Vršilac dužnosti direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) Dejan Vukšić nepravedno je i neprofesionalno optužen za odavanje tajnih podataka članice NATO-a od pojedinih poslanika koji su članovi skupštinskog Odbora za bezbjednost, kazao je u nedjelju, 21. marta u obraćanju javnosti premijer Crne Gore Zdravko Krivokapić.
Premijer je rekao da direktor ANB-a nije otkrio podatke dobijene od NATO-a, već da se radi o internom dokumentu Agencije.
Krivokapić se 21. marta prvi put oglasio u aferi koja je otvorena u petak tokom i nakon sjednice Odbora za bezbjednost Skupštine Crne Gore, a povodom navodnog otkrivanja tajnih podataka članovima tog odbora od strane prvog čovjeka tajne službe Dejana Vukšića.
Da je Dejan Vukšić odao tajne podatke jedne obavještajne agencije države članice NATO prvi je 19. marta, nakon početka sjednice Odbora za bezbjednost, objavio poslanik opozicione Socijaldemokratske partije (SDP) Raško Konjević,.
“Skadalozno je što je direktor ANB danas otišao korak dalje flagrantno kršeći Zakon o tajnim podacima. Otkrio je identitete rezidentnih predstavnika jedne NATO obavještajne agencije, što je prvorazredni skandal, nezapamćen u dosadašnjem radu u obavještajnim agencijama i parlamentarnom nadzoru.”, kazao je Konjević.
Par sati kasnije potpredsjednik Vlade Crne Gore Dritan Abazović je saopštio da je direktor ANB Dejan Vukšić napravio propust odavanjem tajnih podataka i najavio da će o tome s njim razgovoarati, ali nije precizirao o kakvim se tajnim podacima radi.
Istog dana i lider vladajućeg Pokreta za promjene (PzP) Nebojša Medojević rekao je da je Vukšić objavljivanjem tajnih informacija koje su u posjedu na osnovu međunarodnih bezbjednosnih protokola, dobijenih od obavještajnih službi drugih država, ugrozio nacionalnu bezbjednost, doveo u pitanje tajnost međunarodnih operacija, ugrozio bezbjednost i operativaca ANB-a i rezidenata službi drugih država.
Iako nije zvanično rečeno o kakvim je podacima riječ, Medojević je saopštio da su u pitanju informacije o “operativnim linijima rada za međunarodni terorizam, ekstremizam i organizovani kriminal, koji su i najveći bezbjednosni izazovi za našu zemlju i gdje nam je pomoć stranih partnerskih službi neophodna”.
Socijaldemokratska partija je 20. marta ponovila zahtjev da utvrdjivanje odgovornosti Vukšića.
“Pozivamo premijera Krivokapića i potpredsjednika Vlade Abazovića da razriješe dužnosti Vukšića, budući da je svojim postupanjem djelovao protiv nacionalne bezbjednosti zemlje i narušio njen ugled i povjerenje sa NATO partnerima, čime je počinio ogromnu štetu državnim interesima Crne Gore”, kazao je Bojan Zeković iz SDP-a.
Istakao je da smatra da su Abazović i Krivokapić direktno politički odgovorni za takvo postupanje Vukšića, jer je on njihovo kadrovsko rješenje, za koje je potpredsjednik Vlade tvrdio da je dobar izbor.
Predsjednik Atlantskog saveza Crne Gore Savo Kentera kazao da je vršilac dužnosti direktora ANB Dejan Vukšić bio upozoren da ne iznosi tajne podatke koji se odnose na NATO partnere, ali da se odlučio da to uradi, kompromitujući na taj način ne samo operativce ANB, već i partnere.
„Postoji u ovom poslu linija koja se nikada nije prelazila, čak ni u doba hladnog rata Rusi nisu iznosili imena američkih operativaca i obratno. To je jednostavno kodeks koji se mora poštovati“, istakao je Kentera za agenciju MINA.
Iz Ambasade Sjedinjenih Američkih Država Radiju Slobodna Evropa je rečeno da neće komentarisati ovaj slučaj:
„U skladu sa našom politikom, ne komentarišemo pitanja koja se odnose na obavještajni sektor, uključujući navode o procurelim informacijama.”
Krivokapić je u nedjelju rekao da tužilaštvo treba da podnese krivičnu prijavu protiv onih poslanika koji su, nedostojni svoje funkcije, dostavili javnosti te tajne podatke.
Konjević: Premijerova izjava neistinita
Na ovu Krivokapićevu izjavu reagovao je poslanik Socijaldemokratske partije Raško Konjević poručivši mu da ne prijeti poslanicima posebno što je, kako je naveo, premijerova današnja izjava neistinita.
"Žao mi je gospodine Krivokapiću, poštujući prije svega vaše godine i akademsko zvanje, ali nema drugog načina niti riječi da vam odgovorim osim da je vaša današnja izjava - prosto laž. A evo i zašto. Nijesu poslanici odali tajne podatke nego obavijestili javnost da je vaš direktor ANB dostavio tajne podatke kojima poslanici ne smiju da pristupe po Zakonu. Da je prekršio Zakon pokušao je da se ispravi u 20 minutu sjednice kada je poslao službenika da se taj 'dokument' zamijeni. Ali bilo je, nažalost, kasno. 'Dokument' koji vrvi od podataka koji se odnose na jednu obavještajnu agenciju jedne države članice NATO", kazao je Konjević.
Krajem marta ili početkom aprila će biti održano novo kontrolno saslušanje Abazovića i Vukšića u vezi sa mogućim kršenjem tajnosti podataka.
Crna Gora je članica NATO od 2017. godine.
Šta se zna o šefu tajne službe ?
Vlada Zdravka Krivokapića koja je izabrana 4. decembra 2020., nakon sto je na izborima u avgustu smijenjena trodecenijska vlast Demokratske partije socijalista, u sklopu širih smjena u sektoru bezbjednosti, 17. decembra je imenovala Dejana Vukšića za vršioca dužnosti direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost.
Imenovanje Vukšića za šefa ANB pratila su upozorenja da je prekršen zakon, budući da je on bio nosilac liste koalicije "Za budućnost Kotora" na lokalnim izborima avgusta prošle godine, koja je “ogranak” koalicije koju je na državnom novou predvodio premijer Zdravko Krivokapić. Zakon o ANB-u naime propisuje da "direktor Agencije ne može biti član političke stranke, niti politički djelovati", kao ni službenici Agencije.
Kada je Krivokapić objavio da će vršilac dužnosti direktora ANB biti Vukšić, iz Demokratske partije socijalista (DPS) je saopšteno „da je bezbjednosni sektor dotakao dno“ jer je Vukšić bio advokat kavačkog kriminalnog klana.
Vukšić je bio i advokat Mitropolije Srpske pravoslavne crkve ( SPC ) u Crnoj Gori u slučaju spora sa državom u slučaju nelegalne gradnje krstionice kod Tivta. Bio je aktivan i u odbrani SPC u sporu sa državom vezano za Zakon o slobodi vjeroispovijesti.
Predlog da se Dejan Vukšić, sa mjesta vršioca dužnosti, i formalno imenuje za direktora ANB-a Krivokapić je uputio krajem januara ove godine, o čemu neobavezujeće mišljenje prethodno treba da da Odboru za bezbjednost, što do danas nije učinjeno.
