Dostupni linkovi

Političke poruke vernicima


Poruke koje stižu iz Srpske pravoslavne crkve sve više su obojene politički. Stručnjaci ističu da, gotovo, svaki verski praznik crkva koristi da bi uputila i političke poruke koje odgovaraju samo nekim političkim strankama.

Sa druge strane, u crkvi ističu da njeni velikodostojnici govore o onome što smatraju važnim za svoje vernike i ni na koji način se ne svrstavaju uz neku političku stranku.

Nedavna uskršnja poslanica patrijarha Pavla bila je, gotovo, u celosti ispunjena političkim porukama u kojoj je glavna tema bilo Kosovo. Tek manjim delom ta se poslanica bavila buđenjem nade kroz simboliku Uskrsa koja je simbolika obnove života.

Arhiepiskop cetinjski, mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, prenoseći reči patrijarha Pavla, pozvao je Srbe da kosovski zavet u potpunosti ispune, a političare da političku misao i napor na međunarodnom planu posvete odbrani Kosova:

"Mi smo u svoja srca postavili Kosovo i Metohiju. Pozivamo sve pravoslavne Srbe da kosovski zavet u potpunosti ispunimo, a to je i svetolazarevski zavet. Ako održimo taj zavet niko nam neće oteti i niko nam ne može oteti Kosovo i Metohiju, ni ovoga ni onoga veka."

Sociolog religije, Mirko Đorđević, kaže za RSE da se ovogodišnja poslanica patrijarha Pavla, upravo zbog svoje političke prenaglašenosti, razlikuje od svih dosadašnjih poslanica:

"Istaknimo dva važna momenta, i dosadašnja praksa je potvrđivala da poslanice uskršnje i božićne nisu bile lišene političkih nota, ali ove godine to je novo - ova poslanica je naglašeno politički intonirana."

Đorđević naglašava da su se i do sada crkveni praznici koristili i kao politički poligon za pojedine crkvene velikodostojnike, ali da je ovoga puta to najočiglednije, jer se u poslanici pojavljuje jedno sporno mesto, a to je upotreba termina 'kosovski zavet':

"Nije u tradiciji naše crkve i nije u tradiciji hrišćanske crkve uopšte da upotrebljava reč 'zavet' izvan jevrejskog Starog zaveta i Novog zaveta, jer crkva stoji na Novom zavetu Isusa Hrista, koji izričito određuje da nikakvog novog zaveta, nakon tog Hristovog Novog zaveta, ne može biti i da je to nezamislivo. Ovog puta je upotrebljena sintagma 'kosovski zavet' koja nije poreklom iz crkve nego je poreklom sa početka XX veka iz političkih krugova. Ta politička nota je najproblematičnija, njome se crkva, a mi smo to videli i u izjavama nekih vladika, politički gledano svrstava uz koaliciju Koštunica-Velimir Ilić."

Sa druge strane, u crkvi ističu da u tim nastupima nema nikakvih političkih poruka i da crkva deleći sudbinu svojih vernika govori o svim temama koje smatra važnim za život crkve. Braneći upravo ove stavove, Dimitrije Kalezić, dugogodišnji predavač na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu, za RSE kaže:

"To uopšte nije politička poruka, jer nije na političkom nivou, niti je politički forsirana, a ako je u pitanju duhovnost crkve ona nije izvan sfere i areala sveta, naroda, istorije, teritorije itd. Druga stvar je što to pitanje pada i tamo i tamo, jer crkva uopšte nije politička partija da bi politički razmišljala - u tom slučaju ona bi se rascrkvila. To je samo podudarnost i to je tema koja je zajednička – ako gori jedan ćošak kuće to znači da je cela ugrožena."

Mirko Đorđević naglašava da politički istupi nekih od crkvenih zvaničnika, koji se najčešće mogu videti u crkvenim saopštenjima, ipak, ne odražavaju većinski stav crkve:

"Iako je poslanica intonirana ovako kako je intonirana, usko politički, ogroman broj ljudi, sveštenstvo i monaštvo, pa čak i neke vladike, u crkvi ima potpuno drugačije mišljenje, a ono je da moramo biti realni i da ne smemo baratati pojmovima koji nam u realnoj politici ne mogu koristiti. Problem je u tome što se crkva sada nekako svrstava uz jednu stranu dok bi po prirodi stvari crkva morala da bude iznad svih dnevno političkih, partijskih, zbivanja. Kao što vidimo, nije uvek tako."

XS
SM
MD
LG