Većina biračkih mjesta na opštim izborima u BiH zatvorena je u nedjelju tačno u 19 sati i tamo se vrše pripreme za obradu glasačkih listića. Produžen je rad na desetak biračkih mjesta, koja su iz tehničkih razloga, kasnili s otvaranjem svojih vrata za građane BiH.
Kako je izjavio član Centralne izborne komisije (CIK) BiH Branko Petrić, narušavanje javnog reda i mira, koji su se desili na nekoliko biračkih mjesta, nisu ugrozili bezbjednosni tok izbornog procesa. Takođe je dodao da je na biračkim mjestima bio veliki broj osoba – građani koji glasaju, skoro 60.000 posmatrača, 46.000 članova biračkih odbora, tako da je gotovo očekivano da se jave pojedinačni incidenti.
Petrić je takođe podsjetio da su moguće i tehničke greške, jer je štampano 13 miliona i 800.000 glasačkih listića za četiri nivoa vlasti, sa 42.000 kombinacija, za 142 opštine i za preko 5.000 biračkih mjesta.
Prema podacima Centralne izborne komisije, do 15 časova glasalo je nešto više of trećine, ili 36,6 posto građana iz oba entiteta BiH.
Više od 5.000 biračkih mjesta otvoreno je tačno u 7 sati, osim malog broja onih koja su kasnila sa otvaranjem i koja će to vrijeme morati nadoknaditi.
Pravo glasa imalo je 3.278.908 građana BiH i odziv do 15 sati je nešto jači nego prije četitri godine. U Federaciji je na birališta izašlo 34,3 posto, a u Republici Srpskoj 40,4 posto građana.
Najveća izlaznost je u opštini Pale-Prača, gdje je svoju građansku dužnost obavilo 65,85 posto građana. Dobra izlaznost je zabilježena u Banovićima – skoro 63 posto i u Kalinoviku oko posto. U Banjaluci je do 15 sati glasalo 39,3 posto građana, u sarajevskim opštinama Stari grad 36 posto, Novo Sarajevo 34,5, Centar 33,3 i Novi Grad 33,2 posto.
Najslabiji odziv birača je opštini Dobretići, gdje je birališta posjetilo 16,47 posto građana a zatim u Sanskom Mostu 23 posto.
U pet diplomatsko konzularnih predstavništva BiH u Austriji i Njemačkoj zabilježen je dobar odziv glasača.
Centralna izborna komisija je primila više prijava o narušavanju javnog reda i mira na glasačkim mjestima u Drvaru i sarajevskim opštinama Centar i Novi Grad te u Brčko Distriktu. U Unsko-sanskom kantonu (USK) ranije su zabilježena tri incidenta gdje je morala intrevenisati policija.
Šef Delegacije EU u BiH i specijalni predstavnik EU Peter Sorensen je tokom prepodneva prilikom posjete jednom od birališta u Sarajevu pozvao je glasače da izađu na izbore, "jer oni koji izađu na izbore imaju pravo da nešto kažu, a oni koji su odlučili da ostanu u svojim kućama, dozvolili su da drugi umjesto njih odlučuju".
On je dodao da jedva čeka da vidi brojke o izlaznosti birača.
"Moja poruka onima koji će biti izabrani je da poštuju tu čast što mogu biti izabrani, da urade svoju zadaću i da konačno uvedu BiH u Evropsku Uniju. Izbori nisu namijenjeni Vama(političarima) već građanima koji su Vas birali. Mislim da se promjene jednostavno moraju desiti, krajnje je vrijeme za to. Novoizabrani dužnosnici će morati promijeniti dosadašnji pristup i razmišljanja koja su do sada koristili", rekao je Sorensen.
FOTOGALERIJA
Građani BiH na biralištima
Koalicija Pod lupom, koju čini sedam nevladinih organizacija iz cijele Bosne i Hercegovine, koje organizuju nestranačko posmatarnje opštih izbora, saopštila je da je 98,7 posto građanskih promatrača Koalicije na određenim biračkim mjestima i da im je omogućen nesmetan pristup.
Prema prvim izvještajima njihovih posmatrača, na 10,2 odsto biračkih mjesta nisu bili prisutni svi članovi biračkih odbora, od čega nešto manje u Republici Srpskoj (6,2 posto).
Na 97,7 odsto biračkih mjesta glasački listići su ručno brojani, a na 6,9 posto biračkih mjesta primjećen je nedostatak pojedinog izbornog materijala.
Na temelju ovih rezultata Koalicija pod lupom zaključuje da je izborni dan na većini izbornih mjesta započeo u skladu s Izbornim zakonom i propisima.
Prvi preliminatorni rezultati biće objavljeni u ponoć, a konačni najkasnije do 11. novembra.
