Vlada Republike Srpske u narednih 30 dana će kreirati sporazum koji će biti upućen drugom bh. entitetu, Federaciji Bosne i Hercegovine o "mirnom razdruživanju" u Bosni i Hercegovini, saopštio je premijer RS Radovan Višković nakon sjednice Vlade RS u Srebrenici u četvrtak 23. maja.
Sjednica Vlade RS održana je uoči zasijedanja Generalne skupštine Ujedinjenih naroda(UN) na čijem dnevnom redu je Rezolucija o Srebrenici.
"Ovo nije secesija, mirno razdruživanje nije secesija, ustavom zagarantovano pravo je mirno razdruživanje. Mi ćemo ponuditi, ako vi nas smatrate genocidnim narodom, što mi nismo, onda ne moramo skupa da živimo", poručio je Višković, ne navodeći druge detalje koraka koje će preduzeti, niti šta bi sporazum mogao sadržati.
Sjednici je prisustvovao i predsjednik RS Milorad Dodik.
On je na pres konferenciji, između ostalog, naveo da će na "Saboru srpskog naroda" koji bi trebalo da bude održan u Beogradu 8. juna tražiti podršku od vodstva Srbije vezano za razdruživanje RS i FBiH.
Rezoluciju, kojom se predlaže da 11. jul bude proglašen Međunarodnim danom sjećanja na žrtve genocida u Srebrenici i osuđuje negiranje genocida i veličanje ratnih zločinaca, sponzorisalo je tridesetak država. Zvanični predlagači rezolucije o Srebrenici su Njemačka i Ruanda.
- Tekst rezolucije možete pročitati ovdje
Rezoluciju su do sada podržale sve zemlje Zapadnog Balkana, osim Srbije i bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska.
Uprkos presudama međunarodnih sudova, zvanični Beograd i vlasti bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska negiraju da je u Srebrenici u julu 1995. godine počinjen genocid nad Bošnjacima, već govore o "strašnom zločinu".
Srbija aktivno lobira protiv usvajanja rezolucije, a Skupština RS je dan pred razmatranje rezolucije u UN usvojila protestnu notu, upućenu članicama Ujedinjenih nacija, kojom se traži povlačenje rezolucije.
Uoči glasanja u Skupštini UN, u Srebrenici, Banjaluci i drugim gradovima u entitetu postavljeni su bilbordi i zastave bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska i Srbije.
Entitetska Vlada pozvala je građane istaknu zastave RS, kao "znak protivljenja rezoluciji dok traje rasprava u Skupštini UN".
Prije sjednice Vlade u Srebrenici, delegacija RS je u četvrtak položiala cvijeće i vijence na srpsko groblje u Bratuncu, koje je udaljeno nekoliko kilometara od Potočara.
Kapija Memorijalnog centra u Potočarima je zatvorena 23. maja, nakon što je prethodno odbijen zahtjev da delegacija Vlade RS položi cvijeće i srebreničkim žrtvama.
Zatvaranje kapije dolazi dan nakon što je iz Memorijalnog centra poručeno da "ne može osigurati uslove za posjetu članova Vlade Republike Srpske (RS), imajući u vidu njene stavove i politiku kad je riječ o genocidu počinjenom u Srebrenici u julu 1995. godine".
To je objavio na mreži X 22. maja Emir Suljagić, direktor Centra.
Za genocid u Srebrenici, koji je počinila Vojska RS i u kome je ubijeno najmanje 8.372 Bošnjaka, osuđeno je više od 50 osoba na oko 700 godina zatvora.
Međunarodni sud pravde u Hagu je 2007. godine zločin u Srebrenici okarakterizirao kao genocid.
Prema podacima Memorijalnog centra Potočari iz jula 2023. godine, pronađeni su posmrtni ostaci i ukopana 6.751 žrtva srebreničkog genocida, dok se za oko hiljadu žrtava još traga.
Radovan Karadžić, prvi predsjednik bh. entiteta Republika Srpska, pravomoćno je osuđen u Hagu na doživotnu kaznu zbog genocida u Srebrenici, kao i zbog zločina protiv čovječnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja u drugim dijelovima BiH.
Zbog genocida, na doživotnu kaznu na istom sudu je osuđen i glavni komandant VRS-a, Ratko Mladić.
