U kampanju u severnoj Siriji i Iraku, Islamska država koristi municiju iz SAD i drugih država koje podržavaju oružanu borbu protiv ove ekstremističke grupacije, utvrdila je privatna organizacija koja istražuje upotrebu naoružanja u sukobima (Conflict Armament Research), a prenosi “Njujork Tajms” (The New York Times).
Ovi podaci – na osnovu zaplenjenog naoružanja i upotrebljene municije – ozbiljno su upozorenje političarima koji su pobornici intervencije protiv Islamske države.
Prema ovom istraživanju, municija koja se doprema u Siriji i Irak u cilju stabilizacije i jačanje pozicije tamošnjih vlada zavšava u rukama džihadista, čime se potpomaže jačanje Islamske države. U tom kontekstu, veoma važnu ulogu igra municija iz SAD.
“Iz ovog primera se može izvući pouka da bezbednosne snage koje dobijaju municiju od drugih država nemaju kontrolu nad tim isporukama”, kaže Džejms (James) Bevan, direktor “Conflict Armament Research”.
Prema istraživanju ove organizacije, znatan deo municije militanti obezbeđuju konfiskovanjem od iračkih i sirijskih snaga bezbednosti.
Bevan smatra da je slanje oružja saveznicima u regionu “skopčano sa velikim rizikom tim pre što su tamošnje snage bezbednosne snage slabo motivisane u suočavanju sa velikim izazovima”.
Militanti iz Islamske države su se pokazali veoma veštim u snabdevanju oružjom. Analitičari i rivalske grupe ističu da Islamska država nabavlja oružje od drugih antivladinih formacija u Siriji koje ga dobijaju od stranih donatora, zatim zaplenom na bojištima kao i dilovima sa korumpiranim pripadnicima bezbednosnih snaga u Siriji i Iraku.
Fuad al Guraibi, komandir pobunjeničke grupe “Brigada mučenika”, kaže da se Islamska država često odlučuje za borbu u zavisnosti od potencijalne dobiti, odnosno da li ima skladište oružja koje može da zapleni.
On navodi kao primer da je nakon zauzimanja sirijske vazdušne baze u blizini Hame prošle godine, militantima bio potreban konvoj kamiona da bi transportovali ogroman plen u zaplenjenom oružju i municiji.
Guraibi takođe naglašava da Islamska država deo municije dobija na crnom tržištu tajnim dogovorima sa neprijateljskim formacijama, uključujući sirijsku armiju, ali “to nisu velike isporuke, jer režimski oficiri nastoje da ostanu neprimećeni”.
Istraživanje je deo projekta koji finansira Evropska Unija čiji je cilj da se utvrde izvori snabdevanja Islamske države oružjem. Podaci su mogu videti na globalnom maping sistemu “iTrace”.
Izloženo je 1,730 čaura proizvedenih kako daleke 1945. tako i ove godine. Većina municije je namenjena za automatsko oružje i mitraljeze, a manji deo za pištolje.
Potrošenu municiju su zaplenili letos kurdski borci a prikupljali su je i istražioci ove organizacija na borbenim položajima koje je su pripadnici Islamske države nedavno napustili.
Istražioci su utvrdili da municija potiče iz 21 zemlje, što znači da Islamska država raspolaže različitim izvorima za snabdevanje.
Više od 80 odsto municije je proizvedeno u Kini, bivšem Sovjetskom Savezu, SAD, postsovjetskoj Rusiji i Srbiji. Znatan deo je bio u posedu snaga bezbednosti u Iraku i Siriji koji su potom preoteli džihadisti.
Bevan ističe da zastarele zaplenjene čaure sovjetske proizvodnje potiču iz skladišta sirijske armije koja već dugo dobija opremu od Moskve.
Istovremeno, znatan deo pronađenih ostataka municije podudara se sa američkim isporukama iračkoj armiji i policiji nakon invazije 2003. godine.
Oko 19 odsto odnosno 323 različitih vrsta pronađenih čaura – poreklom su iz SAD. Reč je uglavnom o kalibru 5.56-milimetara proizvedenom od 2005. do 2007. u fabrici “the Lake City Army Ammunition Plant” u Misuriju. Koristi se za američko automatsko oružje M-4 i M-16 kojim su SAD masovno snabdevale iračke snage.
Izložene su i 147 čaura na kojima je utisnut znak “WOLF” koji koristi američka kompanija “Sporting Supplies International”, a koja prodaje municiju proizvedenu u Rusiji kao svoj brend.
Pronađene su i neznatne količine municije poreklom iz Irana koje je došlo u posed Islamske države, uključujući i najnovije proizvodnje iz prošle godine.
Iran sponzoriše iračku vladu u kojoj ključnu ulogu imaju šiiti.
Ukoliko je Iran dostavljao vojnu opremu iračkim vlastima, to bi bilo u suprotnosti sa Rezolucijom UN 1737 iz 2006, kojim se Teheranu zabranjuje izvoz oružja.
Među zaplenjenim čaurama najviše je iz Kine – 445 odnosno 26 odsto. Bevan ističe da to nije iznenađenje, jer je Kina veliki snabdevač municijom širom sveta i nezaobilazno je u svim modernism sukobima.
Kineska municija, koju koristi Islamska država, možda je bila prvobitno namenjena sirijskim snagama, zatim iračkoj armiji ili bilo kojoj državi koja je potom retransferisala ovaj kontigent na Bliski istok, kaže Bevan. On dodaje da utvrđivanje rute kojom se transportuje kineska municija zahteva dodatna istraživanja, jer izvoz vojne opreme iz ove zemlje često nije transparentan.
