Poljska istraga je utvrdila da nije bilo „prijetnje bombom“ u avionu kompanije Ryanair koji hitno preusmjeren i sletio u Minsk ranije ove godine kada su Bjeloruske vlasti uhapsile opozicionog novinara i blogera Ramana Prataseviča i njegovu partnerku.
Kancelarija poljskog državnog tužioca koja je nadgledala istragu u izjavi 9. decembra je saopštila da je „cijela situacija bila samo izgovor da se pilot prisili na slijetanje“ u glavni grad Bjelorusije, prenosi redakcija Radija Slobodna Evropa na engleskom jeziku.
Pratasevič i ruska državljanka Sofia Sapega uhapšeni su 23. maja kada je bjeloruski lider Aleksandar Lukašenko poslao vojni avion u pratnju putničkom avionu Ryanaira u vazdušnom prostoru Bjelorusije kako bi ga prizemljio u Minsku.
Mnogo država je ovaj čin nazvalo „državna otmica“ - avion je letio od Atine ka glavnom gradu Litvanije, Vilnusu.
- Novinara Patraseviča progone tvrdnje da se borio s jedinicom Azov u Donbasu
- Beloruski opozicioni novinar Protaševič prebačen u kućni pritvor
U avionu nije nađena bomba uprkos tvrdnjama Bjelorusije da su primili e-mail poruku koja ih upozorava na postojanje eksploziva u avionu.
Potez Bjelorusije je izazvao međunarodno negodovanje i zahtjeve da se oslobode Pratasevič i Sapega.
Lukašenkov režim je već tada bio međunarodno izolovan zbog brutalnog slamanja prodemokratskog pokreta u zemlji koji je uslijedio nakon osporavanja predsjedničkih izbora.
Poljski tužioci su rekli da su putnici i predstavnici aviokompanije bili ispitivani kao svjedoci tokom istrage koju je izvela državna protivobavještajna agencija. Takođe je rađena inspekcija aviona, a pilotski snimci su analizirani.
„Otkrića istrage do sada pokazuju da je 23. maja 2021. službenik bjeloruskog KGB-a bio u tornju za kontrolu aviosaobraća u Minsku i davao instrukcije kontroloru letova koji je imao kontakt sa pilotom“, kako se navodi u izjavi.
Oficir KGB-a je bio „u stalnom telefonskom kontaktu“ sa osobom koju je izvještavao o situaciji, rečeno je.
Međunarodna organizacija za civilne letove Ujedinjenih nacija je prošlog mjeseca rekla da rezultati misije s ciljem utvrđivanja činjenica o incidentu neće biti objavljeni do naredne sesije u januaru 2022.
Pratasevič se suočava sa optužbama da je umješan u građanske nemire koji su uslijedili nakon osporavanja predsjedničkih izbora u Bjelorusiji u avgustu 2020. Ako bude osuđen može dobiti kaznu do 15 godina zatvora. Sapega bi se mogla suočiti sa kaznom do šest godina zatvora.
Pratasevič je bio ključni administrator Telegram kanala Nexta-Live koji je pratio masovne proteste protiv zvaničnih rezultata izbora koji su Lukašenku dali šesti predsjednički mandat i pored raširenih kritika da je glasanje namješteno.
Evropska unija, Sjedinjene Američke Države i druge zemlje uvele su nekoliko koordinisanih sankcija Bjelorusiji.
