U ime zvanične Srbije reagovala je Sandra Rašković Ivić, predsjednica Koordinacionog tijela srpske Vlade za Kosovo i Metohiju. Ona je sasvim sigurna da, citiram, „u Crnoj Gori postoji proalbanska politika“ i da je evidentna „antisrpska zaslijepljenost crnogorskog državnog vrha“.
Na noge su se digle i srpske partije u Crnoj Gori. Za Srpsku narodnu stranku Demaći je, ustvari, portparol crnogorskih suverenista; za narodnjaka Predraga Popovića ovo je ključni dokaz da je politika crnogorske Vlade „usaglašena sa velikoalbanskim interesima“ dok je Bulatovićeva Socijalistička narodna partija poželjela da Đukanović uskoro bude – premijer kosovske Vlade, samo da se makne iz Crne Gore.
Ako je zaista želio dobro Crnoj Gori, Adem Demaći je mogao da referendumski proces posmatra mirno - i sa strane. Mišljenja kosovskih političara o crnogorskom referndumu nijesu smirivanje političkih strasti već miješanje u unutrašnje stvari Crne Gore i dolivanje ulja na vatru. Za stabilnost Balkana je veoma važno da se crnogorski referendum sprovede u miru, bez upliva sa strane, bilo iz Beograda, bilo iz Prištine.
Neoprezna izjava kosovskog političara ne može, međutim, da prikrije crnogorsku stvarnost. Pokazalo se pravo lice unionističkih partija i njihovih političkih lidera: ispod na brzinu navučenog evropskog fraka vire oni isti, stari, nacionalistički mitovi i šovinistička politika. To je žalosna istina: većina partija unionističkog bloka zgrožena je idejom što će većina Albanaca u Crnoj Gori glasati za nezavisnu Crnu Goru. Kao da je iskonski grijeh ili zakonom nedozvoljena radnja da crnogorski Albanci vole Crnu Goru.
Ili su, možda, stvari još gore nego što izgledaju? U danu kada su bacali drvlje i kamenje na Albance što žele nezavisnu Crnu Goru, partije iz unionističkog bloka su sklopile sporazum sa Bošnjačkim blokom da se zajednički bore za zajedničku državu.
Dakle, ako se Albanci opredijele za nezavisnu Crnu Goru, onda prijeti velikolabanska pošast. Kada se, makar i simbolični dio, Bošnjaka u Crnoj Gori opredijeli za zajedničku državu - onda je to vrhunski patriotizam. To je logika i suština političkog aparthejda: samo manjine koje se pokoravaju većini imaju pravo glasa, samo manjine koje bez pogovora slušaju naredbe većine su dobre manjine.
Osporavajući Albancima pravo da glasaju za crnogorsku nezavisnost partije iz bloka za zajedničku državu više govore o sebi i sopstvenom shvatanju države: oni su ostali zatočenici ideje o jednom velikom narodu i njegovoj državi, ne shvatajući da je upravo ta ideja bila uzrok rata i pošasti na Balkanu. Kada danas takvi ljudi govore o Evropi, oni prizivaju povratak one nacističke a ne demokratske Evrope.
Crna Gora je kroz istoriju opstajala zato što je poštovala ljude zbog svojih djela, a ne zbog Boga kojem se klanjaju. To je prava istorija dinastija Vojsilavljevića, Balšića, Crnojevića i Petrovića: kad je trebalo mijenjala se i državna zastava, samo da bi se sačuvao mir u državnoj kući.
Mnogi još ne ne shvataju: Crna Gora je, 1999 godine u vrijeme NATO napada, položila ispit pred istorijom ne samo zato što je odbila Miloševićev ultimatum da se bori protiv svijeta već prije svega zbog toga što je Crna Gora smogla snage da u doba ratne histerije otvori vrata i mirno prihvati sve izbjeglice bez obzira na naciju i vjeru.
Tužno je što dio crnogorskih građana ne shvata da je jedinstvo različitih vjera i kultura crnogorska prednost a ne crnogorska mana. Ali je istovremeno istorijski važno da na raferendumu 21. maja pobijedi ona Crna Gora koja na ljude ne gleda kroz naočare sa nacionalnom diptrijom. Tako se stvara osnova za miran Balkan.