Ovo su sedmi opšti izbori od Dejtonskog mirovnog sporazuma i četvrti od kada se zvaničnici biraju na mandat od četiri godine.
Opšti izbori 2014. kao i oni 2010., održaće se bez provedene presude Evropskog suda za ljudska prava u Strazburu, u predmetu "Sejdić-Finci" što znači da nije osigurana ravnopravnost svih bh. građana, odnosno, i dalje se za Predsjedništvo BiH i Dom naroda Parlamenta, mogu kandidovati samo pripadnici tri konstitutivna naroda. Uprkos brojnim pritiscima, Ustav i Izborni zakon nisu promijenjeni i ova diskriminacija nije otklonjena.
Po prvi put će glasati i generacija rođena nakon završetka rata u Bosni i Hercegovini. Od njih , kao i uopšte od mladih u BiH se očekuje da izađu na izbore i svoj glas daju onim koji će im osigurati budućnost, jer sada skoro 70 posto mladih želi napustiti zemlju i nastaviti život negdje drugdje.
Ovi izbori donose i dvije novosti: prvi put je obavezno učešće žena na kandidatskim listama povećano sa 33 na 40 odsto, odnosno 83 poslanika za Narodnu skupštinu Republike Srpske ubuduće će se birati iz devet umjesto dosadašnjih šest izbornih jedinica.
Koga biraju građani BiH?
- Predsjedništvo Bosne i Hercegovine,
- Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine,
- Predstavnički dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine,
- Predsjednika i potpredsjednike Republike Srpske,
- Narodnu skupštinu Republike Srpske,
- Skupštine kantona u Federaciji Bosne i Hercegovine.
Ko učestvuje u izbornoj utrci?
Učestvuje 98 političkih subjekata - 50 političkih stranaka, 24 koalicije, 24 nezavisna kandidata Ili , ukupno 7.748 kandidata (3.276 žena i 4.472 muškarca).
Ko se bira?
Ukupno treba izabrati 518 "nosilaca" mandata:
- Predsjedništvo Bosne i Hercegovine: 3
- Parlament Bosne i Hercegovine: 42
- Parlament Federacije BiH: 98
- Predsjednik i podpredsjednici Republike Srpske : 3
- Narodna skupština Republike Srpske: 83
- Kanton 1 (Unsko-sanski kanton): 30
- Kanton 2 (Posavski kanton): 21
- Kanton 3 (Tuzlanski kanton): 35
- Kanton 4 (Zeničko-dobojski kanton): 35
- Kanton 5 (Bosansko-podrinjski kanton): 25
- Kanton 6 (Srednjobosanski kanton): 30
- Kanton 7 (Hercegovačko-neretvanski kanton): 30
- Kanton 8 (Zapadnohercegovački kanton): 23
- Kanton 9 (Kanton Sarajevo): 35
- Kanton 10 (Livanjski kanton): 25
Koliko novca će biti potrošeno?
U državnom budžetu je planirano 4,5 miliona eura. Najznačajnija stavka je naknada za rad članova biračkih odbora - 2,48 miliona eura.
Kada se očekuju rezultati?
Prve preliminarne, nezvanične i nekompletne rezultate, Centralna izborna komisija BiH (CIK BiH) objaviće 12. oktobra u 24 sata.
Ažurirani podaci dan kasnije, 13. oktobra, biće saopšteni u poslijepodnevnim satima. U periodu od 14. do 18. oktobra, podaci će se objavljivati svaka 24 sata.
Od 19. oktobra do njihovog potvrđivanja, svakih 48 sati. Potvrđene rezultate opštih izbora 2014. godine, CIK BiH objaviće najkasnije 11. novembra.
Nakon toga počinju da teku ustavni rokovi za konstituiranje novih saziva parlamenata i skupština.
Ko će nadgledati izbore?
Prema posljednjim podacima, izbore u BiH će nadgledati čak 50.000 posmatrača iz domaćih i međunarodnih organizacija kao i predstavnika političkih partija. To je rekordan broj u poređenju sa prethodnim izborima..
Poruke bh. građanima
Bosancima i Hercegovcima su se uoči izbora, pored ostalih obratili visoki predstavnik međunarodne zajednice Valentin Inzko i specijalni EU predstavnik, Peter Sorensen.
Njihove, kao i sve druge poruke građanima Bosne i Hercegovine svode se na jedno: Trebate BIRATI a ne samo glasati.
"Molim vas da uložite četiri minute svog vremena za naredne četiri godine vaše budućnosti. Pozivam svakog glasača da u nedjelju izađe na biralište - ne dopustite da ova prilika za izgradnju ljepše budućnosti za vas i vašu djecu prođe pored vas", poručio je Inzko.
