Gojko Kurika noć je proveo u automobilu, nakon što mu je u utorak 29. decembra, u zemljotresu u potpunosti srušen stan u opštini Kostajnica na sjeverozapadu Bosne i Hercegovine (BiH).
“Prenoćio sam u autu, a za suprugu su našli neki alternativni smještaj. Ne znam ni koliko će ona tamo moći da ostane, hoće li moći da ostane, sada ništa ne mogu o tome reći. A tlo podrhtava, i jutros je dva, tri puta podrhtavalo”, priča on za Radio Slobodna Evropa (RSE) u srijedu, dan nakon tog zemljotresa.
Opština Kostajnica, u kojoj prema popisu iz 2013. godine živi 5.977 stanovnika, u utorak je pretrpjela velike štete u zemljotresu, čiji je epicentar bio u 40-ak kilometara udaljenoj Petrinji, u Hrvatskoj. Dvije osobe lakše su povrijeđene, a gotovo da nema objekta koji nije oštećen.
U Hrvatskoj, gdje je bio epicentar snažnog potresa jačine 6,2 stupnja po Richteru bio tri kilometra od Petrinje, prema posljednjim informacijama stradalo je sedmoro ljudi, 20 je povrijeđeno, a materijalne štete su velike.
Nisu prošla ni 24 sata nakon toga, a Seizmološka služba Hrvatske objavila je da je područje Petrinje u srijedu rano ujutro (30. decembra) ponovo zatresla serija od četiri potresa. Potresi su bili jačine oko 4 stepena po Rihtreovoj skali, prvi je zabilježen u 6 sati i 15 minuta, a četvrti u 9 sati i 21 minutu. Sva četiri potresa osjetili su i stanovnici Kostajnice.
Novi strahovi uz nova podrhtavanja tla
Stanovnici Kostajnice jutro nakon zemljotresa dočekali su sa zebnjom i uz nova podrhtavanja tla. Opština je zbrinula deset ljudi čiji su domovi uništeni, a koji nisu pronašli smještaj. Bez krova nad glavom trenutno je 70 građana ove opštine, a većina se smjestila kod rodbine ili prijatelja.
Stan Milice Radić je nakon zemljotresa neuslovan za život, no ipak je prenoćila u njemu, jer, kako kaže, alternativni smještaj koji je dobila od Opštine nije imao vodu ni struju, niti peć na kojoj bi se zagrijala.
“Ja sam iz te prostorije izašla i rekla da ja tu neću biti, da ću biti u svom stanu. Od ljutnje me nije bilo strah ni da prespavam u svom stanu. Ja znam da će se ovo srušiti, ali ja odavde ne idem dok mi ne nađu smještaj”, priča Milica Radić za RSE.
U Milicinom stanu je sve porušeno, opštinske službe spašavanja savjetovale su da ne bude tu zbog opasnosti od rušenja. U trenutku dok je ekipa RSE razgovarala sa njom, u njenom i ostalim stanovima u toj zgradi isključena je voda, kako se ne bi zapalile električne instalacije.
Milica i Gojko su svjesni da nisu jedini kojima u ovom trenutku u Kostajnici treba pomoć.
“Znam da nisam jedina, ali ne vidim nikoga na cesti, a ja sam na cesti. Znači nemam kud sada”, kaže Milica.
Građani pomažu jedni drugima
Gojko je optimističan i vjeruje da će opština uspjeti da pronađe smještaj svima kojima je to u ovom trenutku potrebno. U nevolji, kaže, priskaču komšije, prijatelji i svi građani Kostajnice.
“Ljudi nude pomoć, donose hranu. Sada je najbitnije dići ove stvari, da se ovo sve ne sruči. Bilo bi najbolje bilo da može da se podignu stvari i sklone skloniti i da dođe bager da ovo sruši da neko ne pogine”, priča Gojko, pokazujući ispucale zidove u svom stanu, u kojem više ne može živjeti.
Osamdesetjednogodišnju Pavu Milošević u srijedu su probudili novi potresi. Onaj razorni od utorka zatekao je na ulici.
“Pošla sam kupiti kruh i shvatila da ne mogu hodati. Sinoć sam prespavala u svojoj kući sama. Oštećen mi je dimnjak, a grijem se na drva. Valjda će neko doći da to popravi. Ja nemam kud ići iz ova četiri zida, osim na groblje”, kaže ova starica.
