Čečenija.
Iz pozitivnog trenda izdvaja se, kaže Radiju Slobodna Evropa Kristi Evenson (Kristie) direktorka Fridom Hausa, područje centralne Azije u kojem se tokom protekle decenije stanje pogoršalo. U tom području su dve države najniže rangirane – ocenama 7 i za političke i za građanske slobode. To su Turkmenija i Uzbekistan. Izuzetak u toj regiji je Kirgizija koja je zavredila ocenu "delimično slobodne zemlje". Kirgizija pokazuje neke obećavajuće korake na političkom polju. Ali opšti trend u centralnoj Aziji je ograničavanje sloboda. Ono što se tamo događa je nastavak vladanja čvrstom rukom i tamo je malo nade da bi se političke ili građanske slobode mogle popraviti u budućnosti posebno u Uzbekistanu i Turkmeniji. Malo nade je, dodaje Kristi Evenson i za Čečeniju.
Iran je, gotovo na samom dnu. Dobio ocene 6 i za stepen političkih i za stepen verskih sloboda. Suština njihovih problema je politički sistem koji je i mlad i slab i veoma represivan kao u iranskom slučaju. Ono što vidimo je da su osnovna ljudska prava građana i njihova politička prava još uvek ograničena i bivaju sve više ograničavana.
Od država i teritorija nastalih od nekadašnje Jugoslavije Slovenija je ocenjena najvišim ocenama – 1 i za političke i za građanske slobode. Sledi Hrvatska sa ocenama za jedan nižim - dvojkama, Srbija i Crna Gora – ocenjene zajedno jer je reč o izveštaju za protekli period – trojka za političke, dvojka za građanske slobode. I Slovenija i Hrvatska i Srbija i Crna Gora ocenjene su kao "slobodne" države. Bosna i Hercegovina i Makedonija su ocenjene kao "delimično slobodne" zemlje s tim što Makedonija ima obe trojke, a Bosna i Hercegovina za jedan slabiju ocenu – četvorku iz političkih sloboda. Kosovo potpuno neslobodno sa ocenama istim kao Irak – 6 za političke i 5 za građanske slobode.
Od onoga što bi moglo biti interesantno je da je recimo podeljeni Kipar vrednovan najboljim ocenama, da su od nekadašnjih država istočnog bloka najviše ocene zaverdile Češka, Slovačka, Etonija, Litvanija i Letonija, ali da je recimo Bugarska ocenjena bolje od Rumunije. Obe su zemlje rangirane u grupu slobodnih, ali su prema Fridom hausu u Bugarskoj političke slobode maksimalne, a građanske nešto niže – za dvojku, dok su u Rumuniji i jedne i druge slobode ocenjene dvojkom. Tajvan je ocenjen najvišim ocenama, Kina gotovo najslabijim. Za kraj evo abecednim redom engleskih imena liste nekih egzotičnih zemalja koje su prema Fridom hausu u samom vrhu demokratije odnosno sloboda: Andora, Barbados, Zelenorotska ostrva, Čile, Kostarika, Dominikanska Republika, Kiribati, Malta, Maršalska Ostrva, Mauricijus, Mikronezija, Nauru, Sveti Kiti i Nevis i Sveta Lucija.
Na listi koju je ova organizacija nazvala "Najgore od najgoreg" – osam država u kojima nema gotovo nikakvih sloboda su Burma, Kuba, Libija, Severna Koreja, Sudan, Sirija, Turkmenija i Uzbekistan. Države i sporne teritorije ocenjivane su prema stepenu političkih i građanskih sloboda i to ocenama – "slobodna", "delimično slobodna" i "neslobodna". Ocenjivane su brojevima od 1 – najbolje do 7 – najgore. Tek na korak iznad onih osam sa liste "Najgore od najgoreg" su među ostalima: Belorusija, Kina, Saudijska Arabija, Somalija i Zimbabve. Ipak, generalni pravac je pozitivan, odnosno sve više je država u kojima se povećava stepen političkih i građanskih sloboda.
Ove godine je gotovo polovina (46%) država i teritorija ocenjeno kao "slobodne", dok je nešto manje od trećine (30%) rangirano kao "neslobodno". Ostalo su područja u koja nije preporučljivo ići, osim ako ste avanturista. Pored navedenih osam država-parija tu su još rangirane kao sporne teritorije Tibet i Čečenija.
Iz pozitivnog trenda izdvaja se, kaže Radiju Slobodna Evropa Kristi Evenson (Kristie) direktorka Fridom Hausa, područje centralne Azije u kojem se tokom protekle decenije stanje pogoršalo. U tom području su dve države najniže rangirane – ocenama 7 i za političke i za građanske slobode. To su Turkmenija i Uzbekistan. Izuzetak u toj regiji je Kirgizija koja je zavredila ocenu "delimično slobodne zemlje". Kirgizija pokazuje neke obećavajuće korake na političkom polju. Ali opšti trend u centralnoj Aziji je ograničavanje sloboda. Ono što se tamo događa je nastavak vladanja čvrstom rukom i tamo je malo nade da bi se političke ili građanske slobode mogle popraviti u budućnosti posebno u Uzbekistanu i Turkmeniji. Malo nade je, dodaje Kristi Evenson i za Čečeniju.
Iran je, gotovo na samom dnu. Dobio ocene 6 i za stepen političkih i za stepen verskih sloboda. Suština njihovih problema je politički sistem koji je i mlad i slab i veoma represivan kao u iranskom slučaju. Ono što vidimo je da su osnovna ljudska prava građana i njihova politička prava još uvek ograničena i bivaju sve više ograničavana.
Od država i teritorija nastalih od nekadašnje Jugoslavije Slovenija je ocenjena najvišim ocenama – 1 i za političke i za građanske slobode. Sledi Hrvatska sa ocenama za jedan nižim - dvojkama, Srbija i Crna Gora – ocenjene zajedno jer je reč o izveštaju za protekli period – trojka za političke, dvojka za građanske slobode. I Slovenija i Hrvatska i Srbija i Crna Gora ocenjene su kao "slobodne" države. Bosna i Hercegovina i Makedonija su ocenjene kao "delimično slobodne" zemlje s tim što Makedonija ima obe trojke, a Bosna i Hercegovina za jedan slabiju ocenu – četvorku iz političkih sloboda. Kosovo potpuno neslobodno sa ocenama istim kao Irak – 6 za političke i 5 za građanske slobode.
Od onoga što bi moglo biti interesantno je da je recimo podeljeni Kipar vrednovan najboljim ocenama, da su od nekadašnjih država istočnog bloka najviše ocene zaverdile Češka, Slovačka, Etonija, Litvanija i Letonija, ali da je recimo Bugarska ocenjena bolje od Rumunije. Obe su zemlje rangirane u grupu slobodnih, ali su prema Fridom hausu u Bugarskoj političke slobode maksimalne, a građanske nešto niže – za dvojku, dok su u Rumuniji i jedne i druge slobode ocenjene dvojkom. Tajvan je ocenjen najvišim ocenama, Kina gotovo najslabijim. Za kraj evo abecednim redom engleskih imena liste nekih egzotičnih zemalja koje su prema Fridom hausu u samom vrhu demokratije odnosno sloboda: Andora, Barbados, Zelenorotska ostrva, Čile, Kostarika, Dominikanska Republika, Kiribati, Malta, Maršalska Ostrva, Mauricijus, Mikronezija, Nauru, Sveti Kiti i Nevis i Sveta Lucija.
