Vašington ne prisiljava evropske partnere da biraju između SAD i Kine, navodi se u odgovoru na upit Radija Slobodna Evropa o Samitu "17 plus 1", dijalogu o saradnji država Evrope i Kine, održanom u utorak, 9. februara.
"Prepoznajemo da naši evropski partneri imaju vlastite interese i odnose i ne prisiljavamo ih da biraju između Kine i Sjedinjenih Država", stoji u odgovoru State Departmenta.
Deveti po redu tradicionalni samit, ovog puta zbog okolnosti koje diktira pandemija korona virusa održan je online. Od država Zapadnog Balkana prisustvovali su predstavnici BiH, Srbije, Albanije i Crne Gore. U razgovorima su učestvovali i predstavnici Bugarske, Estonije, Mađarske, Latvije, Litvanije, Poljske, Rumunije, Slovačke, Slovenije i Grčke.
U komentaru State Departmenta stoji da je "administracija Biden-Harris (američki predsjednik i potpredsednica prim.red.) posvećena produbljivanju dijaloga i saradnje s našim saveznicima i partnerima o Kini, počevši od Evrope".
"Angažiramo se s njima oko zajedničkih interesa i područja za zajedničko djelovanje. Međutim, i dalje smo zabrinuti zbog toga što je Kina često koristila multilateralne organizacije kao sredstvo za unapređenje svojih ekonomskih, nacionalnih i vanjskopolitičkih interesa na štetu mira i prosperiteta drugih država, poštovanja ljudskih prava i međunarodnih zakona zasnovanih na pravilima", podvlači State Department.
Inače, na kraju "17 pus 1" samita usvojena je Pekinška lista aktivnosti za 2021. godinu kojom je definisana dalja saradnja Kine i zemalja Centralne i Istočne Evrope. Detalji nisu objavljeni.
Predsednik Srbije Aleksandar Vučić izneo je tokom diskusije da je ta država za poslednjih pet godina povećala izvoz u Kinu 15 puta.
Član Predsjedništva BiH Milorad Dodik ukazao je na unapređivanje saradnja na polju investicija u termoelektrane. BiH je inače izložena kritikama kontrolnog tela EU Energetske zajednice zbog pitanja investiranja u termolektrane. Od 19. januara BiH je i pod sankcijama tog tela.
Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović podvukao je da ta država, uporedo sa procesom približavanja EU, želi i širu saradnju sa Kinom.
Od 2007. do 2017. godine, Peking je najavio 12 milijardi eura u pozajmicama za građevinske projekte u 16 zemalja, od čega je trećina otišla na Srbiju, a zatim u BiH (21 posto) i Crnu Goru (7 posto), pokazala je studija Evropske investicione banke.
Prema studiji IMF-a iz 2017. godine, Kina je uložila najmanje 6.2 milijarde eura u željeznicu, energetiku i izgradnju puteva na Zapadnom Balkanu.