Čeka se procjena stručnjaka iz Banjaluke
Načelnik Opštine Kostajnica Nikola Janjetović u utorak je proglasio vanedno stanje u toj opštini, za RSE kaže da je zemljotres izazvao velika oštećenja na području te opštine, no da je najvažnije da nema ljudskih žrtava.
“Imamo dva lakše povrijeđena koji su zbrinuti u bolnici. Imamo oštećenja na stambenim zgradama i na velikom broju stambenih objekata. Ono što je bilo prioritetno sinoć je 70 ljudi koji nisu mogli da prenoće u svojim domovima. Većinu je zbrinula rodbina, a mi kao opština morali smo obezbijediti smještaj za deset lica, koje smo smjestili u stanove predviđene za readmisiju”, objašnjava on.
Ovu opštinu uz samu granicu sa Hrvatskom u utorak su posjetili predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović i premijer Radovan Višković. Obišli su zgradu Opštine i objekat Srednjoškolskog centra Kostajnica, te najavili, kako kaže načelnik, pomoć, stručnu i financijsku.
U opštini Kostajnica u srijedu očekuju dolazak stručnjaka iz Direkcije za obnovu i izgradnju Republike Srpske (RS) koji će obići teren i procijeniti da li su određeni objekti uslovni za rad i stanovanje. Krizni štab opštine Kostajnica u stalnom zasjedanju, a u Opštinu od srijede ujutro, stižu novi zahtjevi uplašenih građana.
“Imamo određenih prijava. Poslali smo ekipe na teren. Radimo po prioritetima. Dakle ne popisujemo štetu, već utvrđujemo da li su ti objekti bezbjedni da se u njima može živjeti. Ako nisu moramo tražiti alternativni smještaj i rješenje i da vidimo da uradimo nekakve sitne interventne popravke što se tiče krovova, jer evo vidite i kiša počinje pa da se zaustavi prokišnjavanje tih objekata”, dodaje Janetović.
Oštećena zgrade škola, Opštine, Radija
Opština je i u utorak, odmah nakon potresa, osigurala najlon za dio kuća čiji su krovovi oštećeni, a u toku je formiranje timova za procjenu šteta. Bez električne energije je ostao dio grada zbog oštećenja na trafostanici, a nastava je obustavljena u osnovnoj i srednjoj školi.
Načelnik Janetović kaže kako, iako izvana ne izgleda tako, unutrašnjost većine objekata u Kostajnici je oštećena. Tako je i sa zgradom Opštine, pa ni on, zbog opasnosti, nije mogao na svoje radno mjesto.
“Nismo na poslu, jer su unutrašnji dijelovi zgrade, dakle nosivi zidovi, to je sve popucalo. Izvana zgrada izgleda da je čitava, unutar su ruševine”, kaže on.
Zidovi su popucali i znatno oštetili zgradu Radija Kostajnica, Centra za socijalni rad, srednje škole u toj opštini i područne, nekoliko kilometara dalje. Načelnik kaže da je riječ o objektima koji su sada potpuno neupotrebljivi.
Radio Kostajnica ne emituje program, zbog oštećenja objekta u kojem je preduzeće smješteno. Dio opreme, kako kaže za RSE direktorica ovog radija Marija Adamović, već je iseljen i očekuju se procjene stručnjaka da li će se u toj zgradi moći raditi.
“Ukoliko to ne bude slučaj, moraćemo iseliti i preostali dio opreme i tražiti neki alternativni smještaj, da bi što prije počeli sa emitovanjem programa, koji je naravno veoma važan u ovakvim situacijama”, kaže ona i dodaje da građane trenutno informišu preko internet stranice Radija Kostajnica.
Vlada Republike Srpske na sjednici u srijedu, 30.decembra, odobrila je 150.000 eura pomoći Opštini Kostajnica za saniranje štete od zemljotresa.
Najviše štete od zemljotresa čiji je epicentar bio u Petrinji u Hrvatskoj, na zapadu Bosne i Hercegovine bilo je, osim Kostajnice, i u Kozarskoj Dubici, podaci su Vlade RS.
Facebook Forum