Na noge su se digle i srpske partije u Crnoj Gori. Za Srpsku narodnu stranku Demaći je, ustvari, portparol crnogorskih suverenista; za narodnjaka Predraga Popovića ovo je ključni dokaz da je politika crnogorske Vlade „usaglašena sa velikoalbanskim interesima“ dok je Bulatovićeva Socijalistička narodna partija poželjela da Đukanović uskoro bude – premijer kosovske Vlade, samo da se makne iz Crne Gore.
Ako je zaista želio dobro Crnoj Gori, Adem Demaći je mogao da referendumski proces posmatra mirno - i sa strane. Mišljenja kosovskih političara o crnogorskom referndumu nijesu smirivanje političkih strasti već miješanje u unutrašnje stvari Crne Gore i dolivanje ulja na vatru. Za stabilnost Balkana je veoma važno da se crnogorski referendum sprovede u miru, bez upliva sa strane, bilo iz Beograda, bilo iz Prištine.
Neoprezna izjava kosovskog političara ne može, međutim, da prikrije crnogorsku stvarnost. Pokazalo se pravo lice unionističkih partija i njihovih političkih lidera: ispod na brzinu navučenog evropskog fraka vire oni isti, stari, nacionalistički mitovi i šovinistička politika. To je žalosna istina: većina partija unionističkog bloka zgrožena je idejom što će većina Albanaca u Crnoj Gori glasati za nezavisnu Crnu Goru. Kao da je iskonski grijeh ili zakonom nedozvoljena radnja da crnogorski Albanci vole Crnu Goru.
Ili su, možda, stvari još gore nego što izgledaju? U danu kada su bacali drvlje i kamenje na Albance što žele nezavisnu Crnu Goru, partije iz unionističkog bloka su sklopile sporazum sa Bošnjačkim blokom da se zajednički bore za zajedničku državu.
Dakle, ako se Albanci opredijele za nezavisnu Crnu Goru, onda prijeti velikolabanska pošast. Kada se, makar i simbolični dio, Bošnjaka u Crnoj Gori opredijeli za zajedničku državu - onda je to vrhunski patriotizam. To je logika i suština političkog aparthejda: samo manjine koje se pokoravaju većini imaju pravo glasa, samo manjine koje bez pogovora slušaju naredbe većine su dobre manjine.
Osporavajući Albancima pravo da glasaju za crnogorsku nezavisnost partije iz bloka za zajedničku državu više govore o sebi i sopstvenom shvatanju države: oni su ostali zatočenici ideje o jednom velikom narodu i njegovoj državi, ne shvatajući da je upravo ta ideja bila uzrok rata i pošasti na Balkanu. Kada danas takvi ljudi govore o Evropi, oni prizivaju povratak one nacističke a ne demokratske Evrope.
Crna Gora je kroz istoriju opstajala zato što je poštovala ljude zbog svojih djela, a ne zbog Boga kojem se klanjaju. To je prava istorija dinastija Vojsilavljevića, Balšića, Crnojevića i Petrovića: kad je trebalo mijenjala se i državna zastava, samo da bi se sačuvao mir u državnoj kući.
Mnogi još ne ne shvataju: Crna Gora je, 1999 godine u vrijeme NATO napada, položila ispit pred istorijom ne samo zato što je odbila Miloševićev ultimatum da se bori protiv svijeta već prije svega zbog toga što je Crna Gora smogla snage da u doba ratne histerije otvori vrata i mirno prihvati sve izbjeglice bez obzira na naciju i vjeru.
Tužno je što dio crnogorskih građana ne shvata da je jedinstvo različitih vjera i kultura crnogorska prednost a ne crnogorska mana. Ali je istovremeno istorijski važno da na raferendumu 21. maja pobijedi ona Crna Gora koja na ljude ne gleda kroz naočare sa nacionalnom diptrijom. Tako se stvara osnova za miran Balkan.
